ماده ۶۹۴ قانون آیین دادرسی کیفری

ماده ۶۹۴ قانون آیین دادرسی کیفری (الحاقی ۱۳۹۳/۰۸/۷): در صورتی که شخص حقوقی دارای شعب یا واحدهای زیرمجموعه متعدد باشد، مسؤولیت کیفری تنها متوجه شعبه یا واحدی است که جرم منتسب به آن است. در صورتی که شعبه یا واحد زیرمجموعه بر اساس تصمیم مرکزیت اصلی شخص حقوقی اقدام کند، مسؤولیت کیفری متوجه مرکزیت اصلی شخص حقوقی نیز می‌باشد.

مواد مرتبط

نکات تفسیری دکترین ماده 694 قانون آیین دادرسی کیفری

با وجود اینکه شعب زیرمجموعه، شخصیت حقوقی مستقلی ندارند و اجزاء شخص حقوقی محسوب می‌شوند، در صورتی مسئولیت کیفری متوجه مرکزیت اصلی شخص حقوقی خواهد بود که بر اساس تصمیم مرکزیت اصلی اقدام شده باشد.[۱]گفتنی است در قانون مجازات سال ۱۳۰۴ و ۱۳۷۰ چنین مقرره ای بدون سابقه است، قانونگذار در قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲، برای اولین بار مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی را به‌طور عام مورد پذیرش قرار داده‌است.[۲]

پیش‌بینی مسئولیت کیفری برای اشخاص حقوقی بر اساس نظریه حقیقت است یعنی اشخاص حقوقی دارای شخصیت مجازی و اعتباری محض نیستند، بلکه شخصیت حقیقی خارجی دارند و مثل اشخاص حقیقی، فعالیت اجتماعی می‌کنند.[۳]

انتقادات

مضمون این ماده، یک ماده ماهوی مربوط به مسئولیت کیفری است و بهتر بود که در قانون مجازات اسلامی ذکر می‌شد.[۴]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 694 قانون آیین دادرسی کیفری

  1. مسئولیت کیفری تنها به شعبه یا واحدی متوجه است که جرم به آن منتسب شود.
  2. اگر شعبه یا واحد زیرمجموعه بر اساس تصمیم مرکزیت اصلی اقدام کند، مسئولیت کیفری به مرکزیت اصلی نیز تعلق می‌گیرد.
  3. در مورد اشخاص حقوقی با شعب و واحدهای زیرمجموعه متعدد، تفکیک مسئولیت کیفری میان شعبه یا مرکزیت اصلی اهمیت دارد.
  4. مرکزیت اصلی شخص حقوقی در صورتی مسئول است که تصمیم به اقدام مجرمانه توسط او صورت گرفته باشد.

منابع

  1. علی خالقی. نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری (ویرایش جدید). چاپ 12. شهردانش، 1397.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6278180
  2. محمد مصدق. شرح قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 با رویکرد کاربردی (چاپ چهارم). چاپ 4. جنگل، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4316160
  3. عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3828056
  4. علی خالقی. نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری (ویرایش جدید). چاپ 12. شهردانش، 1397.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6278176