نقش خویشاوندی در نظام کیفری ایران با بررسی تطبیقی در فقه جزایی امامیه
نقش خویشاوندی در نظام کیفری ایران با بررسی تطبیقی در فقه جزایی امامیه عنوان پایان نامه ای است که توسط عنایت الله ادب، با راهنمایی ولی الله انصاری و با مشاوره فاطمه سوهانیان در سال ۱۳۸۹ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نور استان تهران دفاع گردید.
 | |
| عنوان | نقش خویشاوندی در نظام کیفری ایران با بررسی تطبیقی در فقه جزایی امامیه |
|---|---|
| رشته | حقوق جزا و جرم شناسی |
| دانشجو | عنایت الله ادب |
| استاد راهنما | ولی الله انصاری |
| استاد مشاور | فاطمه سوهانیان |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۸۹ |
| دانشگاه | دانشگاه پیام نور استان تهران |
چکیده
قابلیت انعطاف اسلامی و امکان انطباق آن با شرایط زمانی و مکانی هر دوره سبب می شود که حقوق اسلامی همواره در قالب های تراز زمان ارایه شود و بدون آن که اصول و مبانی آن مخدوش گردد قوانین در بر آوردن نیازهای جوامع مختلف بشری در طول اعصار توانایی لازم را داشته باشد.در واقع نظام حقوقی اسلام، موجودی زنده است که با حفظ هویت اصل و ثابت خود بر اساس متغیرهای گوناگون زمانی و مکانی به حیات خود ادامه می دهد، بنابراین با توجه به توضیحات داده شده در تحقیق حاضر سعی شده نقش خویشاوندی در نظام کیفری ایران و بررسی تطبیقی با فقه جزایی امامیه بررسی شده و طرح تحقیق در سه فصل به ترتیب ، فصل اول : نقش خویشاوندی در حدود مستوجب الهی ،فصل دوم: نقش خویشاوندی در تعزیرات ، فصل سوم: نقش خویشاوندی در قصاص و دیات ، می باشد . از تحقیق حاضر نتایج کلی زیر حاصل شده است :
• خویشاوندی وجود رابطه بین نسل ها را بیان می کند و یکی از زمینه های ارتباط دهنده زندگی اقتصادی، اجتماعی و سیاسی جامعه های سنتی است .
• خویشاوندی سببی یا نسبی و یا رضاعی است .
• خویشاوندی سبب می گردد که هدف نهایی از اعمال مجازات حاصل نگردد بلکه احساس عدالتخواهی افراد که نظر فلسفه مجازات، از مهمترین عوامل توجیه مجازات است و از نظر روانی نیز یکی از پایه های اساسی تکلیف پذیری انسانی و سبب مقبولیت و محدودیت و تحمیل مجازات ناشی از ارتکاب جرم است را متزلزل و خدشه دارمی سازد .
• خویشاوندی در بعضی موارد سبب تخفیف و در بعضی موارد سبب تشدید مجازات و در بعضی موارد کلا وصف کیفری عمل را زایل می نماید .
ساختار و فهرست پایان نامه
فهرست
عنوان صفحه
مقدمه: ۱
فصل یکم،آثارخویشاوندی درجرایم مستوجب حد ۶
بخش اول ،کلیات ۶
مبحث اول ،خویشاوندی وانواع آن ۶
گفتار یکم– مقدمه ۶
گفتار دوم– تعریف خانواده وکارکردهای آن ۶
گفتار سوم– انواع خانواده ۸
گفتار چهارم– ازدواج وانواع آن ۹
گفتار پنجم– خویشاوندی ازدیدگاه جامعه شناسی ۱۰
بند پنجم– الف،تعریف خویشاوندی ۱۰
بند پنجم– ب،گوناگونی خویشاوندی ۱۱
بند پنجم– ج،ردیابی رابطه ی خویشاوندی ۱۱
گفتار ششم– خویشاوندی ازنظرحقوق مدنی وفقه ۱۲
بند ششم – الف، قرابت نسبی ۱۲
بند ششم – ب، قرابت سببی ۱۴
مبحث دوم ،خویشاوندی به صورت محارم رضاعی ۱۵
گفتار یکم– تعریف ۱۵
گفتار دوم– شرایط خویشاوندی رضاعی ۱۶
مبحث سوم ،اثرحقوقی خویشاوندی درشهادت و قضاوت ۱۹
گفتاراول – شهادت ۱۹
گفتار یکم– مقدمه ۱۹
گفتار دوم – شرایط شهادت درحقوق کیفری ایران ۲۰
گفتار سوم– اثرخویشاوندی برشهادت ۲۰
گفتاردوم ،قضاوت ۲۲
گفتار یکم– مقدمه ۲۲
گفتار دوم – شرایط قاضی و موارد رد دادرس ۲۴
بخش دوم ،آثارخویشاوندی درجرم زنا ۲۶
مبحث اول ،زنا وشرایط تحقق آن ۲۶
مبحث دوم ،زنا با محارم وزن پدرومجازات آن ۲۸
مبحث سوم ، آثار زنا از موانع روابط خویشاوندی ۳۱
بخش سوم ،آثارخویشاوندی درجرم سرقت مستوجب حد ۳۲
مبحث اول ،تعریف وشرایط تحقق سرقت حدی ۳۲
گفتار یکم –مقدمه ۳۲
گفتار دوم – اقسام سرقت ۳۳
مبحث دوم – اثرخویشاوندی (رابطه پدروپسر) درجرم سرقت مستوجب حد ۳۶
بخش چهارم ،آثارخویشاوندی درجرم قذف ۳۷
مبحث اول، تعریف قذف وشرایط تحقق آن ۳۷
مبحث دوم،اثرخویشاوندی درسقوط حد قذف ۳۸
گفتار یکم– سقوط حد قذف یا ابقاء آن ۳۸
گفتار دوم– بحث نفی ولد ونسبت زنای مستقیم درلعان ۳۹
مبحث سوم ،مقررات توارث دراجرای حد قذف ۴۱
فصل دوم ،آثارخویشاوندی درتعزیرات ۴۲
بخش اول ،آثارخویشاوندی درجرم رباخواری ۴۲
مبحث اول ،مقدمه وعلل حرمت ربا ۴۲
مبحث دوم ،برخورد قوانین موضوعه ایران با ربا ۴۴
مبحث سوم ،تفسیرمواد قانونی ۴۵
مبحث چهارم ،لزوم تجدید نظردرمباحث جاری ربا ۴۷
بخش دوم ،آثار خویشاوندی در ترک انفاق ۵۰
مبحث اول، انفاق،تعریف و افراد متکفل آن ۵۰
مبحث دوم ،ضمانت اجراهای ترک انفاق ۵۲
مبحث سوم ،حالات متصوربرای ترک انفاق ۵۴
بخش سوم: آثارخویشاوندی دردفاع مشروع ۵۶
مبحث اول ،دفاع مشروع از دیدگاه فقه امامیه ۵۶
گفتار یکم– دفاع ازنظرلغت ۵۶
گفتار دوم– دفاع ازنظراصطلاح فقهی ۵۷
گفتار سوم–مصادیق دفاع درفقه ۵۸
گفتار چهارم–دفاع درصورت امکان فرار ۶۰
گفتار پنجم– دفاع درارتباط با نگاه کردن ۶۰
مبحث دوم ،دفاع مشروع ازدیدگاه حقوق جزای ایران ۶۱
گفتار یکم– مقدمه وکلیات ۶۱
گفتار دوم– فلسفه دفاع مشروع ۶۲
مبحث سوم ، برخورد قانون مجازات اسلامی با دفاع مشروع و اثرات خویشاوندی بر آن ۶۳
نتیجه گیری ۶۷
تکمله ۶۷
تحلیل دو ماده ۵۵۳و۵۵۴ ق م ا ۶۸
فصل سوم– نقش خویشاوندی در قصاص و دیات ۷۰
بخش اول– قصاص و قسامه ۷۰
مبحث اول– تعریف قتل و جنبه های آن ۷۰
مبحث دوم: تعریف قصاص و تحلیل حقوقی آن ۷۲
گفتار یکم– تعریف و شرایط اجرا ۷۲
گفتار دوم– تحلیل حقوقی ،تاریخی قصاص ۷۴
مبحث سوم– آثار خویشاوندی در اجرای قصاص ۷۶
گفتار یکم– نظریات فقها در قصاص یا عدم قصاص پدر در مقابل فرزند ۷۶
گفتار دوم– نظریات عده ای دیگر از فقهای اسلام از جمله اسکافی ، فقهای حنفی ، شافعی وحنبلی ۷۸
گفتار سوم– دسته سوم یعنی فقهای مالکی ۸۰
گفتار چهارم– تحلیل حقوقی مسیله در بحث اصل تساوی مجازات ها ۸۱
مبحث چهارم ، تعریف قسامه و اجرای قسامه در قتل نفس ۸۶
گفتار یکم–تعریف قسامه ۸۶
گفتار دوم–اجرای قسامه در قتل ۸۸
گفتار سوم–خلاف اصل بودن قسامه ۸۸
گفتارچهارم –وضعیت قسامه در اقسام قتل ۸۹
مبحث پنجم ،مقایسه شرایط قسامه و عدد آن در جنایات بر نفس و بر اعضاء ۹۲
مبحث ششم ،قسامه جرح ۹۴
گفتار یکم–طرح بحث ۹۴
گفتار دوم– حجیت قسامه جرح ۹۵
گفتار سوم– صحیحه یونس ۹۶
گفتار چهارم– لوث ۹۷
گفتار پنجم– کمیت قسامه جرح ۹۸
بند پنجم – الف– نظریه احتساب از ۵۰ قسم ۹۹
بند پنجم – ب– نظریه احتساب از شش قسم ۱۰۰
گفتار ششم– نظریه مطاع در قانون مجازات اسلامی ۱۰۱
گفتار هفتم– مسیله تکرار قسم ۱۰۱
گفتار هشتم– نتیجه اقامه قسامه جرح در فقه ۱۰۲
گفتار نهم– نتیجه اقامه قسامه جرح در حقوق موضوعه ۱۰۳
بخش دوم ،دیه و عاقله و ارتباط آنها با خویشاوندی ۱۰۴
مبحث اول ،مقدمه و تعریف ۱۰۴
مبحث دوم، شمول افراد و مصادیق در بحث عاقله ۱۰۶
گفتار یکم– افراد ۱۰۶
بند یکم– الف– افراد مشمول عنوان عاقله در حقوق اسلام ۱۰۶
بند یکم– ب– افراد مشمول عنوان عاقله در قانون مجازات اسلامی ۱۰۶
بند یکم – ج–آیا زن جزو عاقله محسوب می شود ؟ ۱۰۷
گفتار دوم – مصادیق جرایم در بحث عاقله ۱۰۸
مبحث سوم، فلسفه حکم ضمان عاقله ۱۰۹
گفتاریکم ،نظام خون بها درمیان اعراب ۱۰۹
گفتار یکم – تاریخچه ۱۰۹
گفتار دوم – خون بها در جزیره العرب ۱۱۰
گفتار دوم ،قاعده لا یبطل ۱۱۲
گفتار یکم – مقدمه ۱۱۲
گفتار دوم – جریان تاریخی کاربرد قاعده ۱۱۲
گفتار سوم – اعمال قاعده در قتل خطیی ۱۱۳
گفتارسوم ،بررسی نظرات گوناگون در الزام عاقله به پرداخت دیه ۱۱۴
مبحث چهارم ،ماهیت حقوقی ضمان عاقله ۱۱۶
گفتار یکم، مسیولیت عاقله از نظر اصول مسلم حقوق کیفری ۱۱۶
گفتاردوم ،مسیولیت عاقله از نظر منابع شرعی ۱۱۸
گفتار یکم – مقدمه ۱۱۸
گفتار دوم – مستند قرآنی ۱۱۸
گفتار سوم – مستند روایی ۱۱۹
مبحث پنجم ،آیین دادرسی کیفری و عاقله ۱۲۰
حقوق تطبیقی ۱۲۲
فصل چهارم: نقش خویشاوندی در وضع قوانین کیفری ۱۲۵
بخش اول : نقش خویشاوندی در حقوق جزای شکلی ۱۲۵
مبحث اول : نقش خویشاوندی در قضاوت و رد دادرس ۱۲۵
گفتار یکم– مقدمه ۱۲۵
گفتار دوم: شرایط دادرس ۱۲۶
گفتار سوم: فلسفه و نظریات رد دادرس ۱۲۶
مبحث دوم : نقش خویشاوندی در اعاده دادرسی ۱۲۸
گفتار اول : فلسفه اعطای حق اعاده دادرسی به خویشاوندان محکوم علیه ۱۲۹
مبحث سوم : نقش خویشاوندی در جرایم غیر قابل گذشت ۱۳۰
گفتار اول : مقدمه و تعریف ۱۳۰
گفتار دوم: مبانی نظری نقش خویشاندی در جرایم غیر قابل گذشت ۱۳۰
گفتار سوم : خویشاوندی موثر از حیث زمان ۱۳۱
بخش دوم : نقش خویشاوندی در حقوق جزای ماهوی ۱۳۲
مبحث اول : نقش خویشاوندی در سرقت مستوجب حد ۱۳۲
گفتار اول : مقدمه و تعریف ۱۳۲
گفتار دوم : مانعیت ابوت در شمول حکم حد در سرقت و مبانی نظری و فقهی در مورد آن ۱۳۴
گفتار سوم: شمول حکم بر جد پدری و سایر خویشاوندان ۱۳۵
مبحث دوم : نقش خویشاوندی در جرم قذف ۱۳۶
گفتار اول : عنصر قانونی و فقهی جرم قذف ۱۳۶
گفتار دوم : مبنای نظری اجرای حد قذف ۱۳۷
مبحث سوم : نقش خویشاوندی در جرم زنا ۱۳۷
گفتار اول : عنصر قانونی و فقهی ۱۳۷
گفتار دوم: مبانی نظری و فلسفی نقش خویشاوندی در جرم زنا ۱۳۸
مبحث چهارم :نقش خویشاوندی در قصاص و دیات ۱۳۹
گفتار اول : کلیات ۱۳۹
گفتار دوم : نقش خویشاوندی در تعقیب مجازات جرم قتل ۱۳۹
گفتار سوم : نظریات فلسفی و قانونی مانعیت ابوت در قصاص ۱۴۰
گفتار چهارم : دیدگاههای در مورد اختلاف جد پدری و مادری در بحث قصاص ۱۴۰
مبحث پنجم : نقش خویشاوندی دردیات وعاقله ۱۴۱
گفتار اول : تعریف عاقله ۱۴۱
گفتار دوم : نقد و بررسی نظریات مبانی عاقله ۱۴۲
مبحث ششم : نقش خویشاوندی در جرم ربا خواری ۱۴۳
گفتار اول : مقدمه وکلیات ۱۴۳
گفتار دوم : مبانی نظری خویشاوندی در جرم رباخواری ۱۴۴
مبحث هفتم : نقش خویشاوندی در جرم قتل در فراش ۱۴۴
گفتار دوم : دیدگاههای نظری در مورد دفاع همسر در مقابل شوهر ۱۴۵
گفتار سوم : نظریات و دلایل معافیت شوهر ۱۴۵
گفتار چهارم : انتقادات وارده بر ماده
ق م ا و نتیجه گیری ۱۴۶
مبحث هشتم : نقش خویشاوندی درجرم ترک انفاق ۱۴۷
گفتار اول : نفقه و تعریف آن ۱۴۷
گفتار دوم : فلسفه جزایی نمودن عمل ترک انفاق ۱۴۸
مبحث نهم : نقش خویشاوندی در اخفای زندانی فراری یا فرد تحت تعقیب ۱۵۰
گفتار اول : کلیات ۱۵۰
گفتار دوم : نقد و بررسی دیدگاههای نقش خویشاوندی در اخفای زندانی فراری ۱۵۰
مبحث دهم : نقش خویشاوندی در جرم مجامعه و تقبیل ۱۵۱
گفتار اول : عنصر قانونی ۱۵۱
گفتار دوم : تاثیر خویشاوندی در مبانی جرم مجامعه و تقبیل ۱۵۱
نتیجه گیری ۱۵۳
ارایه پیشنهاد ها و راهکارها ۱۵۵
منابع و مآخذ ۱۵۶
چکیده انگلیسی
کلیدواژه ها
- خویشاوندی
- حقوق جزا
- بررسی تطبیقی
- فقه جعفری
- حقوق ایران
- قضاوت
- خویشاوندی– فقه جزایی امامیه–نظام کیفری ایران