ماده ۱۲ قانون آیین دادرسی مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:


== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
دعوای عینی غیرمنقول: دعوایی است که مدعی بر اسا حق عینی خود نسبت به مال غیرمنقول اقامه تا از حمایت دادگاه برای حق هود بهر مند شود مانند: دعوای مالکیت، دعوای ارتفاق، دعوای انتفاع و دعوای حیازت مباحات. ۴۰۶۵۹۵
دعوای عینی غیرمنقول: دعوایی است که مدعی بر اسا حق عینی خود نسبت به مال غیرمنقول اقامه تا از حمایت دادگاه برای حق هود بهر مند شود مانند: دعوای مالکیت، دعوای ارتفاق، دعوای انتفاع و دعوای حیازت مباحات.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دعاوی مالی و غیرمالی در حقوق ایران و فرانسه|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1626436|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=2}}</ref>


دعوای مال غیرمنقول: اگر موضوع مستقیم دعوا مال غیرمنقول و حقوق راجع به آن باشد، دعوا غیرمنقول است و اثر آن در صلاحیت دادگاه محل وقوع مال ظاهر می‌شود. ۱۴۲۰۰۱
دعوای مال غیرمنقول: اگر موضوع مستقیم دعوا مال غیرمنقول و حقوق راجع به آن باشد، دعوا غیرمنقول است و اثر آن در صلاحیت دادگاه محل وقوع مال ظاهر می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=568060|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref>


دعاوی غیرمنقول: هر دعوایی که خواسته آن مال غیرمنقول یا تحصیل حقی در آن باشد مانند دعوی مالکیت خانه یا منافع آن، دعوی حق ارتفاق، دعوی تخلیه و خلع ید از غیرمنقول و دعوی خالصه بودن یا وقف بودن ملک و دعوی تعمیر عین مستاجره. (اما دعوی مال الاجراه و اجرت المثل دعوی غیرمنقول نیست)۸۲۶۳۷
دعاوی غیرمنقول: هر دعوایی که خواسته آن مال غیرمنقول یا تحصیل حقی در آن باشد مانند دعوی مالکیت خانه یا منافع آن، دعوی حق ارتفاق، دعوی تخلیه و خلع ید از غیرمنقول و دعوی خالصه بودن یا وقف بودن ملک و دعوی تعمیر عین مستاجره. (اما دعوی مال الاجراه و اجرت المثل دعوی غیرمنقول نیست).<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=330604|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>


== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
اصل بر صلاحیت محل وقوع مال در دعاوی غیرمنقول است که فلسفه این اصل وجود دلایل در محل وقوع مال غیرمنقول و سهولت رسیدگی به دلایل (مانند کارشناسی و تحقیق و معاینه محل) در محل می‌باشد. ۴۶۷۰۳۳/۱۳۰۰۹۴۳
اصل بر صلاحیت محل وقوع مال در دعاوی غیرمنقول است که فلسفه این اصل وجود دلایل در محل وقوع مال غیرمنقول و سهولت رسیدگی به دلایل (مانند کارشناسی و تحقیق و معاینه محل) در محل می‌باشد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نگاهی به آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=رادنواندیش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5203828|صفحه=|نام۱=یوسف|نام خانوادگی۱=نوبخت|چاپ=1}}</ref>


منظور از سایر حقوق راجع به اموال غیرمنقول در ماده ۱۱ ق.آ.د. م حقوق مذکور در ماده ۱۸ قانون مدنی است شامل: حق انتفاع از اشیا غیرمنقول ه مثل حق عمری و سکنی و هم چنین حق ارتفاق شامل حق عبور و حق مجری و دعاوی راجع به اموال غیرمنقول از قبیل تقاضای خلع ید و امقال آن تابع اموال غیرمنقول است .۴۰۴۱۷۶
منظور از سایر حقوق راجع به اموال غیرمنقول در ماده ۱۱ ق.آ.د. م حقوق مذکور در ماده ۱۸ قانون مدنی است شامل: حق انتفاع از اشیا غیرمنقوله مثل حق عمری و سکنی و هم چنین حق ارتفاق شامل حق عبور و حق مجری و دعاوی راجع به اموال غیرمنقول از قبیل تقاضای خلع ید و امقال آن تابع اموال غیرمنقول است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون آیین دادرسی مدنی دادگاه های عمومی و انقلاب (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1381|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1616760|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=2}}</ref>


استاد مرحوم دکتر کاتوزیان تعهد یا دینی را که موضوع آن به‌طور مستقیم مال غیرمنقول باشد را به تابعیت از موضوع آن غیرمنقول می‌دانند مانند تعهد به تسلیم ملک. ۱۱۶۴۱۷/۳۱۰۴۹۷
استاد مرحوم دکتر کاتوزیان تعهد یا دینی را که موضوع آن به‌طور مستقیم مال غیرمنقول باشد را به تابعیت از موضوع آن غیرمنقول می‌دانند مانند تعهد به تسلیم ملک.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=سلسبیل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=465724|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1242044|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref>


حق شریکان (سهم شرکت) در موردی که شرکت دارای شخصیت حقوقی اسن و نیز حقوق معنوی (مانند حق تألیف) منقول اند. ولی سرقفلی حقی است مخلوط که چهره غیرمنقول آن (تقدم در اجاره) غلبه دارد (اختلافی است) .(۳۱۰۵۱۷
حق شریکان (سهم شرکت) در موردی که شرکت دارای شخصیت حقوقی اسن و نیز حقوق معنوی (مانند حق تألیف) منقول اند. ولی سرقفلی حقی است مخلوط که چهره غیرمنقول آن (تقدم در اجاره) غلبه دارد (اختلافی است).<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1242124|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref>


== رویه قضایی ==
== رویه قضایی ==
۱) وجود اموال غیرمنقول متوفی در محل دادگاه الف، دادگاه الف دارای صلاحیت رسیدگی می‌باشد. (۳۵۲۱۴۲)
۱) وجود اموال غیرمنقول متوفی در محل دادگاه الف، دادگاه الف دارای صلاحیت رسیدگی می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آرای دیوانعالی کشور در امور حقوقی (جلد اول) (صلاحیت، داوری، خسارات، امور حسبی، وقف، معامله، فضولی، تهاتر و غصب)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=بازگیر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1408624|صفحه=|نام۱=یداله|نام خانوادگی۱=بازگیر|چاپ=2}}</ref>


۲)رسیدگی به دعاوی راجع به اموال غیرمنقول اعم از دعوی مالکیت و سایر حقوق راجع به آن در دادگاه محل وقوع مال غیرمنقول است ولو اینکه مربوط به اشخاص حقوقی باشد. (۱۳۷۶۱۸۸)
۲)رسیدگی به دعاوی راجع به اموال غیرمنقول اعم از دعوی مالکیت و سایر حقوق راجع به آن در دادگاه محل وقوع مال غیرمنقول است ولو اینکه مربوط به اشخاص حقوقی باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجمومه محشای آرای وحدت رویه حقوقی هیأت عمومی دیوانعالی کشور 1384-1328|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5504808|صفحه=|نام۱=مصطفی|نام خانوادگی۱=اصغرزاده بناب|چاپ=2}}</ref>


۳)نظریه مورخ ۱۴/۱۲/۱۳۶۵ قضات دادگاه‌های حقوقی ۲ تهران مقرر می‌دارد که دعوای خسارت مربوط به ملک با دادگاهی است که ملک در آن حوزه واقع شده‌است. (۱۴۱۱۳۸۲)
۳)نظریه مورخ ۱۴/۱۲/۱۳۶۵ قضات دادگاه‌های حقوقی ۲ تهران مقرر می‌دارد که دعوای خسارت مربوط به ملک با دادگاهی است که ملک در آن حوزه واقع شده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5645584|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref>


۴)شماره ۱۰۳۳مورخ ۲۰/۶/۱۳۲۵ شعبه اول د.ع. ک :چون حق اشتراک و استفاده از تلفن از حقوق غیر مالی بشمار می‌رود و درخواست رفع مزاحمت نسبت به اینگونه حقوق در حقیقت مطالبه حق است نه رفع مزاحمت از خق مالی تا اختصاص به غیرمنقول داشته و در متقول قابل قبول نباشد، در این صورت حکم به رد دعوی به استناد منقول بودن تلفن مورد ندارد. ۳۱۰۵۱۹
۴)شماره ۱۰۳۳مورخ ۲۰/۶/۱۳۲۵ شعبه اول د.ع. ک :چون حق اشتراک و استفاده از تلفن از حقوق غیر مالی بشمار می‌رود و درخواست رفع مزاحمت نسبت به اینگونه حقوق در حقیقت مطالبه حق است نه رفع مزاحمت از خق مالی تا اختصاص به غیرمنقول داشته و در متقول قابل قبول نباشد، در این صورت حکم به رد دعوی به استناد منقول بودن تلفن مورد ندارد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1242132|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref>


== مصادیق و نمونه‌ها ==
== مصادیق و نمونه‌ها ==
۱) استاد مرحوم دکتر کاتوزیان تعهد یا دینی را که موضوع آن به‌طور مستقیم مال غیرمنقول باشد را به تابعیت از موضوع آن غیرمنقول می‌دانند مانند تعهد به تسلیم ملک. ۱۱۶۴۱۷/۳۱۰۴۹۷
۱) استاد مرحوم دکتر کاتوزیان تعهد یا دینی را که موضوع آن به‌طور مستقیم مال غیرمنقول باشد را به تابعیت از موضوع آن غیرمنقول می‌دانند مانند تعهد به تسلیم ملک. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1242044|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=سلسبیل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=465724|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref>


۲) دعوای عینی غیرمنقول: دعوایی است که مدعی بر اسا حق عینی خود نسبت به مال غیرمنقول اقامه تا از حمایت دادگاه برای حق هود بهر مند شود مانند: دعوای مالکیت، دعوای ارتفاق، دعوای انتفاع و دعوای حیازت مباحات. ۴۰۶۵۹۵
۲) دعوای عینی غیرمنقول: دعوایی است که مدعی بر اسا حق عینی خود نسبت به مال غیرمنقول اقامه تا از حمایت دادگاه برای حق هود بهر مند شود مانند: دعوای مالکیت، دعوای ارتفاق، دعوای انتفاع و دعوای حیازت مباحات. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دعاوی مالی و غیرمالی در حقوق ایران و فرانسه|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1626436|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=2}}</ref>


۳) حق شریکان (سهم شرکت) در موردی که شرکت دارای شخصیت حقوقی اسن و نیز حقوق معنوی (مانند حق تألیف) منقول اند. ولی سرقفلی حقی است مخلوط که چهره غیرمنقول آن (تقدم در اجاره) غلبه دارد (اختلافی است) .(۳۱۰۵۱۷
۳) حق شریکان (سهم شرکت) در موردی که شرکت دارای شخصیت حقوقی اسن و نیز حقوق معنوی (مانند حق تألیف) منقول اند. ولی سرقفلی حقی است مخلوط که چهره غیرمنقول آن (تقدم در اجاره) غلبه دارد (اختلافی است).<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1242124|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref>


۴) دعاوی غیرمنقول: هر دعوایی که خواسته آن مال غیرمنقول یا تحصیل حقی در آن باشد مانند دعوی مالکیت خانه یا منافع آن، دعوی حق ارتفاق، دعوی تخلیه و خلع ید از غیرمنقول و دعوی خالصه بودن یا وقف بودن ملک و دعوی تعمیر عین مستاجره. (اما دعوی مال الاجراه و اجرت المثل دعوی غیرمنقول نیست)۸۲۶۳۷
۴) دعاوی غیرمنقول: هر دعوایی که خواسته آن مال غیرمنقول یا تحصیل حقی در آن باشد مانند دعوی مالکیت خانه یا منافع آن، دعوی حق ارتفاق، دعوی تخلیه و خلع ید از غیرمنقول و دعوی خالصه بودن یا وقف بودن ملک و دعوی تعمیر عین مستاجره. (اما دعوی مال الاجراه و اجرت المثل دعوی غیرمنقول نیست).<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=330604|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>
 
== منابع: ==
{{پانویس}}
۲٬۹۰۲

ویرایش