نظریه شماره 1596/95/7 مورخ 1395/07/05 اداره کل حقوقی قوه قضاییه

استعلام: در مواردی که ثمینه اعیانی در اسناد رسمی ملکی ثبت شده و به فردی انتقال یافته است در فرض عدم وجود اعیانی از قبیل ساختمان و غیره آیا به هنگام تقسیم صاحب اعیانی چون همسر حقی از عرصه خواهد برد یا خیر؟ نحوه تقویم حق اعیانی چگونه خواهد بود؟

شماره نظریه	۱۵۹۶/۹۵/۷
شماره پرونده	۹۶۷-۱/۷-۹۵
تاریخ نظریه	۱۳۹۵/۰۷/۰۵

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه

مطابق مادّه۹۴۶ (اصلاحی۶/۱۱/۸۷) قانون مدنی زوجه در صورت فرزنددار بودن زوج یک هشتم از عین اموال منقول و یک هشتم از قیمت اموال غیرمنقول اعم از عرصه و اعیان ارث می برد. در صورتی که زوج هیچ فرزندی نداشته باشد سهم زوجه یک چهارم از کلیه اموال به ترتیب فوق می باشد و مطابق ماده ۹۴۸ (مصوب ۶/۱۱/۱۳۸۷) هرگاه ورثه از اداء قیمت امتناع کنند، زن می تواند حق خود را از عین اموال استیفا، کند. بنابراین، زوجه از یک هشتم یا یک چهارم قیمت عرصه و اعیان ارث می برد و تا زمانی که مالک عین عرصه و اعیان نشده است فقط مالک قیمت آن است، بدیهی است هر زمان سایر ورثه بخواهند قیمت یک هشتم یا یک چهارم عرصه و اعیان را به زوجه بدهند، باید قیمت روز آن را به زوجه پرداخت نمایند.