مطالعه تطبیقی نقش و جایگاه دادستانی در توازن و تعادل قوای سه گانه در پرتو اصل تفکیک قوا در حقوق عمومی ایران و آمریکا

مطالعه تطبیقی نقش و جایگاه دادستانی در توازن و تعادل قوای سه گانه در پرتو اصل تفکیک قوا در حقوق عمومی ایران و آمریکا عنوان رساله ای است که توسط حسن شریفیان، با راهنمایی رضا اسلامی و با مشاوره محمد جلالی و اسدالله یاوری در سال ۱۳۹۸ و در مقطع دکتری دانشگاه شهید بهشتی دفاع گردید.

عنوان	مطالعه تطبیقی نقش و جایگاه دادستانی در توازن و تعادل قوای سه گانه در پرتو اصل تفکیک قوا در حقوق عمومی ایران و آمریکا
رشته	حقوق عمومی
دانشجو	حسن شریفیان
استاد راهنما	رضا اسلامی
استاد مشاور	محمد جلالی، اسدالله یاوری
مقطع	دکتری
سال دفاع	۱۳۹۸
دانشگاه	دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

دادستانی به عنوان نماینده حقوقی جامعه در مقابل متجاوزین به حقوق عامه نقشی موثر و بی نظیر دارد. از این رو همواره در خط مقدم مواجهه با اخلال گران حقوق عامه که بعضا از صاحبان قدرت و نفوذ نیز می باشند که معمولا هم احتمال تعدی به حقوق عامه از جانب دسته اخیر بیشتر است ، قرار دارد. همچنین دادستانی از مهمترین نهادهای عمومی در تحقق حاکمیت قانون و تضمین حق ها و آزادی های سیاسی محسوب می شود. با این حال در مورد اینکه جایگاه این نهاد در زیر مجموعه کدام یک از قوای سه گانه قرار گیرد ، در تیوری های تفکیک قوا، نظرات اندیشمندان و اسناد بین المللی ، دیدگاه واحد و توافق شده ای وجود ندارد. سه الگو در مورد جایگاه دادستانی در میان قوا در نظام های حقوقی مختلف وجود دارد که عبارتند از: قرار داشتن در ساختار قوه مجریه، قرار داشتن در ساختار قوه قضاییه و دادستانی مستقل. هر نظام حقوقی متاثر از وضعیت سیاسی و تاریخی خود یکی از این الگوها را برگزیده است و هریک از این الگوها دارای نقاط ضعف و قوت است.نهاد دادستانی در راستای نقش ذاتی و تعریف شده خود دارای وظایف و اختیاراتی می باشد. مهمترین عامل تعیین کننده یا حتی محدود کننده این وظایف و اختیارات قانون است و تمامی برخوردها و اوامر و ممانعت ها می بایست در چارچوب و به حکم قانون صورت گیرد.در این نگاشته در پی شناخت جایگاه نهاد دادستانی در پرتو اصل تفکیک قوا خواهیم بود. لذا به بررسی نقاط مثبت و منفی استقرار نهاد دادستانی در هر یک از قوای قضاییه یا مجریه و نیز به عنوان نهادی مستقل پرداخته خواهد شد و این مسیله را در دو نظام قضایی ایران وآمریکا بررسی خواهیم کرد. این نگاشته به این نتیجه رسیده است که استقرار نهاد دادستانی در قوه مجریه از فواید بیشتر و آسیب های کمتری برخوردار است.

ساختار و فهرست رساله

مقدمه

بخش اول

فصل اول– مفاهیم و مبانی

گفتار اول – شناخت مفهوم تفکیک قوا در حقوق موضوعه ایران و آمریکا

مبحث اول – تفکیک قوا

مبحث دوم – ماهیت حقوقی تفکیک قوا در ایران وآمریکا

مبحث سوم – تحولات تفکیک قوا در پرتو حکمرانی تنظیمی

گفتار دوم – شناخت نهاد دادستانی در حقوق موضوعه ایران و آمریکا

مبحث اول – دادستانی

مبحث دوم – مقایسه جایگاه دادستانی در حقوق ایران و آمریکا

مبحث سوم – ماهیت حقوقی تصمیم ها و دستورات دادستانی در ایران و آمریکا

فصل دوم– حدود تکالیف و اختیارات دادستانی در برابر قوای سه گانه

گفتار اول – بررسی جایگاه بین قوایی دادستانی

مبحث اول – ارتباط دادستانی با قوه مجریه در ایران و آمریکا

مبحث دوم – ارتباط دادستانی با قوه مقننه در ایران و آمریکا

مبحث سوم – ارتباط دادستانی با قوه قضاییه در ایران و آمریکا

گفتار دوم – همگرایی سه قوه حکومتی در تامین امنیت به عنوان یکی از سه وظیفه اصلی حکومت ها

مبحث اول – نقش قوه مقننه در ایجاد امنیت

مبحث دوم – نقش قوه مجریه در ایجاد امنیت

مبحث سوم – نقش قوه قضاییه در ایجاد امنیت

بخش دوم– نقش و جایگاه دادستانی در ایجاد توازن بین قوا بر اساس لزوم تفکیک قوای حکومتی

فصل اول– ملاحظات و تفاوت های عملی تفکیک قوا در ایران وآمریکا

گفتار اول – الزامات تفکیک قوا

مبحث اول – الزامات غیرحقوقی تفکیک قوا در ایران و آمریکا

مبحث دوم – بررسی چگونگی اجرای تفکیک قوا در ایران و آمریکا

مبحث سوم – آثار عملی اجرای تفکیک قوا در ایران وآمریکا

گفتار دوم – روابط قوا تحت رعایت اصل تفکیک قوا

مبحث اول – ارتباط قوه مجریه با قوه مقننه درایران وآمریکا

مبحث دوم – ارتباط قوه مجریه با قوه قضاییه در ایران وآمریکا

مبحث سوم – ارتباط قوه مقننه با قوه قضاییه در ایران وآمریکا

فصل دوم–جایگاه بین قوایی دادستانی از منظر امنیت و حقوق شهروندی در ایران و آمریکا

گفتار اول – نقش دادستانی در ایجاد همگرایی بین سه قوه در جهت تامین امنیت به عنوان مهمترین نیاز و حق شهروندی

مبحث اول – اهمیت مسیله امنیت در حقوق شهروندی

مبحث دوم – نقش قوای سه گانه در تامین امنیت داخلی وخارجی

مبحث سوم – ارتباط بین حقوق شهروندی و سایر حقوق موضوعه و تاثیر مقوله امنیت در این ارتباط

مبحث چهارم – نقش دادستانی در ایجاد همگرایی بین سه قوه در جهت تامین امنیت داخلی و خارجی

گفتار دوم – ارتباط دادستانی با قوای سه گانه از منظر صیانت از حقوق شهروندی در ایران و آمریکا

مبحث اول – جایگاه حقوق شهروندی در وظایف و اختیارات قوای سه گانه و دادستانی

مبحث دوم – نقش قانونی و عملی هر یک از قوای سه گانه در صیانت یا تعدی احتمالی نسبت به مصادیق حقوق شهروندی

مبحث سوم – ارتباط دادستانی با قوای سه گانه از منظر صیانت از حقوق شهروندی

مبحث چهارم – بررسی آثاراعمال دادستانی در صیانت از حقوق شهروندی نسبت به هر یک از قوای حاکمه

بخش سوم

فهرست کل منابع

چکیده انگلیسی

کلیدواژه ها

• دادستانی
• استقلال دادستانی
• دادستان انتخابی
• قوه مجریه