ماده ۸۴۲ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

ماده ۸۴۲ قانون مدنی (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۰ اکتبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۰:۰۹

۶٬۵۱۵ بایت اضافه‌شده ، ‏۱۰ اکتبر ۲۰۲۱

بدون خلاصۀ ویرایش

Nasim

۲٬۹۰۲

ویرایش

@@ خط ۲: / خط ۲: @@
 == توضیح واژگان ==
-وصیت را، به معنای وصل و الحاق دانسته اند؛ به عبارتی موصی با وصیت، تصرفات زمان حیات خود در اموالش را، به تصرفات پس از وفات خویش وصل می کند.(660872) و تملیک عین یا منفعت مال به دیگری، پس از مرگ مالک را، وصیت گویند(1003247) و وصیت، عبارت است از ایقاعی قهری، که به موجب آن، وصی حق دارد تصرفاتی، تحت عنوان موصی به را، در مال موضوع وصیت انجام دهد.(361162)
+وصیت را، به معنای وصل و الحاق دانسته اند؛ به عبارتی موصی با وصیت، تصرفات زمان حیات خود در اموالش را، به تصرفات پس از وفات خویش وصل می کند. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=موازین حقوقی امور حسبی در آرای دیوانعالی کشور (جلد دوم) (وصیت، حصر وراثت، ارث)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2643544|صفحه=|نام۱=یداله|نام خانوادگی۱=بازگیر|چاپ=1}}</ref> و تملیک عین یا منفعت مال به دیگری، پس از مرگ مالک را، وصیت گویند <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیات الاحکام|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4013044|صفحه=|نام۱=کاظم|نام خانوادگی۱=مدیرشانه چی|چاپ=9}}</ref>  و وصیت، عبارت است از ایقاعی قهری، که به موجب آن، وصی حق دارد تصرفاتی، تحت عنوان موصی به را، در مال موضوع وصیت انجام دهد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اساس در قوانین مدنی (المدونه)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1444704|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref>
-== کلیات توضیحی تفسیری دکترین ==
+== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
-وصیت به منافع ترکه، که ممکن است در آینده ایجاد گردد؛ صحیح است.(24892) و برخلاف بیع، شیئی را، که وجود خارجی ندارد؛ می توان موضوع وصیت قرار داد.(613889) و برخلاف موصی له، که وجود او حین انشای وصیت؛ ضروری است؛ موصی به می تواند فاقد وجود خارجی باشد؛ لیکن موصی، باید توانایی تملک آن را در آینده داشته باشد.(111856) (74430) و باتوجه به اینکه هدف موصی، در وصیتی که موضوع آن مال است؛ احسان می باشد؛ پس به عنوان استثنا بر قاعده، می توان پذیرفت که وجود مال مزبور، حین انشای وصیت، ضرورتی ندارد؛ به شرط آنکه ایجاد آن در آینده  محتمل باشد. این استثنا را، نمی توان به وسیله قیاس به عقودی نظیر وقف، هبه و انواع حبس که در آنها قبض، شرط صحت عقد می باشد؛ تعمیم داد.(759612) و تملیک، زمانی محقق می گردد که موصی به موجود شود؛ و البته به هنگام وصیت نیز، از چنین قابلیتی برخوردار بوده باشد.(694995) (50239)
+وصیت به منافع ترکه، که ممکن است در آینده ایجاد گردد؛ صحیح است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=99624|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=26}}</ref>
-== سوابق فقهی ==
+برخلاف بیع، شیئی را، که وجود خارجی ندارد؛ می توان موضوع وصیت قرار داد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد اول) (قواعد عمومی قراردادها)|ترجمه=|جلد=|سال=1380|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2455612|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=5}}</ref>
-موصی، می تواند وصیت نماید قسمتی از درآمدی را، که پس از مرگ او، از ملک وی به دست می آید؛ در امری معین هزینه شود؛ مشروط بر اینکه عایدی مزبور، از ثلث ماترک تجاوز ننماید.(13113)
-== مصادیق و نمونه ها ==
+برخلاف موصی له، که وجود او حین انشای وصیت؛ ضروری است؛ موصی به می تواند فاقد وجود خارجی باشد؛ لیکن موصی، باید توانایی تملک آن را در آینده داشته باشد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=وصیت در حقوق اسلامی (شیعه)|ترجمه=|جلد=|سال=1377|ناشر=زریاب|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=447480|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=مصدق|چاپ=1}}</ref>  <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (وصیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=297776|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=2}}</ref>
-* وصیت به تملیک اجاره بهای ملک به دیگری، بابت سال های آتی، و یا وصیت به شیر گوسفندان موصی، یا میوه های انگور باغ وی، که هنوز به وجود نیامده اند؛ صحیح است.(294088)
+باتوجه به اینکه هدف موصی، در وصیتی که موضوع آن مال است؛ احسان می باشد؛ پس به عنوان استثنا بر قاعده، می توان پذیرفت که وجود مال مزبور، حین انشای وصیت، ضرورتی ندارد؛ به شرط آنکه ایجاد آن در آینده  محتمل باشد. این استثنا را، نمی توان به وسیله قیاس به عقودی نظیر وقف، هبه و انواع حبس که در آنها قبض، شرط صحت عقد می باشد؛ تعمیم داد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد دوم) (قواعد عمومی قراردادها، انعقاد و اعتبار قرارداد)|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3038504|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=5}}</ref>
-* وصیت به محصولات چند سال آتی یک باغ، یا زمین زراعی، و وصیت به کره اسب، و گوساله هایی که بعداً، ممکن است از حیوانات موصی به وجود آیند؛ نافذ است.(759612)
+تملیک، زمانی محقق می گردد که موصی به موجود شود؛ و البته به هنگام وصیت نیز، از چنین قابلیتی برخوردار بوده باشد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (دوره عقود معین، قسمت سوم) (عطایا، هبه، وصیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2780036|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=7}}</ref> <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی فقهی و حقوقی وصیت مواد 825-860 قانون مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=مرکز نشر علوم اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=201012|صفحه=|نام۱=سیدمصطفی|نام خانوادگی۱=محقق داماد|چاپ=4}}</ref>
-* درموردی که مالک بذر، گندم را بر روی زمین پاشیده باشد؛ و سپس محصولاتی را، که در آینده ممکن است از زمین مزبور بدست آید؛ به نفع دیگری وصیت کند؛ چنین وصیتی صحیح می باشد.(51662)
+== سوابق فقهی ==
+موصی، می تواند وصیت نماید قسمتی از درآمدی را، که پس از مرگ او، از ملک وی به دست می آید؛ در امری معین هزینه شود؛ مشروط بر اینکه عایدی مزبور، از ثلث ماترک تجاوز ننماید. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=52508|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=کیایی|چاپ=1}}</ref>
+== مصادیق و نمونه ها ==
+وصیت به تملیک اجاره بهای ملک به دیگری، بابت سال های آتی، و یا وصیت به شیر گوسفندان موصی، یا میوه های انگور باغ وی، که هنوز به وجود نیامده اند؛ صحیح است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فقه تطبیقی با نگاهی به قانون مدنی (احوال شخصیه) (ترجمه و تبیین جلد دوم الفقه علی المذاهب الخمسه)|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1176408|صفحه=|نام۱=مصطفی|نام خانوادگی۱=جباری|نام۲=حمید (ترجمه)|نام خانوادگی۲=مسجدسرایی|چاپ=1}}</ref> و وصیت به محصولات چند سال آتی یک باغ، یا زمین زراعی، و وصیت به کره اسب، و گوساله هایی که بعداً، ممکن است از حیوانات موصی به وجود آیند؛ نافذ است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد دوم) (قواعد عمومی قراردادها، انعقاد و اعتبار قرارداد)|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3038504|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=5}}</ref> و درموردی که مالک بذر، گندم را بر روی زمین پاشیده باشد؛ و سپس محصولاتی را، که در آینده ممکن است از زمین مزبور بدست آید؛ به نفع دیگری وصیت کند؛ چنین وصیتی صحیح می باشد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=206704|صفحه=|نام۱=سیدعلی|نام خانوادگی۱=حائری شاه باغ|چاپ=3}}</ref> و میوه های نارس بر روی درخت را، می توان به نفع دیگری وصیت نمود. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=وصیت در حقوق اسلامی (شیعه)|ترجمه=|جلد=|سال=1377|ناشر=زریاب|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=447480|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=مصدق|چاپ=1}}</ref> و موصی می تواند وصیت کند که در آینده، اجاره بهای حاصل از مغازه وی، متعلق به فرزندان صغیرش باشد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=52508|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=کیایی|چاپ=1}}</ref>
-* میوه های نارس بر روی درخت را، می توان به نفع دیگری وصیت نمود.(111856) و موصی می تواند وصیت کند که در آینده، اجاره بهای حاصل از مغازه وی، متعلق به فرزندان صغیرش باشد.(13113)
+وصیت به نتایج حیواناتی که هنوز، به ملکیت موصی درنیامده اند؛ و وصیت به میوه های باغی که هنوز، توسط موصی خریداری نشده است؛ صحیح نیست. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی فقهی و حقوقی وصیت مواد 825-860 قانون مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=مرکز نشر علوم اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=201012|صفحه=|نام۱=سیدمصطفی|نام خانوادگی۱=محقق داماد|چاپ=4}}</ref>
-* وصیت به نتایج حیواناتی که هنوز، به ملکیت موصی درنیامده اند؛ و وصیت به میوه های باغی که هنوز، توسط موصی خریداری نشده است؛ صحیح نیست.(50239)
+== منابع ==
+{{پانویس}}
+*