سیاست جنایی امنیت محور


سیاست جنایی امنیت محور عنوان پایان نامه ای است که توسط عارف علینژاد ساروکلایی، با راهنمایی مهرداد رایجیان اصلی و با مشاوره شهلا معظمی در سال ۱۳۹۰ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی دفاع گردید.

سیاست جنایی امنیت محور
عنوانسیاست جنایی امنیت محور
رشتهحقوق جزا و جرم شناسی
دانشجوعارف علینژاد ساروکلایی
استاد راهنمامهرداد رایجیان اصلی
استاد مشاورشهلا معظمی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۰
دانشگاهدانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی


چکیده

سیاست جنایی هم در نوع مضیق و هم در نوع موسع ارتباط گسترده ای با امنیت دارد و در واقع، هدف اصلی از تنظیم هر سیاست جنایی رسیدن به امنیت می باشد . حقوق کیفری به عنوان هسته مرکزی سیاست جنایی ، در چند دهه اخیر با شکل گیری اشکال نوین بزهکاری و ناکارآمدی رویکرد های اصلاح و درمان و تحت تاثیر جنبش های بازگشت به کیفر، به سمت رویکر های امنیت مدار سوق پیدا کرده است . این امر با ورود جهان به هزاره سوم و شکل گیری حوادث تروریستی ۱۱ سپتامبر در آمریکا و حوادث تروریستی دیگر به صورت یک رویه متداول نمود پیدا کرده است . جهت گیری های جدید سیاست جنایی – وبه طور خاص تری حقوق کیفری – با محوریت قرار دادن امنیت ، از طریق تصویب قوانین سخت گیرانه ، کاهش تضمین های دادرسی و اعطای اختیارات فراوان به مقامات اجرایی امنیت را درتقابل با آزادی قرار داده و جامعه را به سمت پلیسی کردن و خطر مداری سوق می دهد . بازتاب رویکرد های امنیت مدار در عصر حاضر باعث می گردد تا حقوق کیفری در چالش با قواعد حقوق بشر قرار گیرد و اسباب تعرض به آن را فراهم آورد .

ساختار و فهرست پایان نامه

الف) تبیین مساله ۱۱

ب) روش تحقیق ۱۳

ج) پیشینه تحقیق ۱۳

د) اهمیت موضوع و انگیزه انتخاب آن ۱۴

ه) پرسش ها و فرضیه هایِ تحقیق ۱۴

و) سازماندهیِ تحقیق ۱۵

بخش نخست : شناخت ِگفتمان سیاست جنایی امنیت محور ۱۷

فصل نخست : مفاهیم و مبانیِ سیاست جنایی امنیت محور ۱۷

مبحث نخست : شناخت سیاست جنایی ۱۸

گفتاراول : مفهوم سیاست جنایی ۱۹

الف) مفهوم مضیق ۱۹

ب) مفهوم موسع ۲۲


گفتار دوم : جنبه های سیاست جنایی ۲۵

الف) سیاست جنایی تقنینی ۲۵

ب)سیاست جنایی قضایی ۲۶

ج) سیاست جنایی اجرایی ۲۷

د)سیاست جنایی مشارکتی ۲۷

مبحث دوم : شناخت امنیت ۳۰

گفتار اول : شاخص های امنیت ۳۰

الف) امنیت به مثابه نیاز ۳۰

ب) امنیت به مثابه هدف ۳۱

گفتاردوم: جنبه های امنیت ۳۳

الف امنیت ملی ۳۳

ب)امنیت بین المللی ۳۵

ج امنیت اجتماعی ۳۶

فصل دوم : تکثررویکردهایِ پاسخ دهنده در سیاست جنایی امنیت محور ۳۹

مبحث نخست : رویکردها و توجیهات منطبق با عوامل تهدید کننده امنیت ۴۰

گفتاراول : رویکردهای کلاسیک ۴۰


الف) رویکرد گذشته نگر : آموزه سزادهی ۴۰

ب) رویکرد آینده نگر : آموزه های کاهندگی(تقلیل گرایی ) ۴۲


گفتار دوم : رویکردهای جدید ۴۴

الف) رویکردهای سرکوبگر ۴۴

۱– تسامح صفر، پایان دوره مدارا ۴۴

۲–قوانین سه ضربه ۴۷

۳ – جنگ علیه تروریسم با تکیه برباز خوانی نظریه حقوق کیفری دشمن مدار ۵۲

ب) رویکردهای پیشگیرانه ۵۶

۱ – سزادهی منعطف ۵۶

۲ – مدیریت خطر ۵۹

۱–۲ :تحلیل خطر: از جامعهِ خطر مدار تا بزهکاران خطرناک ۵۹

۲–۲:مدیریت ِمجرمان پر خطر ۶۱

مبحث دوم: امنیت گرایی بر مبنای مدل های سیاست جنایی ۶۵

الف: مدل لیبرال ۶۶

ب: مدل اقتدار گرا ۶۹

ج: مدل اقتدار گرای فراگیر ۷۰

بخش دوم : تحلیل تطبیقی سیاست جنایی امنیت محور ۷۳

فصل نخست : جنبه های ملی سیاست جنایی امنیت محور ۷۴

مبحث نخست : امنیتی شدن حقوق کیفری ماهوی در ایران ۷۴

گفتار اول : جرم انگاری گسترده و توسعه عناوین مجرمانه ۷۵

الف) جرم انگاری اندیشه مجرمانه ۷۵

۱ – تبانی ۷۵

۲ – طرح براندازی حکومت ۷۷

ب : گسترش دامنه شمول محاربه : از جرم محاربه تا جرایم ِ در حکم محاربه ۷۹



گفتار دوم : امنیتی شدن حقوق کیفری شکلی: آیین دادرسی ویژه (افتراقی) درجرایم علیه امنیت ۸۱

الف) صلاحیت ویژه ۸۲

۱ –صلاحیت بر مبنای نوع جرم ۸۳

۲ –صلاحیت برمبنای شخصیت متهم ۸۵

ب) تحدید تضمین های دادرسی ۸۸

۱– محدودیت مداخله وکیل در دادرسی ۸۹

۲–تسری قرار ها به بازداشت موقت ۹۰

۳ – غیر علنی بودن رسیدگی ۹۱


فصل دوم : جنبه بین المللی سیاست جنایی امنیت محور

مبحث اول : پدیدار شناسی تروریسم وتحلیل آن به عنوان عامل تهدید کننده امنیت بین المللی ۹۴

الف ) تروریسم ، تاریخچه و مفاهیم ۹۴

۱– تاریخچه ۹۴

۲– مفاهیم ۹۷

ب) به سوی اجماعی جهانی در جنگ با تروریسم ۱۰۰

ج) بحران امنیت وانسداد قواعد حقوق بشر ۱۰۴




مبحث دوم : جنگ باتروریسم و نقض موازین حقوق بشر ۱۰۶

الف :اعلام وضعیت فوق العاده و تعلیق برخی قواعد حقوق بشر ۱۰۹

ب – نقض حق بر حریم خصوصی ۱۰۹

ج–تجویز بازداشت موقت نامحدود ۱۱۲

د–توسل به شکنجه ، ضرورتی اجتناب ناپذیر؟ ۱۱۶

نتیجه گیری و پیشنهاد ها ۱۱۹

فهرست منابع ۱۲۶

کلیدواژه ها

  • امنیت ملی
  • تروریسم
  • حقوق بشر
  • سیاست جنایی
  • حقوق بشر
  • امنیت ملی
  • حقوق جزا
  • سیاست جنایی