ماده 171 قانون اجرای احکام مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

در صورتی که میان کشورها، قراردادهای تعاون قضایی منعقد شده باشد و طرفین در مورد نحوهٔ رسیدگی به دعاوی مربوط به اتباع همدیگر، موافقت‌هایی کرده باشند، اگر طرفین قرارداد یا معاهده در خصوص نحوهٔ اجرای احکام، توافق ویژه‌ای نموده باشند؛ دادگاه‌های آن دو کشور بایستی در هنگام دریافت حکم از دادگاه‌های کشور طرف قرارداد، مقررات آن معاهده را رعایت کنند و بر اساس آن به اجرای حکم خارجی مبادرت نمایند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اجرای احکام مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1241504|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref>

ایران، معاهدات دوجانبه متعددی در مورد همکاری‌های قضایی با کشورهای دیگر دارد. از جمله موضوعات این معاهدات می‌توان به درخواست تحقیق و معاینهٔ محل، ارائهٔ اطلاعات و مستندات، جلب نظر کارشناس، انجام نیابت‌ها، ابلاغ اوراق قضایی، توقیف اموال و شناسایی و اجرای احکام دادگاه‌ها اشاره نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=داوری تجاری بین‌المللی|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3396400|صفحه=|نام۱=عبدالحسین|نام خانوادگی۱=شیروی|چاپ=1}}</ref>

آرا و تصمیمات قضایی خارجی در ایران، ابتدا باید در دادگاه صالح ایرانی مورد شناسایی قرار گیرد و پس از آن، دادگاه دستور اجرای آن را صادر می‌نماید. شایان ذکر است که شناسایی به معنای بررسی ماهوی پرونده نیست، بلکه چنانچه رأی مطابق شرایط قانونی صادر شده باشد، دادگاه با احراز شرایط مزبور، اقدام به شناسایی رأی کرده و دستور به اجرای آن خواهد داد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=داوری تجاری بین‌المللی|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3394920|صفحه=|نام۱=عبدالحسین|نام خانوادگی۱=شیروی|چاپ=1}}</ref>

در توضیح مادهٔ فوق، چنین بیان شده‌است که چنانچه کسی از دادگاه‌های خارجی حکمی به نفع خود بگیرد و اجرای آن در ایران امکان نداشته باشد؛ لازم است مجدد در ایران علیه خوانده اقامهٔ دعوا کند و پس از اخذ حکم مفاد آن را اجرا نماید. [[ماده ۳۵۶ قانون امور حسبی]] در مورد گواهی‌نامه حصر وراثت به عنوان استثنای این امر مطرح شده‌است. لیکن باید توجه داشت که گواهی‌نامه حصر وراثت، یک حکم ترافعی نیست و در نتیجه این مورد نیز، استثنایی واقعی نخواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی و بازرگانی دادگاه‌های عمومی و انقلاب (جلد اول-دوم-سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=جهاد دانشگاهی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2265716|صفحه=|نام۱=سیدمحسن|نام خانوادگی۱=صدرزاده افشار|چاپ=11}}</ref>

با توجه به ملاک [[ماده ۱۷۱ قانون اجرای احکام مدنی]]، چنانچه مقررات و ترتیبات خاصی برای اجرای اسناد، در معاهدات و قراردادهای بین ایران و کشور محل تنظیم سند مقرر شده باشد؛ ترتیبات و شرایط مزبور متبع خواهد بود. همچنین، شایان ذکر است که با توجه به [[ماده ۹ قانون مدنی]]، مقررات مذکور در حکم قانون است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ماهنامه کانون سال 48 شماره 68 اسفند 1385|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=ناب رایانه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1890196|صفحه=|نام۱=کانون سردفتران|دفتریاران|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref>