مقایسه رژیم حقوقی حاکم بر نظام اختراعات و اسرار تجاری


مقایسه رژیم حقوقی حاکم بر نظام اختراعات و اسرار تجاری عنوان پایان نامه ای است که توسط شیرین سادات فروغی مقدم، با راهنمایی سیدحسن شبیری زنجانی و با مشاوره مصطفی بختیاروند در سال ۱۳۹۱ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه قم دفاع گردید.

مقایسه رژیم حقوقی حاکم بر نظام اختراعات و اسرار تجاری
عنوانمقایسه رژیم حقوقی حاکم بر نظام اختراعات و اسرار تجاری
رشتهحقوق مالکیت فکری
دانشجوشیرین سادات فروغی مقدم
استاد راهنماسیدحسن شبیری زنجانی
استاد مشاورمصطفی بختیاروند
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۱
دانشگاهدانشگاه قم


چکیده

حفظ اطلاعات و دانش فنی که علی الاصول با مزایای رقابتی و تجاری نیز همراه بوده، مدت ها پیش از برقراری رژیم حقوقی اختراعات که جهت حفظ حقوق دارندگان این قبیل اطلاعات به منصه ظهور رسیده، برای افراد از اهمیت والایی برخوردار بوده است. دارندگان این قبیل اطلاعات با محرمانه نگه داشتن آن ها به گونه ای که برای دیگران قابل دسترسی نباشند، سعی در به انحصار کشیدن و ابقاء مالکیت شخصی نسبت به این دسته از اموال فکری داشته اند و همواره می کوشیدند تا با رازپوشی تنها خود از منافع ناشی از کاربرد آن ها بهره مند گردند. پس از اینکه رژیم حقوقی اختراعات پا به عرصه ی وجود می گذارد، این بار با افشاء همین اطلاعات و دارا بودن شرایطی چون، نو و ابتکاری بودن و کاربرد صنعتی داشتن ، از آن ها تحت عنوان اختراع حمایت می شود و اینجاست که فرد مبتکر و دارنده اطلاعات فنی با دو نظام متفاوت مواجه می شود، از یک سو اگر دارنده بخواهد از طریق نظام اخیر، از داشته های خود حمایت نماید می باست آن ها را برای دیگران افشاء نمایدکه در عوض، از تضمینات لازم و کافی برخوردار می شود، ازسوی دیگر با دارا بودن شروط دیگر از جمله محرمانگی و عدم افشاء اطلاعات می تواند با لحاظ اصول مربوطه، داشته های خود را تحت عنوان اسرار تجاری حمایت کند.اکنون این مسیله رخ می نمایدکه اساسا کدام رژیم بهتر می تواند از مواضع مبتکر حمایت نماید. لذا در راستای روشن شدن زوایای حمایتی دو رژیم اختراعات و اسرار تجاری نسبت به موضوعی مشترک، به مقایسه میان آن دو می پردازیم و با بررسی وجوه اشتراک، افتراق و مقایسه ی مزایا ی هر یک در برابر دیگری، راه مناسب را جهت حمایت هرچه بیشتر از این قبیل اموال فکری را نشان خواهیم داد و چگونگی عملکرد این دو نظام را نسبت به یکدیگر بررسی خواهیم نمود.

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه ۱

الف– بیان مساله ۲

ب– سوال های اصلی تحقیق و فرضیه ها ۳

ج– سابقه و پیشینه تحقیق ۳

د– ضرورت و اهداف تحقیق ۴

ه–ساختارتحقیق ۵

فصل اول:کلیات ۶

مبحث اول: مباحث مقدماتی ۷

گفتار اول: نظام اختراعات ۸

بند اول: تعریف موضوع، ویژگی ها و شرایط حمایت ۱۰

الف–تعریف ۱۰

۱– مفهوم اختراع ۱۰

۲– ورقه اختراع ۱۲

ب– ویژگی های اختراع ۱۳

۱– جدید بودن ۱۳

۲–گام ابتکاری ۱۴

۳–کاربرد در صنعت ۱۵

۴–قابلیت ثبت و شرط افشاء ۱۶

بند دوم: موارد خارج از شمول حمایت ۱۶

۱–کشفیات، نظریه های علمی، روشهای ریاضی و آثار هنری ۱۶

۲– طرح ها و قواعد یا روشهای انجام کار تجاری و سایر فعالیت های ذهنی و اجتماعی ۱۷

۳–روشهای تشخیص و معالجه ی بیماریها ۱۷

۴–منابع ژنتیک و اجزاء آن، فراورده های بیولوژیک ۱۸

۵–نامشروع بودن اختراع ۱۸

گفتار دوم: نظام اسرار تجاری ۱۹

بند اول: تعریف و ویژگی های موضوع مورد حمایت ۲۱

الف–تعریف، مفهوم سر تجاری ۲۱

ب–اطلاعات محرمانه و تفاوت آنها با اسرار تجاری ۲۴

ج–عناصر موثر در تعریف ۲۵

۱–اطلاعات ۲۵

۲–ارزش اقتصادی– مالی مستقل ۲۵

۳–ناشناخته بودن ۲۶

۴– قابل دستیابی نبودن ۲۷

۵–حفظ محرمانگی ۲۷

د–مصادیق اسرار تجاری ۲۸

۱–لیست مشتریان ۲۸

۲–صنعت کامپیوتر ۲۹

۳–استراتژیها و برنامه های آینده ۲۹

۴–الگو، طرح، فرمول ونقشه ۳۰

بند دوم: موانع حمایت ۳۰

۱–ایرادات ماهوی ۳۰

۲–مهندسی معکوس ۳۱

۳–کشف مستقل ۳۱

۴–منفعت عمومی ۳۲

مبحث دوم:تاریخچه قانونی حمایت ۳۳

گفتار اول: نظام اختراعات ۳۳

بند اول: حقوق داخلی ۳۵

بند دوم: حقوق خارجی و فراملی ۳۷

گفتار دوم: نظام اسرار تجاری ۴۲

بند اول: حقوق داخلی ۴۴

بند دوم: حقوق خارجی و فراملی ۴۷

مبحث سوم: مبانی حمایت ۵۱

گفتار اول: رژیم حمایتی اختراعات ۵۲

بند اول: مبنای فطری ۵۳

بند دوم: مبنای دولتی ۵۴

بند سوم: مبنای اجتماعی ۵۴

گفتار دوم: رژیم حمایتی اسرار تجاری ۵۵

بند اول: مبنای اخلاق تجاری ۵۷

بند دوم: مبنای تشویق و ترغیب ۵۷

بند سوم: مبنای جلوگیری از رقابت غیر منصفانه ۵۸

بند چهارم: مبنای حق اشخاص بر نظارت و کنترل اطلاعات خود ۵۹

فصل دوم:مقایسه نقاط اشتراک و افتراق نظام حمایتی اختراعات و اسرار تجاری ۶۰

مبحث اول: نقاط اشتراک در هر یک از دو نظام حمایتی ۶۱

گفتار اول:مبنای تشابه دو نظام در برابر سایر نظام ها ۶۲

گفتار دوم: وجوه تشابه هر دو نظام ۶۵

مبحث دوم: وجوه افتراق در هر یک از دو نظام حمایتی ۶۷

گفتار اول: وجوه افتراق ماهوی ۶۸

بند اول:تعریف موضوع ۶۹

بند دوم:شرط افشاء ۷۱

بند سوم : مبانی حمایت ۷۶

گفتار دوم: وجوه افتراق در آثار ناشی از اعمال حمایت ۷۸

بنداول: مدت حمایت ۸۰

بند دوم: دامنه یا وسعت حمایت در قابلیت استناد ۸۳

بند سوم: هزینه های حمایت ۸۵

بند چهارم: چگونگی انتقال حق ۸۷

بند پنجم: چگونگی تعیین ارزش قراردادی ۸۹

فصل سوم: مقایسه ی امتیازات دو رژیم حمایتی، گزینش طریقه حمایت از نو آوری و ارتباط دو نظام با یکدیگر ۹۰

مبحث اول:مقایسه مزایای دو رژیم حمایتی ۹۱

گفتار اول: مزایای نظام اختراعات نسبت به نظام اسرار تجاری ۹۲

اول: اعطای حقوق انحصاری و موقعیت برتر در بازار ۹۴

دوم: امکان جلوگیری از نقض و کاهش خطر نقض ۹۴

سوم: اقدام علیه تقلیدکنندگان و سوء استفاده کنندگان ۹۵

چهارم: جلوگیری از سوء استفاده دیگران و دست یابی به آن اختراع ۹۵

پنجم: تضمینی بودن مدت حمایت ۹۶

ششم: وسعت قابلیت استناد و سهوت اثبات نقض حق ۹۷

هفتم: سهولت و اختیار عمل در انتقال حق ۹۸

هشتم: سهولت تعیین ارزش قراردادی ۹۸

گفتار دوم: مزایای نظام اسرار تجاری نسبت به اختراعات ۹۹

اول: عدم افشاء ۱۰۱

دوم: مدت حمایت نامحدود ۱۰۲

سوم: هزینه های حمایت از حق ۱۰۲

چهارم: آغاز حمایت ۱۰۳

پنجم: دایره شمول موضوعات مورد حمایت ۱۰۴

مبحث دوم: گزینش طریقه حمایت از نو آوری و ارتباط دو نظام با یکدیگر ۱۰۵

گفتار اول: تفوق هر یک از دو نظام نسبت به یکدیگر ۱۰۶

۱– احتمال دست یابی دیگران به اطلاعات فنی ۱۱۰

۲– رعایت تشریفات قانونی و اعمال هزینه ها ۱۱۰

۳– مدت زمان اعتبار حق و حمایت از اطلاعات ۱۱۱

۴– سهولت حفظ محرمانگی یا صعوبت آن ۱۱۲

۵– مزایای رقابتی و ارزش اطلاعات بر حیات اقتصادی دارنده ی اطلاعات ۱۱۳

۶– وضعیت اقتصادی دارنده اطلاعات ۱۱۳

گفتار دوم: ارتباط هر یک از دو نظام با یکدیگر ۱۱۴

نتیجه گیری ۱۲۳

منابع فارسی ۱۲۹

منابع لاتین ۱۳۴

کلیدواژه ها

  • اسرار تجاری
  • ثبت اختراع
  • رژیم حقوقی
  • دانش فنی
  • مالکیت حقیقی
  • افشاء غیرمجاز
  • نظام حقوقی
  • نوآوری
  • محرمانگی
  • اطلاعات
  • اسرار تجاری
  • ورقه اختراع
  • نوآوری