عده: تفاوت میان نسخه‌ها

۳٬۴۵۸ بایت اضافه‌شده ،  ۱۶ آوریل
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''عده'''، بازه زمانی است که در طی آن [[زوجه]] (در [[نکاح]]) اصولاً (یعنی در صورت وجود شرایط عده) یا [[وطی به شبهه|موطوئه به شبهه]] (در وطی به شبهه) پس از [[انحلال نکاح]] یا کشف واقع، نمی‌تواند با مردی غیر از [[زوج]] سابق خود یا واطی به شبهه ازدواج نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره متوسط حقوق مدنی (حقوق خانواده)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6656444|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فرهنگ نامه حقوقی شکیبا|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=بروج|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6656460|صفحه=|نام۱=مرتضی|نام خانوادگی۱=شکیبازیده|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد پنجم) (طلاق، متعه، اولاد، خانواده، انفاق، حجر و قیمومت)|ترجمه=|جلد=|سال=1375|ناشر=اسلامیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6656468|صفحه=|نام۱=سیدحسن|نام خانوادگی۱=امامی|چاپ=11}}</ref> مقصود از عده، مدت انتظار زن از حین انحلال نکاح یا [[وطی به شبهه]]، تا زمانی است که [[حق]] ازدواج بیابد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=الفارق (دایرةالمعارف عمومی حقوقی) (جلد سوم) (عده)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4490880|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref> در واقع به مهلتی که زن، تا پایان آن، به دلیل انحلال نکاح<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق خانواده|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=بهینه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3341848|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=رسایی نیا|چاپ=1}}</ref>، یا نزدیکی به شبهه، نمی‌تواند ازدواج نماید؛ عده گویند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد پنجم) (حقوق خانواده)|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5176108|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=1}}</ref> بنا به تعریفی دیگر، به مدتی که زن، صبر می‌نماید تا مطمئن شود که در فرج او، [[جنین]] وجود ندارد؛ عده گفته می شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی در آیینه آرای دیوانعالی کشور (جلد دوم) (حقوق خانواده)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=فردوسی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=191564|صفحه=|نام۱=یداله|نام خانوادگی۱=بازگیر|چاپ=3}}</ref>
'''عده'''، بازه زمانی است که در طی آن [[زوجه]] (در [[نکاح]]) اصولاً (یعنی در صورت وجود شرایط عده) یا [[وطی به شبهه|موطوئه به شبهه]] (در وطی به شبهه) پس از [[انحلال نکاح]] یا کشف واقع، نمی‌تواند با مردی غیر از [[زوج]] سابق خود یا واطی به شبهه ازدواج نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره متوسط حقوق مدنی (حقوق خانواده)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6656444|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فرهنگ نامه حقوقی شکیبا|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=بروج|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6656460|صفحه=|نام۱=مرتضی|نام خانوادگی۱=شکیبازیده|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد پنجم) (طلاق، متعه، اولاد، خانواده، انفاق، حجر و قیمومت)|ترجمه=|جلد=|سال=1375|ناشر=اسلامیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6656468|صفحه=|نام۱=سیدحسن|نام خانوادگی۱=امامی|چاپ=11}}</ref> مقصود از عده، مدت انتظار زن از حین انحلال نکاح یا [[وطی به شبهه]]، تا زمانی است که [[حق]] ازدواج بیابد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=الفارق (دایرةالمعارف عمومی حقوقی) (جلد سوم) (عده)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4490880|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref> در واقع به مهلتی که زن، تا پایان آن، به دلیل انحلال نکاح<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق خانواده|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=بهینه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3341848|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=رسایی نیا|چاپ=1}}</ref>، یا نزدیکی به شبهه، نمی‌تواند ازدواج نماید؛ عده گویند،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد پنجم) (حقوق خانواده)|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5176108|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=1}}</ref> بنا به تعریفی دیگر، به مدتی که زن، صبر می‌نماید تا مطمئن شود که در فرج او، [[جنین]] وجود ندارد؛ عده گفته می شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی در آیینه آرای دیوانعالی کشور (جلد دوم) (حقوق خانواده)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=فردوسی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=191564|صفحه=|نام۱=یداله|نام خانوادگی۱=بازگیر|چاپ=3}}</ref>


در [[قانون مدنی ایران|قانون مدنی]] نیز، عده چنین تعریف شده است: عده عبارت است از مدتی که تا انقضای آن، زنی که عقد نکاح او منحل شده‌ است نمی‌تواند شوهر دیگر اختیار کند،<ref>[[ماده ۱۱۵۰ قانون مدنی]]</ref> البته تعریف عده در قانون مدنی، صحیح نیست؛ زیرا مشتمل بر «وطی به شبهه» نمی‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد پنجم) (حقوق خانواده)|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5176100|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره حقوق مدنی خانواده (نکاح و انحلال آن)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4520804|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=جعفرزاده|چاپ=2}}</ref>
در [[قانون مدنی ایران|قانون مدنی]] نیز، عده چنین تعریف شده است: عده عبارت است از مدتی که تا انقضای آن، زنی که عقد نکاح او منحل شده‌ است نمی‌تواند شوهر دیگر اختیار کند،<ref>[[ماده ۱۱۵۰ قانون مدنی]]</ref> البته این تعریف، صحیح نیست؛ زیرا مشتمل بر «وطی به شبهه» نمی‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد پنجم) (حقوق خانواده)|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5176100|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره حقوق مدنی خانواده (نکاح و انحلال آن)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4520804|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=جعفرزاده|چاپ=2}}</ref>


== مواد مرتبط ==
== مواد مرتبط ==
خط ۲۴: خط ۲۴:


=== عده طلاق ===
=== عده طلاق ===
مقاله اصلی:" [[عده طلاق]]"
مقاله اصلی: "[[عده طلاق]]"


عدهٔ طلاق و عدهٔ فسخ نکاح سه [[طهر]] است مگر این که زن با اقتضای سن، [[حیض|عادت زنانگی]] نبیند که در این صورت عدهٔ او سه ماه است.<ref>[[ماده ۱۱۵۱ قانون مدنی]]</ref>
عدهٔ طلاق سه [[طهر]] است مگر این که زن با اقتضای سن، [[حیض|عادت زنانگی]] نبیند که در این صورت عدهٔ او سه ماه است.<ref>[[ماده ۱۱۵۱ قانون مدنی]]</ref>
 
=== عده فسخ نکاح ===
مقاله اصلی: "[[عده فسخ نکاح]]"
 
[[عده فسخ نکاح]] زنانی که به‌طور منظم، عادت می‌شوند؛ سه طهر است، این گونه زنان، به معتاده وقتیه و عددیه، یا معتاده وقتیه، قابل تقسیم هستند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=سلسله مباحث فقهی حقوقی حقوق خانواده (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2032468|صفحه=|نام۱=اسداله|نام خانوادگی۱=لطفی|چاپ=1}}</ref> عده فسخ نکاح [[زن مبتدئه|زنان مبتدئه]] و [[زن مضطربه|مضطربه]] نیز، سه ماه است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره متوسط حقوق مدنی (حقوق خانواده)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=144840|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>
 
=== عده زوجه باردار ===
مقاله اصلی: "[[عده زن باردار]]"
 
[[قانون مدنی ایران|قانون مدنی]]، عدهٔ طلاق، فسخ نکاح، بذل مدت و انقضای آن در مورد [[زوجه|زن]] حامله را تا وضع حمل می داند،<ref>[[ماده ۱۱۵۳ قانون مدنی]]</ref> بنابراین وضع حمل، حتی به فاصله چند لحظه از انحلال نکاح، منجر به اتمام عده می‌گردد؛ هر چند جنین به صورت [[مضغه]] یا [[علقه]]، [[سقط جنین|سقط]] گردیده باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره متوسط حقوق مدنی (حقوق خانواده)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=144592|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>
 
=== عده وفات ===
مقاله اصلی: "[[عده وفات]]"
 
مدتی را که [[زوجه|زن]]، پس از [[فوت]] شوهر، نمی‌تواند ازدواج نماید، [[عده وفات]] گویند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=احوال شخصیه اهل سنت (نکاح در مذهب شافعی و حنفی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4630500|صفحه=|نام۱=محمدهادی|نام خانوادگی۱=صادقی|چاپ=1}}</ref> در قانون مدنی، عدهٔ وفات چه در [[نکاح دائم]] و چه در [[نکاح منقطع]]، چهار ماه و ده روز است مگر این که زن حامل باشد که در این صورت عدهٔ وفات تا موقع وضع حمل است مشروط بر این که فاصلهٔ بین فوت شوهر و وضع حمل از چهار ماه و ده روز بیشتر باشد والا مدت عده همان چهار ماه و ده روز خواهد بود.<ref>[[ماده ۱۱۵۴ قانون مدنی]]</ref>


==در حقوق تطبیقی==
==در حقوق تطبیقی==
خط ۶۰: خط ۷۵:
* [[عده وفات]]
* [[عده وفات]]
* [[عده فسخ نکاح]]
* [[عده فسخ نکاح]]
* [[عده بذل مدت]]
* [[عده انقضای مدت]]
* [[انحلال نکاح]]
* [[انحلال نکاح]]
* [[عده زن باردار]]
* [[عده زن باردار]]
خط ۶۵: خط ۸۲:
* [[عده زوجه غایب مفقودالاثر]]
* [[عده زوجه غایب مفقودالاثر]]
* [[عده وطی به شبهه]]
* [[عده وطی به شبهه]]
* [[عده زن یائسه]]
* [[عده زوجه غیرمدخوله]]


== منابع ==
== منابع ==
۳۴٬۱۶۳

ویرایش