ماده ۹۴۵ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

ابرابزار
(ابرابزار)
خط ۱: خط ۱:
'''ماده ۹۴۵ قانون مدنی''': اگر مردی در حال مرض زنی را عقد کند و در همان مرض قبل از دخول بمیرد زن از او [[ارث]] نمی‌برد لیکن اگر بعد از دخول یا بعد از صحت یافتن از آن مرض بمیرد زن از او ارث می‌برد.
'''ماده ۹۴۵ قانون مدنی''': اگر مردی در حال مرض زنی را عقد کند و در همان مرض قبل از دخول بمیرد زن از او [[ارث]] نمی‌برد لیکن اگر بعد از دخول یا بعد از صحت یافتن از آن مرض بمیرد زن از او ارث می‌برد.
*{{زیتونی|[[ماده ۹۴۴ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۹۴۴ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۹۴۶ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۹۴۶ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
 
== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
به مرضی که منجر به مرگ گردد؛ مرض موت گویند. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد پنجم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=342132|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>
به مرضی که منجر به مرگ گردد؛ مرض موت گویند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد پنجم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=342132|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
مفاد این ماده، مؤید این است که عدم دخول، در پاره ای موارد، بر حقوق و وظایف زوجین، تأثیر می گذارد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1375|ناشر=طه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=408280|صفحه=|نام۱=|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref>
مفاد این ماده، مؤید این است که عدم دخول، در پاره ای موارد، بر حقوق و وظایف زوجین، تأثیر می‌گذارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1375|ناشر=طه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=408280|صفحه=|نام۱=|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref>


اگر مردی در زمان بیماری، زنی را به نکاح خود درآورد؛ وسپس مرد، بر اثر مرض دیگری، قبل از دخول، رحلت کند؛ دراینصورت زوجه از او ارث می برد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ارث|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=155996|صفحه=|نام۱=مهدی|نام خانوادگی۱=شهیدی|چاپ=8}}</ref>
اگر مردی در زمان بیماری، زنی را به نکاح خود درآورد؛ وسپس مرد، بر اثر مرض دیگری، قبل از دخول، رحلت کند؛ دراینصورت زوجه از او ارث می‌برد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ارث|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=155996|صفحه=|نام۱=مهدی|نام خانوادگی۱=شهیدی|چاپ=8}}</ref>


اگر مردی در زمان بیماری، زنی را به نکاح خود درآورد؛ وسپس مرد، بر اثر مرض دیگری که ناشی از مرض اولی او بوده، قبل از دخول، فوت کند؛ دراینصورت زوجه از او ارث می برد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد سوم) (در شفعه، وصایا، ارث) (با تجدیدنظر، تصحیح کامل اضافات)|ترجمه=|جلد=|سال=1376|ناشر=اسلامیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=15896|صفحه=|نام۱=سیدحسن|نام خانوادگی۱=امامی|چاپ=13}}</ref>
اگر مردی در زمان بیماری، زنی را به نکاح خود درآورد؛ وسپس مرد، بر اثر مرض دیگری که ناشی از مرض اولی او بوده، قبل از دخول، فوت کند؛ دراینصورت زوجه از او ارث می‌برد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد سوم) (در شفعه، وصایا، ارث) (با تجدیدنظر، تصحیح کامل اضافات)|ترجمه=|جلد=|سال=1376|ناشر=اسلامیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=15896|صفحه=|نام۱=سیدحسن|نام خانوادگی۱=امامی|چاپ=13}}</ref>


اگر مردی در زمان بیماری، زنی را به نکاح خود درآورد؛ وسپس بهبود یافته؛ و دوباره به همان مرض مبتلا گشته؛ و بمیرد؛ قبل از دخول، دراینصورت زوجه از او ارث می برد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ارث|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=155996|صفحه=|نام۱=مهدی|نام خانوادگی۱=شهیدی|چاپ=8}}</ref>
اگر مردی در زمان بیماری، زنی را به نکاح خود درآورد؛ وسپس بهبود یافته؛ و دوباره به همان مرض مبتلا گشته؛ و بمیرد؛ قبل از دخول، دراینصورت زوجه از او ارث می‌برد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ارث|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=155996|صفحه=|نام۱=مهدی|نام خانوادگی۱=شهیدی|چاپ=8}}</ref>


مقتضی است حکم این ماده، درمواردی که زن، مبتلا به مرضی است؛ و پس از ازدواج، و قبل از نزدیکی، به همان مرض می میرد نیز، جاری باشد؛ چراکه احتمال می رود مرد ، به طمع اموال زن، با او ازدواج نموده باشد؛ و نمی توان دراینجا، با استناد به اصل اطلاق، که اصلی لفظی است، مرد را به موجب مواد متعددی از قانون مدنی، مستحق ارث دانست؛ چراکه اصاله الاطلاق، در مواردی که می توان واقع امر را، استنباط نمود؛ کاربردی ندارد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مکتب های حقوقی در حقوق اسلام|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2980904|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=3}}</ref>
مقتضی است حکم این ماده، درمواردی که زن، مبتلا به مرضی است؛ و پس از ازدواج، و قبل از نزدیکی، به همان مرض می‌میرد نیز، جاری باشد؛ چراکه احتمال می‌رود مرد، به طمع اموال زن، با او ازدواج نموده باشد؛ و نمی‌توان دراینجا، با استناد به اصل اطلاق، که اصلی لفظی است، مرد را به موجب مواد متعددی از قانون مدنی، مستحق ارث دانست؛ چراکه اصاله الاطلاق، در مواردی که می‌توان واقع امر را، استنباط نمود؛ کاربردی ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مکتب‌های حقوقی در حقوق اسلام|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2980904|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=3}}</ref>


اگر مردی در حال مرض، زنی را عقد کند؛ و در همان مرض، قبل از دخول، زوجه وی فوت نماید؛ زوج از او ارث می برد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی تطبیقی موانع ارث|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1072976|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=روشن|چاپ=1}}</ref>
اگر مردی در حال مرض، زنی را عقد کند؛ و در همان مرض، قبل از دخول، زوجه وی فوت نماید؛ زوج از او ارث می‌برد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی تطبیقی موانع ارث|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1072976|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=روشن|چاپ=1}}</ref>


== مستندات فقهی ==
== مستندات فقهی ==
با استناد به روایتی از امام صادق، اگر مردی در حال مرض، زنی را عقد کند؛ و در همان مرض، قبل از دخول بمیرد؛ زن از او ارث نبرده؛ و چنین نکاحی نیز باطل است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=متون فقه (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=خط سوم|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1334528|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=حمید|نام خانوادگی۲=مسجدسرایی|چاپ=3}}</ref>
با استناد به روایتی از امام صادق، اگر مردی در حال مرض، زنی را عقد کند؛ و در همان مرض، قبل از دخول بمیرد؛ زن از او ارث نبرده؛ و چنین نکاحی نیز باطل است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=متون فقه (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=خط سوم|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1334528|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=حمید|نام خانوادگی۲=مسجدسرایی|چاپ=3}}</ref>


== سوابق فقهی ==
== سوابق فقهی ==
درصورتیکه مرد، در حال بیماری ازدواج نماید؛ و قبل از دخول، بر اثر همان مرض بمیرد؛ زن او ارث نمی برد. و اگر بیماری شوهر، ادواری بوده؛ و مدتی متوقف شده؛ و دوباره جریان یافته باشد؛ همچنان زن، از او ارث نمی برد؛ و اگر زوج به مرض دیگری نیز، مبتلا گشته؛ و به دلیل بیماری دوم، فوت نماید؛ باز هم، توارث منفی است؛ همچنین، اگر همسر چنین شخصی، پیش از شوهر بمیرد، مرد نیز از او ارث نمی برد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=54812|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=کیایی|چاپ=1}}</ref>
درصورتیکه مرد، در حال بیماری ازدواج نماید؛ و قبل از دخول، بر اثر همان مرض بمیرد؛ زن او ارث نمی‌برد. و اگر بیماری شوهر، ادواری بوده؛ و مدتی متوقف شده؛ و دوباره جریان یافته باشد؛ همچنان زن، از او ارث نمی‌برد؛ و اگر زوج به مرض دیگری نیز، مبتلا گشته؛ و به دلیل بیماری دوم، فوت نماید؛ باز هم، توارث منفی است؛ همچنین، اگر همسر چنین شخصی، پیش از شوهر بمیرد، مرد نیز از او ارث نمی‌برد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=54812|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=کیایی|چاپ=1}}</ref>


== مصادیق و نمونه ها ==
== مصادیق و نمونه‌ها ==
چنانچه مردی که مبتلا به سرطان بوده، با زنی ازدواج نموده؛ و قبل از دخول، بر اثر سکته قلبی بمیرد؛ زن از او ارث می برد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد هشتم) (ارث، وصیت، اخذ به شفعه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=748384|صفحه=|نام۱=پرویز|نام خانوادگی۱=نوین|نام۲=عباس|نام خانوادگی۲=خواجه پیری|چاپ=3}}</ref>
چنانچه مردی که مبتلا به سرطان بوده، با زنی ازدواج نموده؛ و قبل از دخول، بر اثر سکته قلبی بمیرد؛ زن از او ارث می‌برد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد هشتم) (ارث، وصیت، اخذ به شفعه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=748384|صفحه=|نام۱=پرویز|نام خانوادگی۱=نوین|نام۲=عباس|نام خانوادگی۲=خواجه پیری|چاپ=3}}</ref>


چنانچه مردی که مبتلا به سرطان بوده، با زنی ازدواج نموده؛ و قبل از دخول، بر اثر سانحه رانندگی بمیرد؛ زن از او ارث می برد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد هشتم) (ارث، وصیت، اخذ به شفعه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=748384|صفحه=|نام۱=پرویز|نام خانوادگی۱=نوین|نام۲=عباس|نام خانوادگی۲=خواجه پیری|چاپ=3}}</ref>
چنانچه مردی که مبتلا به سرطان بوده، با زنی ازدواج نموده؛ و قبل از دخول، بر اثر سانحه رانندگی بمیرد؛ زن از او ارث می‌برد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد هشتم) (ارث، وصیت، اخذ به شفعه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=748384|صفحه=|نام۱=پرویز|نام خانوادگی۱=نوین|نام۲=عباس|نام خانوادگی۲=خواجه پیری|چاپ=3}}</ref>


چنانچه مردی که مبتلا به سرطان روده بوده، با زنی ازدواج نموده؛ و پس از عمل جراحی و بهبودی کامل، در قسمت دیگری از روده، به همان بیماری دچارشود؛ و بر اثر آن، بمیرد؛ زن از او ارث می برد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد هشتم) (ارث، وصیت، اخذ به شفعه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=748384|صفحه=|نام۱=پرویز|نام خانوادگی۱=نوین|نام۲=عباس|نام خانوادگی۲=خواجه پیری|چاپ=3}}</ref>
چنانچه مردی که مبتلا به سرطان روده بوده، با زنی ازدواج نموده؛ و پس از عمل جراحی و بهبودی کامل، در قسمت دیگری از روده، به همان بیماری دچارشود؛ و بر اثر آن، بمیرد؛ زن از او ارث می‌برد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد هشتم) (ارث، وصیت، اخذ به شفعه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=748384|صفحه=|نام۱=پرویز|نام خانوادگی۱=نوین|نام۲=عباس|نام خانوادگی۲=خواجه پیری|چاپ=3}}</ref>


اگر مردی که مبتلا به بیماری وبا است؛ در همان مرض قبل از دخول بمیرد؛ زن از او ارث نمی‌برد؛ لیکن اگر بعد از صحت یافتن از آن مرض، به دلیل ابتلا به نارسایی کلیه بمیرد؛ زن از او ارث می‌برد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=204804|صفحه=|نام۱=سیدعلی|نام خانوادگی۱=حائری شاه باغ|چاپ=3}}</ref>
اگر مردی که مبتلا به بیماری وبا است؛ در همان مرض قبل از دخول بمیرد؛ زن از او ارث نمی‌برد؛ لیکن اگر بعد از صحت یافتن از آن مرض، به دلیل ابتلا به نارسایی کلیه بمیرد؛ زن از او ارث می‌برد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=204804|صفحه=|نام۱=سیدعلی|نام خانوادگی۱=حائری شاه باغ|چاپ=3}}</ref>


== مقالات مرتبط ==
== مقالات مرتبط ==
* [[تعارض حقوق اشخاص ثالث با قصاص قاتل از دیدگاه فقهای امامیه]]
* [[تعارض حقوق اشخاص ثالث با قصاص قاتل از دیدگاه فقهای امامیه]]
* [[واکاوی فقهی حقوقی شرایط اعمال ماده 945 قانون مدنی (نکاح در بیماری منتهی به وفات)]]
* [[واکاوی فقهی حقوقی شرایط اعمال ماده ۹۴۵ قانون مدنی (نکاح در بیماری منتهی به وفات)]]


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{{مواد قانون مدنی}}
{{مواد قانون مدنی}}


۳۴٬۱۶۳

ویرایش