نظریه شماره 7/1402/678 مورخ 1402/09/05 اداره کل حقوقی قوه قضاییه

نظریه شماره ۷/۱۴۰۲/۶۷۸ مورخ ۱۴۰۲/۰۹/۰۵ اداره کل حقوقی قوه قضاییه: استعلام: دو طفل ۱۴ ساله پسر با یکدیگر درگیر شده اند؛ الف با پرتاب جسم سخت به شخص ب باعث ایراد جراحات عمدی به وی می گردد. پس از سیر مراحل رسیدگی، قرائن مندرج در پرونده موجب ظن قوی و ایجاد لوث برای قاضی رسیدگی کننده می شود. نظر به آنکه به موجب ماده ۴۵۶ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲، تعداد و شرایط ادا کنندگان سوگند مشخص گردیده و در مانحن فیه، مجنی علیه به جهت صغر سن فاقد شرایط ادای سوگند می باشد و ولی وی در قید حیات نیست، دادگاه جهت اجرای قسامه با چه تکلیفی رو به رو است؟

شماره نظریه	۷/۱۴۰۲/۶۷۸
شماره پرونده	۱۴۰۲-۱۸۶/۱-۶۷۸ک
تاریخ نظریه	۱۴۰۲/۰۹/۰۵

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه

با توجه به ماده ۴۵۶ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ که مقرر داشته: در جنایت بر اعضا و منافع اعم از عمدی و غیر عمدی در صورت لوث، مجنی علیه می تواند با اقامه قسامه به شرح بندهای زیر، جنایت مورد ادعا را اثبات و دیه آن را مطالبه کند و طبق ماده ۲۰۲ همین قانون، اداکننده سوگند باید عاقل، بالغ، قاصد و مختار باشد؛ لذا در فرض سؤال که مجنی علیه صغیر و فاقد ولی قهری است، چنانچه مورد هم از موارد لوث تشخیص داده شود، باید قیم وی با توجه به نصاب قانونی، افرادی از خویشان و بستگان ذکور مجنی علیه را جهت ادای سوگند معرفی کند؛ چون طبق ماده ۳۲۰ قانون پیش گفته، حق اقامه قسامه، صرفا متوجه صاحب حق قصاص یا دیه است و مادر و قیم از شمول این حکم خارج است؛ مگر اینکه قیم از بستگان و خویشان ذکور مجنی علیه باشد که در صورت علم، می تواند سوگند یاد کند.