فعالیت تبلیغی علیه نظام در حقوق کیفری ایران
فعالیت تبلیغی علیه نظام در حقوق کیفری ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط حسن شهابی زیبد، با راهنمایی حسین مرادی و با مشاوره سیدمنصور میرسعیدی و سیدمنصور میرسعیدی در سال ۱۳۸۹ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی دفاع گردید.
 | |
| عنوان | فعالیت تبلیغی علیه نظام در حقوق کیفری ایران |
|---|---|
| رشته | حقوق جزا و جرم شناسی |
| دانشجو | حسن شهابی زیبد |
| استاد راهنما | حسین مرادی |
| استاد مشاور | سیدمنصور میرسعیدی، سیدمنصور میرسعیدی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۸۹ |
| دانشگاه | دانشگاه علامه طباطبایی |
چکیده
ضرورت صیانت از کلیت نظام حکومتی و ارزشهای آن سبب شده است در برخی از کشورها فعالیت تبلیغی علیه نظام، با ضمانت اجرای کیفری روبه رو گردد. پیش از انقلاب اسلامی، در ایران هر گونه تبلیغ در مقام ضدیت با سلطنت مشروطه یا حمایت از مرام و رویه اشتراکی، یا تبلیغ به نفع مجرمان چنین جرایمی طبق ماده ۵ قانون مجازات مقدمین علیه امنیت و استقلال مملکت، جرم و قابل مجازات اعلام شده بود. پس از انقلاب اسلامی و با تصویب قانون تعزیرات سال ۱۳۶۲، از سوی قانون گذار در زمینه تبلیغ علیه نظام، جرم انگاری صورت نپذیرفت. اما از سال ۱۳۷۵ و با تصویب قانون تعزیرات جدید، قانون گذار در قالب ماده ۵۰۰ قانون مجازات اسلامی، هر گونه فعالیت تبلیغی علیه نظام جمهوری اسلامی یا به نفع گروهها و سازمان های مخالف نظام را جرم دانسته و برای آن مجازات تعیین کرده است. روشن است که آثار و توالی فاسد قسم دوم تبلیغ (تبلیغ به نفع گروهها و سازمان های مخالف نظام)، در نهایت متوجه خود نظام (تبلیغ علیه نظام) خواهد شد؛ از این منظر، از ماده ۵۰۰ ق.م.ا. به اختصار، تحت عنوان جرم فعالیت تبلیغی علیه نظام یاد می شود.در این تحقیق تلاش می شود با ارایه تحلیل حقوقی جامع از این جرم، ابعاد و ویژگی های آن تبیین گردد. مطالب این پایان نامه در سه فصل بیان می شود. در فصل اول تحت عنوان کلیات و مفاهیم سعی می شود هدف از جرم انگاری فعالیت تبلیغی علیه نظام تبیین شود و در فصل دوم از منظر قواعد حقوق کیفری، جرم موضوع ماده ۵۰۰ تحلیل و در فصل سوم مجازات آیین دادرسی و سیاست جنایی ایران در قبال این جرم بیان می گردد.
ساختار و فهرست پایان نامه
مقدمه کلی ۱
الف) تبیین مسیله ۱
ب) سوالات تحقیق ۴
ج) اهداف تحقیق: ۴
د) سوابق تحقیق: ۴
ه–) مشکلات و تنگناهای تحقیق: ۵
فصل اول: کلیات و مفاهیم ۶
– درآمد : ۷
گفتار اول : نظام حکومتی ۸
مبحث اول :واژه شناسی ۸
بند اول : حکومت ۸
بند دوم :دولت ۱۰
بند سوم: رژیم سیاسی ۱۱
بند چهارم: نظام و مفهوم خاص آن ۱۳
مبحث دوم : ارکان اساسی نظام جمهوری اسلامی ایران ۱۸
بند اول : جمهوریت نظام ۱۸
الف) مفهوم و تعریف جمهوریت ۱۸
ب) عناصر جمهوریت نظام جمهوری اسلامی ایران ۱۹
بند دوم : اسلامیت نظام ۲۱
مبحث سوم: گروه های مخالف نظام ۲۵
گفتار دوم : امنیت ملی ۲۷
مبحث اول : پیشینه ومفهوم امنیت ملی ۲۷
مبحث دوم: اهداف امنیت ملی ۳۰
مبحث سوم : عوامل تهدید کننده ی امنیت ملی ۳۱
مبحث چهارم : جرم انگاری در حوزه امنیت ۳۲
بند اول: جرایم علیه امنیت خارجی کشور ۳۳
بند دوم: جرایم بر ضد امنیت داخلی کشور ۳۴
مبحث پنجم :امنیت ملی و ماده ۵۰۰ق م ا (آیا لزوم حفظ امنیت ملی موجب جرم انگاری تبلیغ علیه نظام شده است؟) ۳۵
گفتار سوم: تبلیغ علیه نظام و حق آزادی بیان و مطبوعات (تبلیغ علیه نظام جرم است اما آزادی بیان و مطبوعات چه می شود؟) ۳۷
مبحث اول: مفهوم آزادی بیان و مطبوعات ۳۷
بند اول: آزادی بیان چیست؟ ۳۷
بند دوم: ابزارها و فرآورده های آزادی بیان ۳۹
بند سوم: معنا و مفهوم آزادی مطبوعات ۴۰
الف) واژه شناسی مطبوعات ۴۰
۱– معنای لغوی و اصطلاحی ۴۰
۲– معنای قانونی ۴۲
ب) آزادی مطبوعات به معنای عام ۴۳
ج) آزادی مطبوعات به معنای خاص ۴۴
مبحث دوم: حمایت حقوق موضوعه ایران از حق آزادی بیان و مطبوعات ۴۴
بند اول: قانون اساسی ۴۴
بند دوم : قانون عادی ۴۸
الف) قانون مطبوعات ۴۸
ب) میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی ۴۹
مبحث سوم : محدویت های مربوط به اجرای حق آزادی بیان و مطبوعات ۵۰
بند اول : حدود مطبوعات در قانون اساسی ۵۱
الف) عدم اخلال به مبانی اسلام ۵۲
ب) عدم اخلال به حقوق عمومی ۵۳
بند دوم: حدود مطبوعات در قانون مطبوعات ۵۴
بند سوم : محدودیت های حق آزادی بیان در میثاق ۵۵
مبحث چهارم : نسبت میان ماده
و حق آزادی بیان در نظام حقوقی ایران ۵۶
گفتار چهارم : شناخت تبلیغات ۵۶
مبحث اول : مفهوم و تعریف تبلیغ ۵۷
مبحث دوم : ویژگی ها و عوامل موثر بر تبلیغ ۵۸
بند اول : تکرار ۵۹
بند دوم : قاطعیت بیان ۶۰
مبحث سوم: ابزارها و ساز و کارهای تبلیغ ۶۱
گفتار پنجم : آیا جرم موضوع ماده
قانون مجازات از جمله جرایم سیاسی است ؟ ۶۲
مبحث اول : جرم سیاسی چیست ؟ ۶۳
بند اول: سابقه و تحولات جرم سیاسی ۶۳
بند دوم :مفاهیم و تعاریف جرم سیاسی ۶۴
الف: جرم سیاسی از منظر حقوق موضوعه ۶۶
۱) دکترین و علمای حقوق ۶۶
۲) نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران ۶۸
۲–۱– لوایح قانونی و مقررات انقلابی ۶۹
۲–۲– قوانین راجع به مجازات اسلامی ۷۰
۲–۳– قانون بازسازی نیروی انسانی وزارتخانه ها و موسسات دولتی ۷۱
۲–۴– قانون مطبوعات ۷۱
۲–۵– لایحه جرم سیاسی و مخالفت شورای نگهبان با آن ۷۲
ب : جرم سیاسی از منظر اسلام ۷۲
مبحث دوم : آیا تبلیغ علیه نظام جرم سیاسی است؟ ۷۴
فصل دوم: ماهیت جرم فعالیت تبلیغی علیه نظام از منظر حقوق کیفری ۷۶
گفتاراول: ارکان و عناصر جرم ۷۷
مبحث اول: رکن قانونی ۷۷
بند اول: سوابق قانونی و پیشینه جرم انگاری ۷۷
بند دوم: قانون گذاریهای فعلی ۷۸
الف: قانون اساسی ۷۸
ب: قانون مجازات اسلامی ۸۰
ج: قانون مطبوعات ۸۱
د: قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح ۸۳
ه: قانون فعالیت احزاب، جمعیت ها و انجمن های سیاسی و صنفی ۸۳
مبحث دوم: رکن مادی جرم ۸۵
بند اول: عمل مرتکب (ماهیت رفتار مجرمانه) ۸۵
بند دوم: موضوع جرم ۸۹
بند سوم: شخصیت مرتکب ۹۱
بند چهارم: وسیله ارتکاب جرم ۹۱
بند پنجم: زمان و مکان جرم ۹۲
بند ششم: مطلق یا مقید بودن جرم ۹۲
مبحث سوم: رکن روانی جرم ۹۳
بند اول: سوء نیت عام ۹۳
بند دوم: سوء نیت خاص ۹۴
بند سوم: انگیزه ۹۸
مبحث چهارم : مجازات ۹۹
بند اول : نوع و میزان مجازات ( مجازات اصلی ) ۹۹
بند دوم : تشدید مجازات ۱۰۰
الف: کیفیت مشدده عینی ۱۰۰
ب : تعدد جرم ۱۰۰
ج : تکرار جرم ۱۰۲
بند سوم : تکمیل مجازات (مجازات تتمیمی) ۱۰۳
بند چهارم : تخفیف مجازات ۱۰۴
مبحث پنجم: معاونت و مشارکت در فعالیت تبلیغی علیه نظام ۱۰۷
بند اول: معاونت ۱۰۷
بند دوم: مشارکت ۱۰۷
فصل سوم: آیین دادرسی و سیاست جنایی ایران در قبال جرم فعالیت تبلیغی علیه نظام ۱۰۹
گفتار اول: آیین دادرسی و شیوه محاکمه و رسیدگی ۱۰۹
مبحث اول: رویه عملی موجود ۱۱۰
بند اول: آیین دادرسی چیست؟ ۱۱۰
بند دوم: شروع تحقیق و رسیدگی و تعقیب جرم ۱۱۰
بند سوم: دادگاه صالح ۱۱۱
الف) صلاحیت ذاتی مراجع اختصاصی ۱۱۱
۱– دادگاه ویژه روحانیت ۱۱۲
۲– دادگاه نظامی ۱۱۶
۳– دادگاه انقلاب ۱۱۷
۴– دادگاه تجدید نظر (محکمه صالح تجدید نظر ) ۱۱۹
ب) صلاحیت محلی ۱۲۰
ج) رویه ای که باید باشد ( رسیدگی بر اساس آرمان قانون اساسی ) ۱۲۲
گفتار دوم : سیاست جنایی ایران در مقابل جرم فعالیت تبلیغی علیه نظام ۱۲۳
مبحث اول : مفهوم و انواع سیاست جنایی ۱۲۳
بند اول : مفهوم سیاست جنایی ۱۲۳
بند دوم : انواع سیاست جنایی (مدل های سیاست جنایی ) ۱۲۵
مبحث دوم : ماده ۵۰۰ ق م ا و سیاست جنایی جمهوری اسلامی ایران ۱۲۶
نتیجه گیری : ۱۲۸
الف) شرایط والزامات تحقق جرم فعالیت تبلیغی علیه نظام ۱۲۸
ب) ابهامات و اشکالات قانونی ۱۳۰
ج) پیشنهادات ۱۳۴
پیشنهاد اول : اتخاذ خط مشی قاطع در قبال جرایم سیاسی از طریق تصویب قانون ۱۳۴
پیشنهاد دوم : اصلاح قانون مجازات اسلامی از طریق حذف ماده ۵۰۰ ۱۳۵
پیشنهاد سوم : تعیین دقیق ضوابط و مبانی محدودیت آزادی بیان و مطبوعات ۱۳۷
فهرست منابع ۱۳۹
کتب ۱۳۹
مقالات ۱۴۳
روزنامه ها ۱۴۵
قوانین ۱۴۵
کلیدواژه ها
- تبلیغ
- عقیده عمومی
- شورشگری
- رسیدگی کیفری
- نظام حقوقی
- مجازات
- آیین دادرسی قانونی
- جرم شناسی
- کلیت نظام حکومتی
- فعالیت تبلیغی
- انتقاد و تبلیغ
- آزادی بیان ومطبوعات
- مجازات و آیین دادرسی
- آزادی بیان
- تحلیل انتقادی