دوره مقدماتی حقوق مدنی (کاتوزیان): تفاوت میان نسخه‌ها

ابرابزار
(ابرابزار)
خط ۱: خط ۱:
== وقایع حقوقی - مسئولیت مدنی ==
== وقایع حقوقی - مسئولیت مدنی ==
کتاب '''''دوره مقدماتی حقوق مدنی ( وقایع حقوقی - مسئولیت مدنی)''''' نام کتابی است از [[ناصر کاتوزیان]] که توسط [[شرکت سهامی انتشار]] به چاپ رسیده‌است.
کتاب '''''دوره مقدماتی حقوق مدنی (وقایع حقوقی - مسئولیت مدنی)''''' نام کتابی است از [[ناصر کاتوزیان]] که توسط [[شرکت سهامی انتشار]] به چاپ رسیده‌است.


===== محتوای کتاب =====
===== محتوای کتاب =====
خط ۹: خط ۹:


===== بخشی از کتاب =====
===== بخشی از کتاب =====
نویسنده در بخشی از کتاب اینطور می‌نویسند:<blockquote>«رویدادی که اثر آن به حکم [[قانون]] معین می‌شود و اراده و انشاء [[مرتکب]] [[سبب]] اصلی آن آثار نیست؛ «[[واقعه حقوقی]]» نامیده می‌شود در برابر «[[اعمال حقوقی]]» که زاده [[اراده باطنی|اراده]] و تراضی است. وقایع حقوقی انواع گوناگون دارد: گاه رویدادی است خارجی که به قهر واقع می‌شود و اراده در آن هیچ نقشی ندارد (مانند ولادت و مرگ) و گاه عملی است ارادی که قانون آثار آن را معین می‌کند (مانند [[غصب]] و دزدی) یا [[خطا]]یی است که [[ضمان]] به بار می‌آورد. در این کتاب که با عنوان «وقایع حقوقی» ارائه می‌شود؛ تنها به وقایع [[ضمان]] آور می‌پردازیم، خواه آنچه سبب ضمان است؛ عمدی باشد یا نتیجه قصور و بی‌مبالاتی، قانون مدنی به اثر این وقایع پرداخته و آن را «[[الزامات خارج از قرارداد]]» و «[[ضمان قهری]]» نامیده‌است.»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی وقایع حقوقی (مسئولیت مدنی)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6652656|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=8}}</ref></blockquote>
نویسنده در بخشی از کتاب اینطور می‌نویسند:<blockquote>«رویدادی که اثر آن به حکم [[قانون]] معین می‌شود و اراده و انشاء [[مرتکب]] [[سبب]] اصلی آن آثار نیست؛ «[[واقعه حقوقی]]» نامیده می‌شود در برابر «[[اعمال حقوقی]]» که زاده [[اراده باطنی|اراده]] و تراضی است. وقایع حقوقی انواع گوناگون دارد: گاه رویدادی است خارجی که به قهر واقع می‌شود و اراده در آن هیچ نقشی ندارد (مانند ولادت و مرگ) و گاه عملی است ارادی که قانون آثار آن را معین می‌کند (مانند [[غصب]] و دزدی) یا [[خطا]]یی است که [[ضمان]] به بار می‌آورد. در این کتاب که با عنوان «وقایع حقوقی» ارائه می‌شود؛ تنها به وقایع [[ضمان]] آور می‌پردازیم، خواه آنچه سبب ضمان است؛ عمدی باشد یا نتیجه قصور و بی‌مبالاتی، قانون مدنی به اثر این وقایع پرداخته و آن را «[[الزامات خارج از قرارداد]]» و «[[ضمان قهری]]» نامیده‌است.»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی وقایع حقوقی (مسئولیت مدنی)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6652656|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=8}}</ref></blockquote>


== اموال و مالکیت ==
== اموال و مالکیت ==
کتاب '''''دوره مقدماتی حقوق مدنی (اموال و مالکیت)''''' نام کتابی است از [[ناصر کاتوزیان]] که به همت [[انتشارات میزان]] به چاپ رسیده است.
کتاب '''''دوره مقدماتی حقوق مدنی (اموال و مالکیت)''''' نام کتابی است از [[ناصر کاتوزیان]] که به همت [[انتشارات میزان]] به چاپ رسیده‌است.


=== محتوای کتاب ===
=== محتوای کتاب ===
کتاب دوره مقدماتی حقوق مدنی (اموال و مالکیت) در 3 فصل کلی تدوین گردیده است:
کتاب دوره مقدماتی حقوق مدنی (اموال و مالکیت) در ۳ فصل کلی تدوین گردیده‌است:
 
# فصل اول: در این فصل مبحث انواع مال و تقسیم اموال مورد پژوهش قرار گرفته‌است.
# فصل اول: در این فصل مبحث انواع مال و تقسیم اموال مورد پژوهش قرار گرفته است.
# فصل دوم: در این فصل، نویسنده مبحث مالکیت را تشریح کرده‌اند. عناوینی همچون: مفاد حق مالکیت، توابع مالکیت، ایجاد و زوال مالکیت و ذیل این فصل مطرح گردیده‌اند.
# فصل دوم: در این فصل، نویسنده مبحث مالکیت را تشریح کرده اند. عناوینی همچون: مفاد حق مالکیت، توابع مالکیت، ایجاد و زوال مالکیت و ... ذیل این فصل مطرح گردیده اند.
# فصل سوم: این فصل به بحث شاخه‌های مالکیت مانند: حق انتفاع، حق ارتفاق اختصاص پیدا کرده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (اموال و مالکیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6652668|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=30}}</ref>
# فصل سوم: این فصل به بحث شاخه های مالکیت مانند: حق انتفاع، حق ارتفاق اختصاص پیدا کرده است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (اموال و مالکیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6652668|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=30}}</ref>


=== بخشی از کتاب ===
=== بخشی از کتاب ===
نویسنده در بخشی از مقدمه اینطور می نویسند:<blockquote>« از نظر حقوقى، به چيزى [[مال]] گويند كه داراى دو شرط اساسى باشد:  
نویسنده در بخشی از مقدمه اینطور می‌نویسند:<blockquote>«از نظر حقوقی، به چیزی [[مال]] گویند که دارای دو شرط اساسی باشد:
 
١) مفيد باشد و نیازی را برآورد، خواه آن نیاز مادی باشد یا معنوى
 
2) قابل اختصاص يافتن به شخص يا ملت معین باشد.


اشيایی مانند درياهاى آزاد و هوا و خورشيد، از ضرورى ترين وسایل زندگی است؛ ولى چون هیچ كس نمى تواند نسبت به آن ادعاى مالكيت انحصارى كند، مال محسوب نمى شود. احتمال دارد اشخاص بخشى ناچيز از هوا يا انرژى خورشيدى را به خود اختصاص دهند و تملک کنند ولى اين تملک كه چهره‌ای از انتفاع از اين نعمت هاى خداداد و همگانى است بايد به گونه ای باشد كه مزاحم بهره بردارى عموم از آنها نباشد.  
# مفید باشد و نیازی را برآورد، خواه آن نیاز مادی باشد یا معنوی
# قابل اختصاص یافتن به شخص یا ملت معین باشد.
اشیایی مانند دریاهای آزاد و هوا و خورشید، از ضروری‌ترین وسایل زندگی است؛ ولی چون هیچ‌کس نمی‌تواند نسبت به آن ادعای مالکیت انحصاری کند، مال محسوب نمی‌شود. احتمال دارد اشخاص بخشی ناچیز از هوا یا انرژی خورشیدی را به خود اختصاص دهند و تملک کنند ولی این تملک که چهره‌ای از انتفاع از این نعمت‌های خداداد و همگانی است باید به گونه ای باشد که مزاحم بهره‌برداری عموم از آنها نباشد.


ولى بر خلاف آنچه در ابتدا به نظر می آید، لازم نيست كه مال داراى مالک خاص باشد، چنان‌که قانون مدنی فصل سوم از باب اول را اختصاص به بيان اقسام و احكام اموالی داده است که مالک خاص ندارد، مانند آب های مباح و زمین موات و شکار.
ولی بر خلاف آنچه در ابتدا به نظر می‌آید، لازم نیست که مال دارای مالک خاص باشد، چنان‌که قانون مدنی فصل سوم از باب اول را اختصاص به بیان اقسام و احکام اموالی داده‌است که مالک خاص ندارد، مانند آب‌های مباح و زمین موات و شکار.


در گذشته واژه اموال ویژه کالای مادی بود. ولی پیشرفت های زندگی کنونی به تدريج آن را از اين معنى محدود و ابتدایى خارج ساخته است، چندان که امروز به تمام عناصر گوناگون دارایى (مانند زمين و اموال منقول و مطالبات و حقوق مالى؛ و حتى حق تأليف و اختراع و سرقفلی) نیز مال گفته می‌شود.»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (اموال و مالکیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6652672|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=30}}</ref></blockquote>
در گذشته واژه اموال ویژه کالای مادی بود. ولی پیشرفت‌های زندگی کنونی به تدریج آن را از این معنی محدود و ابتدایی خارج ساخته‌است، چندان که امروز به تمام عناصر گوناگون دارایی (مانند زمین و اموال منقول و مطالبات و حقوق مالی؛ و حتی حق تألیف و اختراع و سرقفلی) نیز مال گفته می‌شود.»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (اموال و مالکیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6652672|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=30}}</ref></blockquote>


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
[[رده:کتاب های حقوقی]]
[[رده:کتاب‌های حقوقی]]
[[رده:کتاب های ناصر کاتوزیان]]
[[رده:کتاب‌های ناصر کاتوزیان]]
[[رده:واقعه حقوقی]]
[[رده:واقعه حقوقی]]
[[رده:مسئولیت مدنی]]
[[رده:مسئولیت مدنی]]
۳٬۴۹۵

ویرایش