عنصر تهدید در معاونت و اکراه

عنصر تهدید در معاونت و اکراه عنوان پایان نامه ای است که توسط سعیده محمدی، با راهنمایی رحیم نوبهار و با مشاوره علیرضا میرکمالی در سال ۱۴۰۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی دفاع گردید.

عنوان	عنصر تهدید در معاونت و اکراه
رشته	حقوق جزا و جرم شناسی
دانشجو	سعیده محمدی
استاد راهنما	رحیم نوبهار
استاد مشاور	علیرضا میرکمالی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۴۰۲
دانشگاه	دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

عدم تعریف و تعیین ضابطه تشخیص جهت تفکیک عنصر تهدید در اکراه به مثابه عامل رافع مسیولیت کیفری و تهدید به عنوان معاونت در حقوق کیفری ایران، باعث ایجاد ابهام میان این دو مولفه شده است. برای تفکیک این دو مولفه، وجوه اشتراک و افتراق میان آن ها به طور کامل مورد بررسی قرار گرفته است. از اشتراکات تهدید به عنوان معاونت و اکراه به مثابه عامل رافع مسیولیت می توان به اشتراک در انواع تهدید و شیوه ابراز آن، اشتراک در برخی شروط تحقق جرم از جمله؛ وجود رفتار تهدید آمیز انسانی، ارتکاب جرم مورد درخواست تهدیدکننده و تاثیر موقعیت تهدیدکننده، نام برد. همچنین تحقق تهدید به عنوان معاونت و اکراه به مثابه عامل رافع مسیولیت در جرایم عمدی امکانپذیر نیست. ضابطه تشخیص جهت تفکیک این دو مولفه، از بررسی واگرایی ها در برخی شروط تحقق تهدید به عنوان معاونت و اکراه به مثابه عامل رافع مسیولیت از جمله، معیوب نبودن اراده تهدیدشونده در معاونت و میزان موثر بودن تهدید بر تهیدشونده، به دست آمده است. برای شناخت عنصر تهدید در اکراه از دو ضابطه شخصی و نوعی به صورت همزمان استفاده می شود. ابتدا به این سوال که آیا تهدید بر شخص متعارف در آن زمان و مکان موثر واقع خواهد شد یا خیر پاسخ داده خواهد شد. بعد از مثبت بودن پاسخ، از معیار شخصی استفاده می شود. معیار شخصی، میزان تاثیر تهدید بر اراده تهدیدشونده را مشخص می کند. در این معیار عواملی مانند؛ سن، شخصیت و جنسیت توسط مقام قضایی بررسی می شود. مطالعات و آزمایشات صورت گرفته در حوزه عصب شناسی نیز تاثیر تهدید بر اراده اکراه شونده را ثابت نموده است. در تهدید به عنوان معاونت، تنها معیار نوعی کفایت می کند. میزان تهدید به عنوان معاونت بر تهدیدشونده به اندازه ای نیست که اراده او را مخدوش نماید. همچنین یک تهدید ضمنی و کوچک ممکن است فرد تهدیدشونده را به ارتکاب جرم سوق دهد. قانونگذار در قانون مجازات رویکرد متفاوتی نسبت به این دو مولفه در جرایم حدی داشته است. در ماده ۱۵۱ قانون مجازات، نوع و میزان مجازات تهدید در اکراه به مقررات مربوطه ارجاع داده شده است. در صورتی که هیچ مقرره ای پیرامون این موضوع در قانون بیان نشده است. ارتکاب جرایم عمدی نیازمند بلوغ، عقل و اختیار است. بنابراین اگر تهدیدشونده با اراده ای مخدوش، مرتکب جرم حدی شود، مسیولیت کیفری نخواهد داشت. به علت عدم انطباق فعل اکراه کننده با جرایم حدی، امکان اجرای حد بر او وجود ندارد. تهدید به عنوان معاونت در حدود نیز قابل تحقق است. قانونگذار مجازات تهدید به عنوان معاونت را در ماده ۱۲۷ قانون مجازات بیان نموده است.

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه

الف– بیان مسیله

ب– اهمیت موضوع

پ– سوال های تحقیق

ت– فرضیه تحقیق

ث– پیشینه پژوهش

ج– اهداف تحقیق

چ– روش تحقیق و پژوهش

ح– ساماندهی پژوهش

فصل اول– همگرایی های عنصر تهدید در معاونت و اکراه

مبحث اول– ماهیت تهدید و سیر تقنینی

گفتار اول مفهوم تهدید

بند اول– مفهوم تهدید از دیدگاه لغوی

بند دوم– مفهوم تهدید از دیدگاه اصطلاحی

بند سوم– تهدید به مثابه یک جرم مستقل

بند چهارم– ارتباط مفهوم تهدید در اکراه با اجبار

بند پنجم– ارتباط مفهوم تهدید در اکراه با اضطرار

بند ششم– جنبه های مدنی و جزایی تهدید

گفتار دوم – سیر تقنینی تهدید

بند اول– قانون مجازات عمومی ۱۳۰۴

بند دوم– لایحه قانونی مجازات حمل چاقو یا هر نوع اسلحه سرد دیگر و اخلال در نظم و امنیت و آسایش عمومی مصوب ۱۳۳۱

بند سوم– قانون مجازات عمومی ۱۳۵۲

بند چهارم– بخش حدود و قصاص مصوب ۱۳۶۱

بند پنجم– قانون تعزیرات ۱۳۶۲

بند ششم– قانون مجازات اسلامی ۱۳۷۰

بند هفتم– قانون تعزیرات ۱۳۷۵

بند هشتم– قانون مجازات ۱۳۹۲

مبحث دوم– اشتراکات عنصر تهدید در اکراه و معاونت

گفتار اول– اشتراکات در اقسام تهدید و روش های ابراز آن

بند اول– تهدید ساده

بند دوم– تهدید شرطی

بند سوم– تهدید صریح

بند چهارم– تهدید ضمنی

بند پنجم– تهدید شفاهی

بند ششم– تهدید کتبی

بند هفتم– تهدید عملی

گفتار دوم– اشتراکات در شروط تحقق تهدید در معاونت و اکراه

بند اول– وجود رفتار تهدیدآمیز انسانی

الف– ترس واقعی

ب– ترس متعارف

پ– ترس پایدار

بند دوم– ارتکاب جرم مورد درخواست تهدیدکننده

بند سوم– موقعیت شخص تهدیدکننده در اکراه و معاونت

الف– رابطه آمر قانونی و مامور در اکراه و معاونت

ب– امر آمر قانونی در سلسله مراتب نظامی

یک– آمر به عنوان بالاترین مقام سازمانی

دو– آمر فاقد صلاحیت قانونی اما دارای اقتدار عملی در سلسه مراتب اداری

ج– امر آمر در سلسله مراتب اداری

د– روابط خویشاوندی

گفتار سوم– اشتراکات عنصر تهدید در معاونت و اکراه در جرایم غیر عمدی

بند اول– تهدید در معاونت در جرایم غیر عمدی

بند دوم– تهدید در اکراه در جرایم غیر عمدی

فصل دوم– واگرایی های عنصر تهدید در معاونت و اکراه

مبحث اول– وجوه افتراق در شرایط تحقق عنصر تهدید در معاونت و اکراه

گفتار اول: شرایط تحقق عنصر تهدید در معاونت و اکراه

بند اول– معیوب نبودن اراده مباشر اصلی در معاونت

بند دوم– موثر بودن رفتار تهدید آمیز

الف– موقعیت سنی تهدید شونده

ب – جنسیت تهدید شونده ۵۰ ج– شخصیت

بند سوم– الزام وجود وحدت قصد در معاونت

گفتار دوم– وجوه افتراق تهدید در معاونت و اکراه در زوال اراده

بند اول– ماهیت اراده

بند دوم– ارتباط میان اراده و تصمیم

بند سوم– ارتباط میان اراده و اختیار

بند چهارم– اراده در حقوق کیفری

بند پنجم– زوال اراده در اکراه

بند ششم– زوال اراده در معاونت

بند هفتم– زوال اراده در معاونت و اکراه از دیدگاه عصب شناسی

مبحث دوم– وجوه افتراق در مجازات های تهدید در معاونت و اکراه

گفتار اول– تفاوتهای مجازات تهدید در معاونت و اکراه در مواد قانونی

گفتار دوم– وجوه افتراق مجازات ها در تغییر نوع و شدت فعل تهدید آمیز توسط تهدیدشونده

بند اول– تغییر در نوع و شدت فعل مورد درخواست تهدیدکننده در معاونت

بند دوم– تغییر در نوع و شدت فعل مورد درخواست تهدیدکننده در اکراه

گفتار سوم– وجوه افتراق عنصر تهدید در معاونت و اکراه در جنایت بر نفس و کمتر از نفس

بند اول– عنصر تهدید در جنایات مادون نفس در اکراه و معاونت

بند دوم– عنصر تهدید در جنایات علیه نفس

گفتار چهارم– وجوه افتراق عنصر تهدید در اکراه و معاونت در جرایم حدی

بند اول– ساب نبی

بند دوم– ارتداد

بند سوم– سرقت حدی

بند چهارم– زنا

بند پنجم– قذف

بند ششم– مصرف مسکر

بند هفتم– محاربه

نتیجه گیری

پیشنهادات

منابع

کلیدواژه ها

• تهدید
• اکراه
• معاونت
• تهدید در معاونت
• تهدید در اکراه
• تهدید به مثابه عامل رافع مسیولیت کیفری
• ضابطه تشخیص