نظریه شماره 7/1401/649 مورخ 1401/07/30 اداره کل حقوقی قوه قضاییه

استعلام: چنانچه محکوم علیه پس از پایان مدت حبس، صرفا دارای محکومیت به رد مال و تحمل شلاق باشد، با عنایت به این که ماده ۲۷ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ صرفا بابت ایام بازداشت قبلی، محاسبه و کسر سه ضربه شلاق تعزیری به ازای هر روز بازداشت را تجویز کرده است، آیا این حکم قابل تسری به بازداشت فرد بابت رد مال نیز می باشد و مدت زمان حبس فرد بابت این موضوع نیز باید از مجازات شلاق تعزیری وی کسر شود یا در هر صورت کل مجازات شلاق باید اجرا شود؟

شماره نظریه	۷/۱۴۰۱/۶۴۹
شماره پرونده	۱۴۰۱-۳/۱-۶۴۹ ک
تاریخ نظریه	۱۴۰۱/۰۷/۳۰

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه

صدور حکم به رد مال اساسا واجد ماهیت مدنی است و مجازات محسوب نمی شود و حبس (توقیف) محکوم به رد مال تا زمان اجرای حکم یا پذیرفته شدن ادعای اعسار وی یا جلب رضایت محکوم له در اجرای مواد ۳ و ۲۲ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی مصوب ۱۳۹۴ و با عنایت به صدر ماده ۳ این قانون، ساز و کاری جهت فراهم آوردن زمینه اجرای حکم (استیفای محکوم به مالی) است و چنین توقیفی، محکومیت به حبس به عنوان مجازات محسوب نمی شود و از شمول حکم مقرر در ذیل ماده ۲۷ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ و ماده ۵۱۶ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ خارج است؛ بنابراین در فرض سؤال، احتساب مدت توقیف محکوم به رد مال در اجرای ماده ۳ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی مصوب ۱۳۹۴ و کسر آن از مجازات شلاق تعزیری یا جزای نقدی فاقد وجاهت قانونی است. مفاد ماده ۲۴۱ آیین نامه اجرایی سازمان زندان ها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور مصوب ۲۰/۲/۱۴۰۰ رئیس محترم قوه قضاییه مؤید این نظر است.