نظریه شماره 7/98/404 مورخ 1398/09/30 اداره کل حقوقی قوه قضاییه

استعلام: دو دادگاه به اتهام های کلاهبرداری و پرداخت رشوه دادن خودرو محکوم شده قاضی اجرای احکام در راستای صدور حکم واحد پرونده را به دادگاه ارسال و دادگاه ماده ی ۱۳۴ قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ اجرای مجازات اشد که مجازات جرم کلاهبرداری است را تجویز می نماید.

شماره نظریه	۷/۹۸/۴۰۴
شماره پرونده	ک ۴۰۴-۵۲-۸۹
تاریخ نظریه	۱۳۹۸/۰۹/۳۰

۱-دادگاه صادرکننده ی حکم واحد مجازات تکمیلی موضوع پرداخت رشوه را در حکم واحد خود نیاورده است آیا مجازات تکمیلی قابلیت اجرا دارد یا با توجه به عدم تصریح در حکم واحد قابلیت اجرا ندارد یا اینکه به دلیل غیر اشد بودن مجازات جرم پرداخت رشوه مجازات تکمیلی آن جرم نیز به تبع از مجازات اصلی قابلیت اجرا ندارد؟

۲-محکومٌ علیه در اجرای احکام کیفری مدعی شده که مجازات کلاهبرداری اشد بوده که اجرا شده و علیرغم اینکه حکم به ضبط مال صادر شده تقاضای استرداد خودرو ضبط مال ناشی از ارتشا را نموده است آیا خودرو به وی مسترد می شود یا خیر آیا ماهیت ضبط مال مجازات است یا اینکه ماهیتی غیر از مجازات دارد لذا خواهشمند است نتیجه را به این مرجع اعلام فرمایند./ع

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه

اولا، مجازات تکمیلی موضوع ماده ۲۳ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ غیر از ضبط مال ناشی از ارتشاء مندرج در ماده ۵۹۲ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مصوب ۱۳۷۵ و تبصره ۲ ماده ۳ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری مصوب ۱۳۶۷ است.

ثانیا، در فرضی که مجازات تکمیلی یا ضبط مال ناشی از ارتشاء در مقام اعمال ماده ۵۱۰ قانون آیین دادرسی کیفری از قلم افتاده باشد، قاضی اجرای احکام به استناد ماده ۳۸۱ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ درخواست صدور رأی تصحیحی می نماید.

ثالثا، مطابق شق دوم ماده ۱۳۴ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲، مجازات اشد با لحاظ شاخص های مقرر در ماده ۱۹ همین قانون از حیث درجه بندی اجرا می شود که در فرض سؤال مجازات کلاهبرداری است.

رابعا، حکم به ضبط مال ناشی از ارتشاء که موضوع جرم بوده است، با عنایت به ماده ۲۱۵ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ و ماده ۱۴۸ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ و تبصره ۵ ذیل ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی، حکم خاص مقنن و تکلیف قانونی است و چون در درجه بندی مجازات قرار نمی گیرد همراه مجازات اشد اجرا می شود./