۲۱٬۳۳۳
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (Javad صفحهٔ پیشگیری از وقوع جرم را به پیشگیری از جرم منتقل کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''پیشگیری از وقوع جرم''' عبارت است از پیش بینی، شناسایی و ارزیابی خطر وقوع [[جرم]] و اتخاذ تدابیر و اقدامات لازم برای از میان بردن یا کاهش آن.<ref>[[ماده 1 قانون پیشگیری از وقوع جرم]]</ref> | '''پیشگیری از وقوع جرم''' عبارت است از پیش بینی، شناسایی و ارزیابی خطر وقوع [[جرم]] و اتخاذ تدابیر و اقدامات لازم برای از میان بردن یا کاهش آن.<ref>[[ماده 1 قانون پیشگیری از وقوع جرم]]</ref> سیاست‌گذار جنایی برای '''پیشگیری از جرم''' ابتدا باید علل و فاکتورهایی که مجرم را به سوی ارتکاب [[بزه]] سوق می‌دهد شناسایی نماید تا در ادامه بتواند راهکارهایی برای پیشگیری، مهار، یا توقف آن در آینده پیشنهاد نماید. لذا باید همزمان به چهار موضوع مهم شامل: [[بزهکار]]، [[بزه]]، محیط فیزیکی-اجتماعی پیرامون او و [[بزه‌دیده]] عنایت و توجه داشته باشد.<ref name=":0">{{Cite journal|title=درآمدی بر نسبت میان نظریه اخلاقی امر الهی و حقوق بشر|url=https://csiw.qom.ac.ir/article_2471.html|journal=پژوهش تطبیقی حقوق اسلام و غرب|date=1402|issn=2476-4213|pages=25–42|volume=10|issue=2|doi=10.22091/csiw.2023.8774.2349|language=fa|first=علیرضا|last=دبیرنیا|first2=احسان|last2=موحدی پور|first3=اعظم|last3=طالب نجف آبادی}}</ref> | ||
== در لغت == | |||
پیشگیری از لحاظ لغوی به معنی «جلوگیری» و «دفع» آمده است و پیشگیری کردن یعنی «مانع شدن» که با مفهوم اصطلاحی آن در علوم جنایی هماهنگی دارد. پیشگیری امروزه در معنای «پیش‌بینی کردن» یا «آگاه کردن و هشدار دادن» به کار می‌رود.<ref name=":0" /> | |||
== تعاریف موسع و مضیق پیشگیری از جرم == | |||
'''پیشگیری از بزهکاری''' یا همان '''پیشگیری از جرم''' در میان جرم‌شناسان به دو صورت موسع و مضیق (عام و خاص) تعریف شده است: | |||
* پیشگیری در مفهوم موسع شامل آن دسته از تدابیر و اقدام‌هایی است که از ارتکاب جرم جلوگیری می‌کند؛ در این تعریف، هر اقدام کیفری (واکنشی) یا غیر کیفری (کنشی)، در گستره عملیات و فرآیند پیشگیری از جرم جای می‌گیرد. | |||
* پیشگیری در مفهوم مضیق، دربرگیرنده مجموعه تدابیر و اقدامات غیر کیفری (کنشی) با هدف مقابله با بزهکاری از رهگذر کاهش یا از بین بردن علل جرم‌زا و نیز تأثیرگذاری بر موقعیت‌های پیش جنایی است؛ به گونه‌ای که بتوان با استفاده از سازوکارهای کنشی، بر شخصیت افراد و موقعیت‌های پیش از ارتکاب جرم تأثیر گذاشت. | |||
این تدابیر پیشگیرانه کنشی (مفهوم مضیق پیشگیری) به‌طور جدی نخستین بار از سوی انریکو فری، یکی از مؤسسان مکتب تحققی یا اثباتی مطرح گردید و از اقدامات پیشگیرانه واکنشی (کیفری) صرف، جدا گردید.<ref name=":0" /> | |||
== راهبردهای پیشگیری از جرم == | |||
تونری و فرینگتون (۱۹۹۵، Farrington & Tonry) چهار راهبرد اصلی را برای '''پیشگیری از جرم''' مطرح می‌سازند: | |||
* '''پیشگیری از طریق اجرای قانون''': بدین ترتیب، وجود قوانین جزایی باعث می‌شود که کنش‌های مجرمانه به وقوع نپیوندند. در این زمینه از ۱. بازدارندگی ۲. سلب صلاحیت و ۳. توانبخشی استفاده می‌شود. | |||
* '''پیشگیری توسعه‌ای (رشدمدار):''' به طوری که مداخلات، به منظور پیشگیری از گسترش ظرفیت بالقوه مجرمانه افراد، طراحی می‌شوند؛ از جمله کاهش ضریب احتمال وقوع جرم و افزایش عوامل حمایتی. | |||
* '''پیشگیری جامعه‌ای:''' مداخلاتی که به منظور تأثیرگذاری بر شرایط اجتماعی که بر وقوع جرم در اجتماعات محلی و مسکونی تأثیر می‌گذارند، طراحی می‌شوند. | |||
* '''پیشگیری موقعیتی (موقعیت‌مدار):''' مداخلاتی که به منظور پیشگیری از وقوع جرائم، به‌ویژه با کاهش فرصت‌ها و افزایش ضریب مخاطره، طراحی می‌شوند.<ref name=":0" /> | |||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:اصطلاحات حقوق جزا]] | [[رده:اصطلاحات حقوق جزا]] | ||
[[رده:اصطلاحات جرم شناسی]] | |||