ماده ۷۳۱ قانون مجازات اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
هرکس به طور غیرمجاز نسبت به دادههای سری در حال انتقال یا ذخیره شده در سامانههای رایانهای یا مخابراتی یا حامل های داده مرتکب اعمال زیر شود، به مجازات های مقرر محکوم خواهد شد:
'''ماده 731 قانون مجازات اسلامی''': هرکس به طور غیرمجاز نسبت به دادههای سری در حال انتقال یا ذخیره شده در سامانههای رایانهای یا مخابراتی یا حامل های داده مرتکب اعمال زیر شود، به مجازات های مقرر محکوم خواهد شد:


الف)(اصلاحی ۱۳۹۹/۱۱/۰۸ ) دسترسی به داده های مذکور یا تحصیل آنها یا شنود محتوای سری در حال انتقال، به حبس از یک تا سه سال یا جزای نقدی از ۰۰۰ /۰۰۰ /۶۰ تا ۰۰۰ /۰۰۰ /۱۸۰ ریال یا هر دو مجازات.
الف)دسترسی به داده های مذکور یا تحصیل آنها یا شنود محتوای سری در حال انتقال، به حبس از یک تا سه سال یا جزای نقدی از ۲۰۰/۰۰۰/۰۰۰ تا ۶۰۰/۰۰۰/۰۰۰ ریال یا هر دو مجازات.(اصلاحی ۱۴۰۳/۰۳/۳۰)


ب) در دسترس قرار دادن داده های مذکور برای اشخاص فاقد صلاحیت، به حبس از دو تا ده سال.
ب) در دسترس قرار دادن داده های مذکور برای اشخاص فاقد صلاحیت، به حبس از دو تا ده سال.
خط ۱۴: خط ۱۴:


* [[ماده ۷۳۲ قانون مجازات اسلامی|مشاهده ماده بعدی]]
* [[ماده ۷۳۲ قانون مجازات اسلامی|مشاهده ماده بعدی]]
 
==پیشینه==
نرخ جریمه مذکور در بند (الف) '''ماده 731 قانون مجازات اسلامی''' بر اساس تصویبنامه مصوب جلسه ۱۴۰۳/۰۳/۳۰ هیات وزیران درخصوص «اصلاح میزان مبالغ مربوط به جرایم و تخلفات مندرج در قوانین مختلف» اصلاح گردید. سابقا جزای نقدی مندرج در این ماده از ۰۰۰ /۰۰۰ /۶۰  تا ۰۰۰ /۰۰۰ /۱۸۰ ریال بود.<ref>معاونت حقوقی ریاست جمهوری، [https://dotic.ir/news/16609 تصویبنامه درخصوص اصلاح میزان مبالغ مربوط به جرایم و تخلفات مندرج در قوانین مختلف]، ۱۴۰۳/۰۴/۰۶</ref>
== نکات توضیحی ==
== نکات توضیحی ==
'''ماده ۷۳۱ قانون مجازات اسلامی''' در راستای جرم انگاری برخی از انواع [[جاسوسی های رایانه ای]] وضع شده است. البته گروهی معتقدند جاسوسی رایانه ای را نمی توان از جرم دسترسی غیر مجاز به داده های رایانه ای تفکیک نمود. چراکه مقدمه و لازمه جاسوسی، دسترسی به این اطلاعات است.عده ای معتقدند مسئولیت عدم افشاء اطلاعات محرمانه در فضای مجازی تنها بر افرادی است که  به موجب قانون یا قرارداد مکلف به حفظ این اسرار بوده و در واقع این اسرار ضمن تعهد به عدم افشاء، به هر نحوی در اختیار ایشان قرار گرفته باشد. لذا افرادی که بدون برنامه ریزی قبلی و به طور ناخواسته اطلاعات سری رایانه ای را به دست بیاورند، مسئولیتی در قبال عدم افشاء آن ها ندارند. مگر در فرض علم به محرمانه بودن این اطلاعات و افشاء عامدانه آن ها. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1400|ناشر=گالوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6276852|صفحه=|نام۱=سیدعلیرضا|نام خانوادگی۱=میرکمالی|نام۲=سحر|نام خانوادگی۲=صالح احمدی|چاپ=4}}</ref> بنابراین طبق این ماده اگر موضوع جرم [[داده های سری]] باشد،شنود آنها جاسوسی رایانه ای خواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری فناوری اطلاعات (جرایم رایانه ای)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4205440|صفحه=|نام۱=حسن|نام خانوادگی۱=عالی پور|چاپ=1}}</ref>ضمنا در انجام رفتارهای جاسوسی نیازی به [[قصد خاص]] نیست مگر در نقض تدابیر امنیتی سامانه های رایانه ای یا مخابراتی موضوع [[ماده ۷۳۲ قانون مجازات اسلامی|ماده 732 قانون مجازات اسلامی]] که مرتکب باید قصد دسترسی به داده های سری موضوع این ماده را داشته باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری فناوری اطلاعات (جرایم رایانه ای)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4205608|صفحه=|نام۱=حسن|نام خانوادگی۱=عالی پور|چاپ=1}}</ref>همچنین دادگاه می تواند مرتکب این جرم را با رعایت شرایط مقرر،متناسب با جرم ارتکابی و خصوصیات وی به یک یا چند [[مجازات تکمیلی]] محکوم کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه قانون تعزیرات در نظم حقوقی کنونی مطابق با قانون مجازات اسلامی مصوب 1392|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5262352|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=بابالویی|چاپ=1}}</ref>
'''ماده ۷۳۱ قانون مجازات اسلامی''' در راستای جرم انگاری برخی از انواع [[جاسوسی های رایانه ای]] وضع شده است. البته گروهی معتقدند جاسوسی رایانه ای را نمی توان از جرم دسترسی غیر مجاز به داده های رایانه ای تفکیک نمود. چراکه مقدمه و لازمه جاسوسی، دسترسی به این اطلاعات است.عده ای معتقدند مسئولیت عدم افشاء اطلاعات محرمانه در فضای مجازی تنها بر افرادی است که  به موجب قانون یا قرارداد مکلف به حفظ این اسرار بوده و در واقع این اسرار ضمن تعهد به عدم افشاء، به هر نحوی در اختیار ایشان قرار گرفته باشد. لذا افرادی که بدون برنامه ریزی قبلی و به طور ناخواسته اطلاعات سری رایانه ای را به دست بیاورند، مسئولیتی در قبال عدم افشاء آن ها ندارند. مگر در فرض علم به محرمانه بودن این اطلاعات و افشاء عامدانه آن ها. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1400|ناشر=گالوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6276852|صفحه=|نام۱=سیدعلیرضا|نام خانوادگی۱=میرکمالی|نام۲=سحر|نام خانوادگی۲=صالح احمدی|چاپ=4}}</ref> بنابراین طبق این ماده اگر موضوع جرم [[داده های سری]] باشد،شنود آنها جاسوسی رایانه ای خواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری فناوری اطلاعات (جرایم رایانه ای)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4205440|صفحه=|نام۱=حسن|نام خانوادگی۱=عالی پور|چاپ=1}}</ref>ضمنا در انجام رفتارهای جاسوسی نیازی به [[قصد خاص]] نیست مگر در نقض تدابیر امنیتی سامانه های رایانه ای یا مخابراتی موضوع [[ماده ۷۳۲ قانون مجازات اسلامی|ماده 732 قانون مجازات اسلامی]] که مرتکب باید قصد دسترسی به داده های سری موضوع این ماده را داشته باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری فناوری اطلاعات (جرایم رایانه ای)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4205608|صفحه=|نام۱=حسن|نام خانوادگی۱=عالی پور|چاپ=1}}</ref>همچنین دادگاه می تواند مرتکب این جرم را با رعایت شرایط مقرر،متناسب با جرم ارتکابی و خصوصیات وی به یک یا چند [[مجازات تکمیلی]] محکوم کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه قانون تعزیرات در نظم حقوقی کنونی مطابق با قانون مجازات اسلامی مصوب 1392|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5262352|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=بابالویی|چاپ=1}}</ref>