نحله در آرا دادگاه های استان تهران

نحله در آرا دادگاه های استان تهران عنوان پایان نامه ای است که توسط عرفان سلطانی نژاد، با راهنمایی مهدی منتظرقایم و با مشاوره هادی دارایی در سال ۱۴۰۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری دفاع گردید.

عنوان	نحله در آرا دادگاه های استان تهران
رشته	حقوق خانواده
دانشجو	عرفان سلطانی نژاد
استاد راهنما	مهدی منتظرقایم
استاد مشاور	هادی دارایی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۴۰۲
دانشگاه	دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری

چکیده

نحله از نهادهایی است که قانونگذار برای احقاق حقوق زن در نظر گرفته است. مطابق بند ب تبصره ۶ ماده واحده قانون اصلاح مقررات مربوط به طلاق: در غیر مورد بند الف، با توجه به سنوات زندگی مشترک و نوع کارهایی که زوجه در خانه شوهر انجام داده و وسع مالی زوج، دادگاه مبلغی را از باب بخشش ( نحله) برای زوجه تعیین می نماید . در حال حاضر، با توجه به قانون جدید حمایت از خانواده، تنها بند ب تبصره ۶ ماده واحده پابرجاست و بحث اجرت المثل طبق تبصره الحاقی ماده ۳۳۶ مجری می باشد. با این حال، بسنده نمودن به مفاد تبصره ب، نمی تواند کاملا گویای قواعد و مقررات حاکم بر نحله باشد و در عمل، سوالات و چالش های فراوانی در خصوص تحقق نحله و تعلق آن به زوجه پیش می آید که در آراء محاکم دادگستری برای هریک از این سوالات و چالش ها، از سوی مرجع قضایی راهکار و پاسخی حقوقی تعیین شده است. از این رو، نگارنده، با تکیه به روش تحقیق توصیفی–تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه– ای و آراء محاکم دادگستری تهران، در پی پاسخ به این سوال بود که چالش ها و راهکارهای موجود در خصوص نهاد قانونی نحله در آراء محاکم دادگستری چیست؟ . به همین منظور، پژوهش حاضر در چهار فصل انجام شد که در فصل اول به مفاهیم تحقیق پرداخته شد؛ فصل دوم راجع به ماهیت، اهداف و مبانی نحله بود که آراء قابل تعمقی در خصوص مبنای وجودی نحله و جایگاه آن در مقایسه با سایر حقوق مالی منجمله اجرت المثل، شرط تنصیف دارایی و مهریه صادر گردیده است؛ در فصل سوم به شرایط تعلق، تحقق و نحوه احتساب نحله پرداخته شد که در نتیجه آن مشخص گردید که در خلال آراء صادره، شرایط اضافه تری برای تحقق و تعلق نحله درنظر گرفته شده و همچنین قیود و شروطی در احتساب نحله پدید آمده است که مقررهای قانونی در خصوص آن موجود نیست؛ و در فصل پایانی نیز، جایگاه دادرس در مواجه با نحله در رویه قضایی مطرح شد که در نوع خود اختیارات و تکالیف مشخصی برای دادرس شکل گرفته است.

ساختار و فهرست پایان نامه

عنوان صفحه چکیده ج مقدمه

۱ تبیین موضوع و ضرورت تحقیق

۲ اهداف تحقیق

۳ سوالات تحقیق

۴ فرضیه های تحقیق

۵ پیشینه تحقیق

۶ قلمرو تحقیق

۷ روش تحقیق

۸ ساختار تحقیق

فصل اول– مفاهیم

مبحث اول– نکاح

مبحث دوم– نحله

مبحث سوم– اجرت المثل

مبحث چهارم– رویه قضایی

فصل دوم– اهداف، ماهیت و مبانی نحله

مبحث اول– اهداف

مبحث دوم– ماهیت

گفتار اول– ماهیت فقهی

گفتار دوم– ماهیت حقوقی

گفتار سوم– ماهیت عرفی

گفتار چهارم– تمایز نحله از اجرت المثل

گفتار پنجم– تمایز نحله از هبه

مبحث سوم– مبانی

گفتار اول– نحله: به عنوان متاع

گفتار دوم– نحله: به عنوان هبه

گفتار سوم– نحله: به عنوان نوع خاصی از اجرت المثل

گفتار چهارم– امکان پذیرش مبنای حقوق فرانسه

گفتار پنجم– قواعد مسیولیت مدنی

گفتار ششم– نظر نگارنده

مبحث چهارم– ماهیت و مبنای نحله در رویه قضایی

گفتار اول– ماهیت و مبنای وجودی مقررات نحله

گفتار دوم– تفاوت ماهیت اجرت المثل و نحله زوجه

مبحث پنجم– ثبوت نحله با توجه به حقوق مالی دیگر در رویه قضایی

گفتار اول– امکان اجتماع شرط تنصیف دارایی با اجرت المثل یا نحله

گفتار دوم– مانعه الجمع بودن اجرت المثل و نحله

گفتار سوم– تاثیر مهریه زیاد در عدم تعلق نحله به زوجه

گفتار چهارم– تعیین و ثبوت نحله به جهت عدم ثبوت اجرت المثل

گفتار پنجم– منتفی شدن نحله با توجه به خواسته تعیین اجرت المثل

گفتار ششم– اقرار زوجه به عدم مطالبه اجرت المثل؛ مبنایی برای موضوعیت پیدا کردن نحله۶۲

گفتار هفتم– اثر توافق زوجین در تقدم پرداخت اجرت المثل بر نحله

فصل سوم– شرایط تعلق و تحقق نحله و نحوه احتساب آن

مبحث اول– شرایط تعلق نحله به زوجه

گفتار اول– بررسی قانونی

بند اول– صدور رای طلاق به تقاضای زوج

بند دوم– عدم تقصیر زوجه در وقوع طلاق

بند سوم– عدم وجود شرط راجع به امور مالی زوجین

بند چهارم– عدم تعلق اجرت المثل به زوجه

بند پنجم– درخواست زوجه

گفتار دوم– شرایط تعلق نحله در رویه قضایی

بند اول– مشروط بودن مطالبه نحله به درخواست طلاق از سوی زوج

بند دوم– پرداخت نحله مشروط به قصد تبرع از سوی زوجه

بند سوم– نشوز مانع تعلق نحله و اجرت المثل حین طلاق

مبحث دوم– شرایط تحقق نحله

گفتار اول– بررسی قانونی

بند اول– سال ها زندگی مشترک

بند دوم– نوع کارهای زوجه

بند سوم– وسع مالی زوج

گفتار دوم– تحقق نحله رویه قضایی

بند اول– شروع زندگی مشترک زوجین

بند دوم– عدم لزوم زندگی مشترک به مدت نسبتا طولانی و متعارف

بند سوم– لزوم انجام کاری از سوی زوجه در منزل مشترک به عنوان شرط تحقق نحله

بند چهارم– اجرت المثل در دوران پیش از عروسی

بند پنجم– استقرار ذمه نحله پس از رسیدگی و صدور گواهی عدم امکان سازش

بند ششم– عدم تاثیر تاخیر در ثبت نکاح در تحقق نحله

گفتار سوم– نحوه احتساب نحله در رویه قضایی

بند اول– عدم احتساب دوران نامزدی در محاسبه نحله

بند دوم– منطقی و معقول بودن تعیین نحله

فصل چهارم– جایگاه دادرس در مواجه با نحله در رویه قضایی

مبحث اول– امکان تغییر اجرت المثل به نحله

مبحث دوم– حدود اختیار دیوان عالی در تبدیل اجرت المثل به نحله

مبحث سوم– عدم لزوم مطالبه نحله و وظیفه قانونی و علی الراس دادگاه به تعیین آن

مبحث چهارم– لزوم تبعیت دادگاه از نظریه کارشناسی واحد در تعیین نحله در صورت عدم اعتراض زوجه

نتیجه گیری

پیشنهادات

منابع

کلیدواژه ها

• آراء محاکم
• احتساب نحله
• تعیین نحله
• تحقق نحله