ماده ۱۰۳۷ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''ماده ۱۰۳۷ قانون مدنی''': هر یک از نامزدها می‌تواند در صورت به هم خوردن وصلت منظور، هدایایی را که به طرف دیگر یا ابوین او برای وصلت منظور داده است مطالبه کند. اگر عین هدایا موجود نباشد مستحق قیمت هدایایی خواهد بود که عادتاً نگاه داشته می‌شود مگر این که آن هدایا بدون تقصیر طرف دیگر تلف شده باشد.

*{{زیتونی|[[ایجاد ماده ۱۰۳۶ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}

*{{زیتونی|[[ماده ۱۰۳۸ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}

فاصله بین قبول وعده ازدواج توسط زن، تا وقوع عقد نکاح را، نامزدی گویند. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد پنجم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=344152|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>

== پیشینه ==

در حقوق روم، با برهم زدن نامزدی، مالکیت هریک از طرفین، نسبت به هدیه ای که از نامزد خود دریافت نموده است؛ خودبه خود ملغی می گردد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی خانواده (جلد اول) (نکاح و طلاق، روابط زن و شوهر)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3062848|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=1}}</ref>

با وحدت ملاک از این ماده، چنانچه یکی از نامزدها، به شخصی غیر از نامزد خود و یا والدین او، هدیه ای دهد؛ بعد از برهم زدن نامزدی، هدیه مزبور قابل استرداد نیست. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مختصر حقوق خانواده|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=582716|صفحه=|نام۱=سیدحسین|نام خانوادگی۱=صفایی|نام۲=اسداله|نام خانوادگی۲=امامی|چاپ=21}}</ref>

به دلالت شرط عرفی ضمن وعده نکاح، هر یک از نامزدها، می‌تواند در صورت به هم خوردن وصلت منظور، هدایایی را که به طرف دیگر یا ابوین او، برای وصلت منظور داده است؛ مطالبه کند. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قواعد فقه (بخش مدنی) (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1810308|صفحه=|نام۱=سیدمصطفی|نام خانوادگی۱=محقق داماد|چاپ=9}}</ref>

علت اینکه درمورد کالاهای مصرف شدنی، درصورت استفاده، جبران خسارت لازم نیست؛ این است که مالک اشیا، آن ها را به قصد اباحه انتفاع، در اختیار نامزد خود گذاشته؛ و در اباحه انتفاع، عوضی وجودنداشته؛ و طرف مقابل حق تصرف می یابد؛ بدون آنکه، اباحه کننده، مالکیت خود را از دست داده باشد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره متوسط حقوق مدنی (حقوق خانواده)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=145196|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>

علت اینکه درمورد کالاهای مصرف شدنی، درصورت استفاده، جبران خسارت لازم نیست؛ این است که اباحه انتفاع، با تلف مال تؤام می گردد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق خانواده  (ازدواج و انحلال آن)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1051516|صفحه=|نام۱=عبدالرسول|نام خانوادگی۱=دیانی|چاپ=1}}</ref>

اگر پدر دختر، شیربها را به دیگری منتقل نموده باشد؛ درصورت برهم خوردن نامزدی، مال مزبور، درحکم مال تلف شده محسوب گردیده؛ و قابل رد به نامزد سابق دختر نیست. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=جامع الشتات (جلد اول) (کتاب التجاره)|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=دانشگاه حقوق و علوم سیاسی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3847972|صفحه=|نام۱=میرزاابوالقاسم|نام خانوادگی۱=قمی|چاپ=1}}</ref>

هدایای نامزدی، اباحه است نه تملیک. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی خانواده (جلد اول) (نکاح و طلاق، روابط زن و شوهر)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3062848|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=1}}</ref>

کمیسیون نشست های قضایی، به مناسبت نشست قضات دادگستری قیر و کازرین، و نیز نظریه مشورتی شماره 3796/7 مورخه 15/5/1383 اداره حقوقی قوه قضاییه، بعد از طلاق زوجه، استرداد هدایای دوران نامزدی طرفین را، امکانپذیر نمی دانند. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه نشست های قضایی (23) مسائل قانون مدنی (6)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5645396|صفحه=|نام۱=معاونت آموزش|تحقیقات قوه قضاییه|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref>

[[رای دادگاه درباره استرداد هدایای دوران زندگی مشترک (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۰۶۰۰۹۲۲)]]

== مصادیق و نمونه ها ==

استرداد لباس و جورابی که مرد، به نامزد خود هدیه داده است؛ به دلیل مصرف شدنی بودن، ممکن نیست. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق خانواده  (ازدواج و انحلال آن)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1051516|صفحه=|نام۱=عبدالرسول|نام خانوادگی۱=دیانی|چاپ=1}}</ref>

درصورت برهم خوردن نامزدی، گردنبند و حلقه و ساعت و پارچه ای که مرد، به نامزد خود هدیه داده است؛ در فرض بقا، قابل استرداد است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره حقوق مدنی خانواده (نکاح و انحلال آن)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4478228|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=جعفرزاده|چاپ=2}}</ref>

درصورت برهم خوردن نامزدی، عکس هایی که طرفین به یکدیگر هدیه داده اند؛ درصورت بقا، قابل استرداد بوده؛ و اگر دارای مالیت بوده باشد؛ و به طور عمدی تلف گردد؛ تلف کننده، ملزم به جبران خسارت است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق خانواده در آیینه نمودار (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=نگاه بینه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3379388|صفحه=|نام۱=قاسم|نام خانوادگی۱=افسران|چاپ=1}}</ref>

اگر هدایای نامزدی به نامزد دیگرش، عبارت از فرش، پرده و یا اشیای زینتی باشد؛ و بر اثر سیل یا زلزله تلف گردد؛ خسارت وارده به آن اموال، توسط هبه کننده قابل مطالبه نیست. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=209348|صفحه=|نام۱=سیدعلی|نام خانوادگی۱=حائری شاه باغ|چاپ=3}}</ref>

اگر هدایای مرد به نامزدش، گردنبند الماس بوده؛ و زن، آن را فروخته باشد؛ درصورت برهم خوردن نامزدی، زن باید قیمت روز آن را، به نامزد سابق خود رد نماید. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق زن در قوانین ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=گنچ دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1275188|صفحه=|نام۱=شیرین|نام خانوادگی۱=عبادی|چاپ=2}}</ref>

{{پانویس}}