نابودی و تخریب میراث فرهنگی در سوریه و حمایت آن در حقوق بین الملل
نابودی و تخریب میراث فرهنگی در سوریه و حمایت آن در حقوق بین الملل عنوان رساله ای است که توسط کامل اسماعیل، با راهنمایی رضا موسی زاده و با مشاوره عباسعلی کدخدایی در سال ۱۴۰۱ و در مقطع دکتری دانشگاه علوم اسلامی رضوی دفاع گردید.
 | |
| عنوان | نابودی و تخریب میراث فرهنگی در سوریه و حمایت آن در حقوق بین الملل |
|---|---|
| رشته | حقوق بین الملل |
| دانشجو | کامل اسماعیل |
| استاد راهنما | رضا موسی زاده |
| استاد مشاور | عباسعلی کدخدایی |
| مقطع | دکتری |
| سال دفاع | ۱۴۰۱ |
| دانشگاه | دانشگاه علوم اسلامی رضوی |
چکیده
جنگ ها و خساراتشان به میراث فرهنگی بحرانی هستند که امروزه بر بعضی کشورهای خاور میانه سایه افکنده اند. میراث فرهنگی یعنی حس هویت جمعی بخشیدن به یک جامعه؛ هویتی ترکیب یافته از ارزش ذاتی اثر و فضای منشا اثر. ارمغان شوم جنگ های سایه افکنده ی دهه اخیر بر خاورمیانه برای مردمان آن به عنوان وارثان حقیقی این میراث، نابودی آثار و هویت جمعی صاحبان آن بوده است. حمله و تخریب میراث فرهنگی جنایت جنگی محسوب شده و صیانت قانونی از آن، فارغ از سرزمین و ریشه تاریخی که آثار به آن تعلق دارند، مستلزم تعهد فردی و حکومتی است؛ در میراث فرهنگی است که درس آموختن از خوانده ها و شنید ها به دیدن ارتقاء یافته، در آثاری ملموس متجلی گشته و تاثیری شگرف بر بیننده بجای می گذارد و تخریب چنین آینه ای، فرصت عبرت آموزی از تاریخ و پیشگیری از تکرار اشتباهات پیشینیان را از آیندگان خواهد گرفت. تخریب میراث، گاه هدفمند و گاه پیامد حملات مسلحانه بوده و سه هدف عمده دنبال می کنند؛ تخریب و غارتگری برای تجارت آثار به بازارهای جهانی، تخریب با نگاه پاکسازی فرهنگی و تخریب با هدف تبدیل کاربری ابنیه به کاربرد نظامی. در حقوق بین الملل قواعدی به طور خاص در خصوص حمایت از میراث المللی و همکاری های بین المللی بین کشورها از جمله کنوانسیون لاهه ۱۹۵۴ کنوانسیون پاریس ۱۹۷۰ کنوانسیون حمایت از میراث فرهنگی و طبیعی جهان ۱۹۷۲ و شورای فرهنگی وضع شده است. این قواعد در چهارچوب معاهدات، کنوانسیون ها، سازمان های بین بین المللی موزه ها، شورای بین المللی ابنیه و اماکن و. .. وضع شده اند که میراث فرهنگی جهان را در دو بعد حقوقی و کیفری مورد حمایت قرار می دهند. با توجه به اهمیت این موضوع، مطالعه ای توصیفی– تحلیلی انجام دادیم با موضوع نابودی وتخریب میراث فرهنگی در سوریه وحمایت آن در حقوق بین الملل به منظور روشن کردن راهکارهای حقوق بین الملل و مقررات بین المللی قابل اعمال برای حفاظت از میراث فرهنگی سوریه وآشنا شدن با مراجع قضایی بین المللی وملی صلاحیت دار برای رسیدگی به جنایات جنگی ارتکابی علیه میراث فرهنگی سوریه ودر نهایت به این نتیجه رسیدیم که در حقوق بین الملل موضوعه راهکارها وقواعد جامعی علی الخصوص در کنوانسیون ها برای حمایت از میراث فرهنگی در سطوح منطقه ای و بین المللی از جمله سوریه وضع شده است. همچنین شواهد نشان می دهد که دولت سوریه در حال حاضر به دلایلی مانند عدم اعتماد به رویه های قضایی دیوان کیفری بین المللی و اعتقاد به توانایی قوه قضاییه سوریه در رسیدگی به جنایات انجام شده در آن کشور، تمایلی برای صدور اعلامیه برای پذیرش صلاحیت دادگاه کیفری بین المللی را ندارد
ساختار و فهرست رساله
مطلب شماره صفحه مقدمه
اول: بیان مساله
دوم: ضرورت تحقیق
سوم: اهداف تحقیق
چهارم: سوالات تحقیق
پنچم: فرضیات تحقیق
ششم: روش تحقیق
هفتم: تعریف مفاهیم
هشتم: سازماندهی تحقیق
بحش اول: کلیات ومفاهیم
فصل اول: مفاهیم
مبحث اول: فرهنگ
مبحث دوم: میراث فرهنگی
مبحث سوم: حمایت
فصل دوم: مبانی حمایت از میراث فرهنگی
مبحث اول: مبانی فقهی حمایت از اموال تاریخی فرهنگی
گفتار اول: کتاب
گفتار دوم: سنت
گفتار سوم: قواعد ناظربر حمایت ازمیراث فرهنگی
بند اول: قاعده لا ضرر
گفتار چهارم: مصلحت عامه
گفتار پنجم: حقظ شعایر الهی
مبحث دوم: حمایت
گفتار اول: حمایت از حقوق مالکانه
گفتار دوم: حمایت منافع اجتماع
بخش دوم: میراث فرهنگی در اسناد حقوق بین الملل ونحوه حمایت ازان
فصل اول: سیروتدوین قواعد حقوقبین الملل برای حمایت از میراث فرهنگی
مبحث اول: کنوانسیون لاهه ۱۹۵۴
مبحث دوم: کنوانسیون پاریس ۱۹۷۰ ۵۰ مبحث سوم: کنوانسیون حمایت از میراث فرهنگی وطبیعی جهان ۱۹۷۲
گفتار اول: موضوع ودامنه شمول
۱–میراث فرهنگی
۲–میراث طبیعی
گفتار دوم: ابعاد حمایت از میراث فرهنگی در کنوانسیون
تعهدات کشورهای عضو معاهده ۱۹۷۲ در سطح ملی
تعهدات بین المللی کشورهای متعاهد
ثبت آثار فرهنگی – تاریخی در فهرست میراث جهانی
گفتار سوم: مقررات شکلی و اجرایی
مبحث چهارم: عهدنامه ۲۰۰۳ حفظ میراث غیرمادی
فصل دوم: سازمان های بین الملل حمایت از میراث فرهنگی و همکاری های بین المللی
مبحث اول: شورای بین المللی موزها
مبحث دوم: شورای بین المللی ابنیه و اماکن
مبحث سوم: مرکز بین المللی مطالعه، نگهداری و مرمت گنجینه های فرهنگی
گفتار اول: تعریف و اهداف
گفتار دوم: عضویت در ایکروم
گفتار سوم: ارکان ایکروم
گفتار چهارم: وظایف شورای ایکروم
گفتار پنجم: دبیرخانه ایکروم
بخش سوم: وضعیت حقوقی حمایت از میراث فرهنگی و اثبات مالکیت
فصل اول: مالکیت میراث فرهنگی
مبحث اول: مالکیت حکومت اسلامی بر میراث فرهنگی
گفتار اول: تحلیل در اموال غیر منقول میراث فرهنگی
عقل
سیره قطعی عقلا ومشروعه
روایات
گفتار دوم: تحلیل در اموال منقول میراث فرهنگی
مبحث دوم: مالکیت عمومی و مشترکات در حوزه میراث فرهنگی
مبحث سوم: مالکیت خصوصی در حوزه میراث فرهنگی
گفتار اول: دو دیدگاه درباره مالکیت
دیدگاه اول: اثبات سعه و ضیق اعتبار مالکیت
دیدگاه دوم: متغیر بودن سعه و ضیق اعتبار مالکیت
فصل دوم: عوامل تحدید کننده مالکیت میراث فرهنگی
مبحث اول: عوامل حاکمیتی
گفتار اول: عوامل دولتی
مالکیت دولتی
گفتار دوم: مرور زمان
گفتار سوم: ثبت اثر
مبحث دوم: عوامل فقهی
گفتار اول: انفال و حقوق امام مسلمین
گفتار دوم: حرمت معامله جسد انسان
احترام جسد
گفتار سوم: مالیت نداشتن
بخش چهارم: جنایات جنگی علیه میراث فرهنگی در مخاصمات مسلحانه سوریه
فصل اول: تاریخچه گروه تروریستی داعش
مبحث اول: ساختار سازمانی داعش
مبحث دوم: سازمان داعش (منشا – نامگذاری – ریشه ها و اهداف)
گفتار اول: خاستگاه سازمان
گفتار دوم: نامگذاری سازمان، ریشه ها و اهداف آن
گفتار سوم: ریشه های ایدیولوژی سازمان تکفیری داعش و سازمان جهادی
مبحث سوم: داعش و تخریب دارایی های فرهنگی
تیجه گیری
فصل دوم: مفهوم میراث فرهنگی در قوانین سوریه و اسناد بین المللی
مبحث اول: مفهوم میراث فرهنگی در قوانین سوریه
مبحث دوم: مفهوم میراث فرهنگی در اسناد بین المللی
مبحث سوم: مصادیق جنایات جنگی علیه میراث فرهنگی
گفتار اول: هدف قرار دادن اموال فرهنگی
گفتار دوم: تخریب و صدمه به اموال فرهنگی
مبحث چهارم: ماهیت بحران سوریه
گفتار اول: کنوانسیون حمایت از اموال فرهنگی هنگام مخاصمات مسلحانه مصوب ۱۹۵۴
گفتار دوم: کنوانسیون حمایت از میراث فرهنگی و طبیعی جهان مصوب ۱۹۷۲ یونسکو
فصل سوم: تخریب میراث فرهنگی سوریه توسط داعش
مبحث اول: تخریب و غارت میراث فرهنگی سوریه
فرع اول: شهر دمشق
فرع دوم: شهر باستانی بصری
فرع سوم: منطقه باستانی بالمیرا
فرع چهارم: شهر باستانی حلب
فرع پنجم: دژ کردان و قلعه صلاح الدین
فرع ششم: روستاهای باستانی شمال سوریه
مبحث دوم: تخریب میراث فرهنگی سوریه به عنوان جنایت جنگی
مبحث سوم: تخریب میراث فرهنگی سوریه به عنوان جنایت علیه بشریت
مبحث چهارم: تعهد گروه های افراطی برای احترام به مقررات قراردادی و عرفی بین المللی حمایت از میراث فرهنگی
فرع اول: قواعد قراردادی
فرع دوم: قواعد عرفی
مبحث پنجم: راهکارهای جلوگیری از تخریب میراث فرهنگی سوریه
فصل چهارم: مراجع قضایی بین المللی صلاحیت دار برای رسیدگی به جنایات جنگی ارتکابی علیه میراث فرهنگی سوریه
مبحث اول: دادگاه کیفری بین المللی ویژه
مبحث دوم: دیوان بین المللی کیفری
گفتار اول: ارجاع وضعیت سوریه به دیوان کیفری بین المللی توسط شورای امنیت
گفتار دوم: ارجاع وضعیت سوریه از رهگذر صدور اعلامیه پذیرش صلاحیت موردی
گفتار سوم: صلاحیت دیوان کیفری بین المللی از رهگذر عضویت مرتکبان
نتیجه گیری
منابع و مآخذ
ا) منابع فارسی
ب) منابع عربی
ج) انگلیسی
کلیدواژه ها
- حقوق بین الملل
- داعش
- آثار تاریخی
- میراث فرهنگی
- تخریب