ماده ۷۲ قانون آیین دادرسی مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''ماده ۷۲ قانون آیین دادرسی مدنی''': هرگاه معلوم شود محلی را که [[خواهان]] در [[دادخواست]] معین کرده‌است نشانی [[خوانده]] نبوده یا قبل از [[ابلاغ]] تغییر کرده باشد و [[مأمور ابلاغ|مأمور]] هم نتواند نشانی او را پیدا کند باید این نکته را در برگ دیگر [[اخطاریه]] قید کند و ظرف دو روز اوراق را عودت دهد. در این صورت برابر [[ماده ۵۴ قانون آیین دادرسی مدنی|ماده (۵۴)]] رفتار خواهد شد مگر در مواردی که [[اقامتگاه]] خوانده برابر [[ماده ۱۰۱۰ قانون مدنی|ماده (۱۰۱۰) قانون مدنی]] تعیین شده باشد که در همان محل ابلاغ خواهد شد.
'''ماده ۷۲ قانون آیین دادرسی مدنی''': هر گاه معلوم شود محلی را که [[خواهان]] در [[دادخواست]] معین کرده‌است نشانی [[خوانده]] نبوده یا قبل از [[ابلاغ]] تغییر کرده باشد و [[مأمور ابلاغ|مأمور]] هم نتواند نشانی او را پیدا کند باید این نکته را در برگ دیگر [[اخطاریه]] قید کند و ظرف دو روز اوراق را عودت دهد. در این صورت برابر [[ماده ۵۴ قانون آیین دادرسی مدنی|ماده (۵۴)]] رفتار خواهد شد مگر در مواردی که [[اقامتگاه]] خوانده برابر [[ماده ۱۰۱۰ قانون مدنی|ماده (۱۰۱۰) قانون مدنی]] تعیین شده باشد که در همان محل ابلاغ خواهد شد.
* {{زیتونی|[[ماده ۷۱ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۷۱ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۷۳ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۷۳ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
خط ۷: خط ۷:
* [[ماده ۱۷۷ قانون آیین دادرسی کیفری]]
* [[ماده ۱۷۷ قانون آیین دادرسی کیفری]]
* [[ماده ۵۴ قانون آیین دادرسی مدنی]]  
* [[ماده ۵۴ قانون آیین دادرسی مدنی]]  
* [[ماده ۷۰ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۸۵ قانون آیین دادرسی مدنی|ماده 85 قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۹۸ قانون آیین دادرسی مدنی|ماده 98 قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۰۱۰ قانون مدنی]]
* [[ماده ۱۰۱۰ قانون مدنی]]


خط ۱۸: خط ۲۱:


== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
بعد از عودت دادن اوراق توسط [[مأمور ابلاغ]]، [[مدیر دفتر]] [[دادگاه]] باید اخطار رفع نقص صادر نمایدو این در حالی است که قبلاً وقت رسیدگی تعیین شده‌است، به عبارت دیگر اخطار رفع نقص موضوع ماده ۷۲ قانون آیین دادرسی مدنی اخطار رفع نقصی است که مسبوق به تعیین وقت رسیدگی است، در صورت وجود وقت مقتضی تا زمان جلسه رسیدگی بعد از رفع نقص توسط خواهان، دفتر دادگاه مجدد ابلاغ را به آدرس جدید انجام می‌دهد، اما در صورتی که وقت رسیدگی نزدیک باشد و امکان ابلاغ به آدرس جدید خوانده نباشد پرونده باید به نظر دادگاه برسد و دادگاه با دستور ابطال وقت تعیین شده قبلی و تعیین وقت جدید، پرونده را به دفتر عودت می‌دهد تا امکان ابلاغ اوراق دعوا به خوانده ممکن باشد و اگر چنین نشود، دادگاه در تاریخ رسیدگی به علت نقص ابلاغ چاره ای جز تجدید وقت رسیدگی نخواهد داشت.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=462988|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref>
بعد از عودت دادن اوراق توسط [[مأمور ابلاغ]]، [[مدیر دفتر]] [[دادگاه]] باید [[اخطار رفع نقص]] صادر نماید و این در حالی است که قبلاً وقت رسیدگی تعیین شده‌است، به عبارت دیگر اخطار رفع نقص موضوع [[ماده ۷۲ قانون آیین دادرسی مدنی]] اخطار رفع نقصی است که مسبوق به تعیین وقت رسیدگی است، در صورت وجود وقت مقتضی تا زمان جلسه رسیدگی بعد از رفع نقص توسط خواهان، دفتر دادگاه مجدد ابلاغ را به آدرس جدید انجام می‌دهد، اما در صورتی که وقت رسیدگی نزدیک باشد و امکان ابلاغ به آدرس جدید خوانده نباشد پرونده باید به نظر دادگاه برسد و دادگاه با دستور [[ابطال]] وقت تعیین شده قبلی و تعیین وقت جدید، پرونده را به دفتر عودت می‌دهد تا امکان ابلاغ اوراق دعوا به خوانده ممکن باشد و اگر چنین نشود، دادگاه در تاریخ رسیدگی به علت نقص ابلاغ چاره‌ای جز [[تجدید وقت]] رسیدگی نخواهد داشت.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=462988|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref> نکته‌ی دیگر آن که چنانچه [[اقامتگاه]] اعلامی در دادخواست مسبوق به [[قرارداد]] موضوع [[ماده ۱۰۱۰ قانون مدنی]] باشد به دلالت ذیل [[ماده ۷۲ قانون آیین دادرسی مدنی]]  ابلاغ در همان محل انجام خواهد شد یعنی در صورت نبودن خوانده یا بستگان یا خادمین او که ناشی از تغییر محل اقامتگاه باشد ابلاغ باید طبق [[ماده ۷۰ قانون آیین دادرسی مدنی]] به عمل آید یعنی مأمور ابلاغ گواهی نماید خوانده و بستگان و خادمین او در محل نبودند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون آیین دادرسی مدنی دادگاه‌های عمومی و انقلاب (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1381|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1618424|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=2}}</ref>


در صورتی که اقامتگاه اعلامی در دادخواست مسبوق به قرارداد موضوع ماده ۱۰۱۰ قانون مدنی باشد بدلالت ذیل ماده ۷۲ ابلاغ در همان محل انجام خواهد شد یعنی در صورت نبودن خوانده یا بستگان یا خادمین او که ناشی از تغییر محل اقامتگاه باشد ابلاغ باید طبق ماده ۷۰ به عمل آید یعنی مأمور ابلاغ گواهی نماید خوانده و بستگان و خادمین او در محل نبودند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون آیین دادرسی مدنی دادگاه‌های عمومی و انقلاب (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1381|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1618424|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=2}}</ref>
همچنین، شایان ذکر است که بعضی [[شخص|اشخاص]] به منظور تطویل [[دادرسی]] و خسته کردن طرف مقابل خود به‌طور مصنوعی یک محل دور دستی را به عنوان [[محل اقامت]] خود معرفی و [[درخواست]] می‌کند برگ‌های مربوط به دعوای مطروحه به آن جا [[ابلاغ]] شود. [[قانون آیین دادرسی مدنی]] جلوی این حیله را سد کرده و اختیار [[اصحاب دعوا|اصحاب دعوی]] را در انتخاب محلی برای ابلاغ برگ‌های دعوا در [[ماده ۱۰۷ قانون آیین دادرسی مدنی]] مقید و محدود به شهری نموده‌است که [[مقر دادگاه]] مرجع دعوی می‌باشد. البته محلی که اصحاب دعوی برای ابلاغ برگ‌ها انتخاب می‌کنند قابل تغییر در همان محل مقر دادگاه می‌باشد مگر اقامتگاه انتخابی موضوع [[ماده ۱۰۱۰ قانون مدنی]] که تغییر آن فقط در صورت [[تراضی]] طرفین [[معامله]] جایز است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی و بازرگانی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2353868|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=متین دفتری|چاپ=3}}</ref>
 
بعضی اشخاص به منظور تطویل دادرسی و خسته کردن طرف مقابل خود به‌طور مصنوعی یک محل دور دستی را به عنوان محل اقامت خود معرفی و درخواست می‌کند برگ‌های مربوط به دعوی مطروحه به آن جا ابلاغ شود. قانون آیین دادرسی مدنی جلوی این حیله را سد کرده و اختیار اصحاب دعوی را در انتخاب محلی برای ابلاغ برگهای دعوی در ماده ۱۰۷ مقید و محدود به شهری نموده‌است که مقر دادگاه مرجع دعوی می‌باشد. البته محلی که اصحاب دعوی برای ابلاغ برگ‌ها انتخاب می‌کنند قابل تغییر در همان محل مقر دادگاه می‌باشد مگر اقامتگاه انتخابی موضوع ماده ۱۰۱۰ قانون مدنی مه تغییر آن فقط در صورت تراضی طرفین معامله جایز است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی و بازرگانی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2353868|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=متین دفتری|چاپ=3}}</ref>


== رویه‌های قضایی ==
== رویه‌های قضایی ==
* ۱) سؤال: چنانچه متعاقب اخطار رفع نقص خوانده در نشانی جدید شناخته نشد تکلیف چیست؟ آیا باید قراررد صادر شود یا مجدداً اخطار رفع نقص به عمل آید؟ پاسخ: اگر متعاقب اخطار رفع نقص بخواهان باز هم خوانده در نشانی جدید شناخته نشد یا بعلت تغییر محل اقامت ابلاغ صورت نگرفت و محمول بر این است که خواهان به تکلیف قانونی عمل نکرده و فی الواقع نقیصه را مرتفع نساخته‌است بنابراین مدیر دفتر دادگاه در این مورد باید مطابق مواد ۸۵ و ۹۸ قانون آیین دادرسی مدنی (ماده ۵۴ و ۷۲ قانون جدید) قرار رد دادخواست صادر نماید در غیر این صورت دور تسلسل حاصل می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5557936|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=553752|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تفسیر قضایی آیین دادرسی مدنی ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1380|ناشر=دانش نگار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2461136|صفحه=|نام۱=عزیز|نام خانوادگی۱=نوکنده ای|چاپ=1}}</ref>
* شعبه 20 [[دیوان عالی کشور]] در [[دادنامه]] شماره 123 مورخ 1370/02/04 چنین مقرر نموده است که:«اوراق [[اخطاریه]] [[خوانده]] (که برگ ثانی [[دادخواست]] ضمیمه آن بوده) از آن جهت که [[محل اقامت|محل اقامتی]] را که [[مدعی]] در [[دادخواست]] معین کرده تغییر نموده و [[مأمور ابلاغ|مأمور]] نتوانسته محل اقامت او را پیدا کند بدون ابلاغ اعاده شده که در اجرای [[ماده ۹۸ قانون آیین دادرسی مدنی|ماده 98 قانون آیین دادرسی مدنی]] [[دادگاه]] بایستی پرونده را برای صدور [[قرار رد دادخواست]] برابر [[ماده ۸۵ قانون آیین دادرسی مدنی|ماده 85 قانون فوق]] به دفتر دادگاه ارسال می‌نمود و مردود شناختن [[دعوا]] هم با تغییر به این که عدم حضور خواهان ظاهر بر انصراف اوست فاقد موقعیت و وجاهت قانونی است».<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=553752|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref>
* [[نظریه شماره ۱۱۱۶/۹۵/۷ مورخ ۱۳۹۵/۰۵/۱۲ اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
* [[نظریه شماره ۱۱۱۶/۹۵/۷ مورخ ۱۳۹۵/۰۵/۱۲ اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]


== مصادیق و نمونه‌ها ==
== مصادیق و نمونه‌ها ==
۱) به تاریخ … به نشانی معینه مراجعه مخاطب آقا/خانم … حضور نداشت کسان و بستگان و خادمین وی نیز از گرفتن و دادن دستور خودداری نمودند / در محل نبودند طبق ماده ۷۰ ق.آ.د. م نسخه دوم (اخطاریه، احضاریه ، ....) به اقامتگاه وی الصاق شد. مأمور ابلاغ (نام و نام خانوادی و امضاء)<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجله دادگستر، شماره 15، تابستان 1383|ترجمه=|جلد=|سال=1383|ناشر=کیهان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2161612|صفحه=|نام۱=حسن|نام خانوادگی۱=رحیمی|چاپ=}}</ref>
به تاریخ … به نشانی معینه مراجعه مخاطب آقا/خانم … حضور نداشت کسان و بستگان و خادمین وی نیز از گرفتن و دادن دستور خودداری نمودند / در محل نبودند طبق [[ماده ۷۰ قانون آیین دادرسی مدنی]] نسخه دوم ([[اخطاریه]]، [[احضاریه]]، ....) به [[اقامتگاه]] وی [[الصاق]] شد. [[مأمور ابلاغ]] (نام و نام خانوادی و امضاء)<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجله دادگستر، شماره 15، تابستان 1383|ترجمه=|جلد=|سال=1383|ناشر=کیهان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2161612|صفحه=|نام۱=حسن|نام خانوادگی۱=رحیمی|چاپ=}}</ref>


== مقالات مرتبط ==
== مقالات مرتبط ==