نقش پدرسالاری حقوقی در سیاست کیفری
نقش پدرسالاری حقوقی در سیاست کیفری عنوان پایان نامه ای است که توسط پرستو معماری نمین، با راهنمایی جلال الدین قیاسی و با مشاوره عادل ساریخانی در سال ۱۳۹۱ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه قم دفاع گردید.
 | |
| عنوان | نقش پدرسالاری حقوقی در سیاست کیفری |
|---|---|
| رشته | حقوق جزا و جرم شناسی |
| دانشجو | پرستو معماری نمین |
| استاد راهنما | جلال الدین قیاسی |
| استاد مشاور | عادل ساریخانی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۱ |
| دانشگاه | دانشگاه قم |
چکیده
نوشتار حاضر پیرامون اصل پدرسالاری حقوقی به عنوان یکی از مبانی جرم انگاری می باشد.این اصل ، بیانگر این اندیشه است که حکومت و قانون گذار در برابر شهروندانش همچون پدر در برابر فرزندان است و بعضا در مواردی صلاح و نفع آنها را بهتر از خودشان می داند.این اصل، ورود آسیب و ضرر به خود،همچنین ضرر به دیگران در صورت رضایت بزه دیده را در مواردی منع می کند. در پی بررسی جهت یافتن پاسخ سوال های تحقیق به این نتیجه رسیدیم که با توجه به اهمیتی که قاعده ضرر در جرم انگاری رفتارها دارد و همچنین ابهام موجود در مفهوم ضرر،می توان با تفسیری موسع از مفهوم ضرر ،آن را به حیطه آسیب به جامعه و عموم مردم گسترش داد.به علت ارتباط تنگاتنگ این اصل با حقوق و آزادی های افراد وحریم خصوصی انسان ها،تعیین مرزی معین و برجسته امری مهم و نیازمند بررسی است.برخی بااستناد به دلایلی نظیر انحصاراصل ضرر درجرم انگاری و منافات داشتن این اصل با آزادی،حق خلوت وخودمختاری افراد و... به مخالفت با آن پرداخته اند. درمقابل عده ای با دلایلی هم چون اخلاق گرایی، پیامدگرایی،جمع گرایی و... موافق اعمال این اصل درحقوق کیفری هستند.با بررسی پیرامون مفاهیمی نظیر حریم خصوصی و موارد موجه نقض آن، می توان دریافت که هیچ گاه نمی توان به طور مطلق حکم به مشروعیت این اصل داد و بایستی هماره با تعیین حدود وثغور آن،مانع سوء استفاده از آن را فراهم کرد.در حقوق اسلام نیز حریم خصوصی افراد بسیار محترم شمرده شده است.اما از آن جایی که آزادی از جانب خداوند به انسان عطا شده است،در مخالفت با آن نمی توان به آزادی استناد کرد و خداوند مرجع جرم انگاری این قوانین است.از طرفی مفهوم حریم خصوصی متفاوت ازحقوق غربی است. در نهایت باید همواره مراقب بود تا این اصل موجبات دخالت های بیجا و سرکوبگرانه دولت ها را فراهم نیاورد و همواره در شرایط استثنایی و با لحاظ کردن همه اصول و شرایط به این اصل استناد کرد.
ساختار و فهرست پایان نامه
صفحه
مقدمه و کلیات طرح تحقیق ۱
بیان مسیله ۲
سوالات تحقیق ۳
فرضیه های تحقیق ۴
اهداف تحقیق ۴
پیشینه تحقیق ۵
مشکلات تحقیق ۵
سامانه تحقیق ۶
بخش اول: مبانی و مفهوم اصل پدرسالاری حقوقی
فصل اول: کلیات ۹
بند۱: معنای لغوی پدرسالاری ۹
بند ۲: معنای اصطلاحی پدرسالاری ۹
بند۳: سیاست کیفری ۱۱
بند۴: مبانی پدرسالاری حقوقی ۱۲
فصل۲: پدرسالاری حقوقی و ارتباط آن با سایر مبانی جرم انگاری
گفتار اول:اصل ضرر ۱۴
بند۱: مفهوم اصل ضرر ۱۴
بند۲: اصل ضرر در لیبرالیسم ۱۶
بند۳:دامنه اصل ضرر ۱۷
بند۴:رضایت به ضرر ۲۰
بند ۵: تفاسیر موسع از اصل ضرر ۲۱
بند۶: تفکیک بین اصل ضرر و پدرسالاری ۲۶
گفتار دوم:اخلاق گرایی قانونی ۲۹
بند۱:دلایل موافقان جرم انگاری رفتارهای خلاف اخلاق ۳۰
بند۲: دلایل مخالفان جرم انگاری رفتارهای خلاف اخلاق ۳۱
بند۳:ارزیابی و نتیجه–گیری ۳۲
بند۴: مقایسه اخلاق گرایی و پدرسالاری قانونی ۳۴
فصل۳: انواع قوانین پدر سالارانه
بند۱: ایجابی و سلبی(فعال و منفعل) ۳۶
بند۲: پدرسالاری پیشگیرنده از ضرر و پدرسالاری منفعت گستر ۳۶
بند۳:پدرسالاری ضعیف و قوی ۳۷
بند۴: پدرسالاری خالص و مرکب ۳۸
بند۵ پدر سالاری سزاوار سرزنش و غیر سزاوار سرزنش ۳۸
بند۶ پدر سالاری یک طرفی وطرفینی(مستقیم و غیر مستقیم) ۳۹
بند۷: پدرسالاری سخت و نرم ۴۰
فصل۴: دلایل مخالفت و موافقت با پدرسالاری حقوقی
گفتار ۱: دلایل مخالفت با پدرسالاری ۴۳
بند۱: انحصار اصل ضرر در لیبرالیسم و نپذیرفتن غیر آن ۴۳
بند۲–تعارض بابرخی مصالح اجتماعی ۴۶
بند۳: فرض محجور دانستن مردم ۴۷
بند۴: تنگ کردن راه برای مشارکت مردم در نظام سیاسی ۴۷
بند۵: منافات داشتن با آزادی ۴۸
بند۶:تهدیدی جدی علیه حق خلوت ۴۸
بند۷: تعارض با اصل خودمختاری ۴۹
گفتار ۲: دلایل موافقت با پدرسالاری ۵۱
بند۱–عدم انحصار اصل ضرر در تحدید آزادی ۵۱
بند۲–عدم تعارض با مصالح اجتماعی ۵۱
بند۳– اعطاکننده آزادی ،مرجع تحدید آزادی ۵۲
بند۴: پیامدگرایی ۵۳
بند۵: اخلاق گرایی ۵۴
بند۶: جلوگیری از کاهش منافع ۵۴
بند ۷: پذیرفتن کلیت جامعه فراتر از افراد ۵۵
بند ۸: نظریه سیاسی فردگرا ۵۵
گفتار ۳:جمع بندی و ارزیابی این
نظر ۵۷
گفتار۴:پذیرش شکل های ضعیفی از پدرسالاری از سوی مخالفین آن ۶۰
فصل۵:موارد اعمال اصل پدرسالاری حقوقی(جرایم بدون بزه دیده)
بند۱: بزه دیده ۶۴
بند۲:آسیب وضرر ۶۵
بند۳: رضایت به ارتکاب جرم ۶۵
گفتار۲:ویژگی های جرایم بدون بزه دیده ۶۷
گفتار۳:جایگاه اصل پدرسالاری حقوقی در حقوق ایران ۶۹
گفتار۴:برخی از مصادیق جرایم بدون بزه دیده ۷۲
بند۱: اعتیاد ۷۲
بند۲:سقط جنین ۷۶
بند۳: تکدی ۷۹
بند۴: ولگردی ۸۱
بند۵: شرب خمر ۸۳
بخش دوم:اسلام و پدرسالاری حقوقی
فصل اول: مبانی دخالت دین در امور انسان ها
گفتار اول:دیدگاه های مختلف پیرامون رابطه عقل ودین ۸۶
بند ۱: عقل گرایی افراطی دین ستیزانه ۸۶
بند ۲: عقل گرایی و بی نیازی از دین ۸۷
بند۳: تطبیق معیار عقلانیت بر دین ۸۷
گفتار دوم: سکولاریسم و جدایی دین از دنیا ۸۹
بند۱– معنا و پیشینه سکولاریسم ۸۹
بند۲– عقل گرایی ، اصلی ترین مبنای سکولاریسم ۹۰
بند۳–سطوح مختلف سکولاریسم ۹۰
بند۴–سکولاریسم دینی ۹۲
گفتار سوم: :دیدگاه اسلام پیرامون رابطه عقل و دین ۹۵
بند ۱: عقل گرایی در اسلام ۹۷
بند۲: احاطه خداوند و نقصان عقل انسان ۱۰۰
بند۳: قاعده لطف ۱۰۰
فصل دوم: حدود دخالت در شیون افراد
گفتار اول: تعریف حیطه خصوصی ۱۰۲
گفتار دوم: عوامل توجیه کننده نقض حریم خصوصی ۱۰۵
بند۱: نظم عمومی ۱۰۵
بند۲:مصلحت عمومی ۱۰۶
بند۳: امنیت ملی ۱۰۶
گفتار سوم: جایگاه حریم خصوصی و دخالت در آن از منظر اسلام ۱۰۷
بند ۱: سلب آزادی و حقوق از قبیل احضار،توقیف،حبس و ۱۰۹
بند ۲: تجسس برای یافتن گناهان و لغزش های دیگران ۱۰۹
بند ۳–ورود به منازل بدون استیذان ۱۱۰
بند۴: اشاعه فحشا،پخش گناهان و اسرار و لغزش های دیگران ۱۱۱
بند۵–سخت گیری در ادله اثبات برخی جرایم ۱۱۲
گفتار چهارم: بررسی جرایم منافی عفت به عنوان یکی از جرایم حیطه خصوصی ۱۱۳
فصل سوم: بررسی دلایل پدرسالارانه بودن یا نبودن اسلام
گفتار اول: دلایل پدرسالار بودن ۱۱۸
بند ۱:وجوب امر به معروف و نهی از منکر ۱۱۸
بند
- نهی ارتداد ۱۲۰
بند ۳: جهاد ابتدایی در اسلام ۱۲۰
بند۴: وضعیت منافقان در جامعه اسلامی ۱۲۱
گفتار دوم: ارزیابی این دلایل و پاسخ به آن ها ۱۲۲
بند ۱: امر به معروف و نهی از منکر و قیود آن ۱۲۲
بند۲: ارتداد و فلسفه جرم انگاری آن ۱۲۴
بند ۳: جهاد ابتدایی ۱۲۸
بند ۴:وضعیت منافقان ۱۲۹
گفتار سوم: دلایل پدرسالار نبودن ۱۳۱
بند ۱: نهی از تجسس ۱۳۱
بند۲: نهی از سوء ظن ۱۳۲
بند۳:اصل صحت در عمل مسلمانان ۱۳۳
بند ۴:تساهل و تسامح ۱۳۳
بند۵:جمع بندی ۱۳۷
نتایج و پیشنهادات ۱۴۰
فهرست منابع: ۱۴۴
کلیدواژه ها
- قیم
- حریم شخصی
- ضرر
- آزادی فردی
- حقوق اسلامی
- پدر سالاری
- سیاست عدالت کیفری
- جرم شناسی
- مسیولیت(حقوقی)
- پدرسالاری حقوقی
- جرایم بدون بزه دیده