ماده ۶۹۵ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
چنانچه جرائم مذکور در مواد (692) و (693) در شب واقع شده باشد مرتکب به حداکثر مجازات محکوم می شود.
چنانچه جرائم مذکور در مواد ([[ماده 692 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|692]]) و ([[ماده ۶۹۳ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|693]]) در شب واقع شده باشد مرتکب به [[تشدید مجازات|حداکثر مجازات]] محکوم می شود.


== واژگان ==
== توضیح واژگان ==
شب: رویه غالب آن است که عموما فاصله بین غروب تا طلوع خورشید را شب میدانند. اما بهتر است فهم عرفی و عمومی مردم را ملاک تشخیص قرار دهیم.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد سوم) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=611332|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> در ماده 12 قانون قاچاق نیز مقرر شده که شب فاصله بین غروب تا طلوع است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه محشای قانون تعزیرات|ترجمه=|جلد=|سال=1381|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2815600|صفحه=|نام۱=بهمن|نام خانوادگی۱=کشاورز|چاپ=4}}</ref>
رویه غالب آن است که عموما فاصله بین غروب تا طلوع خورشید را «شب» میدانند، اما بهتر است فهم [[عرف|عرفی]] و عمومی مردم را ملاک تشخیص قرار دهیم.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد سوم) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=611332|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> در [[ماده 12 قانون قاچاق]] نیز مقرر شده که شب فاصله بین غروب تا طلوع است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه محشای قانون تعزیرات|ترجمه=|جلد=|سال=1381|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2815600|صفحه=|نام۱=بهمن|نام خانوادگی۱=کشاورز|چاپ=4}}</ref>


== پیشینه ==
== پیشینه ==
قانونگذار در [[ماده 267 قانون مجازات عمومی مصوب 1304]] نیز ارتکاب اعمال مذکور در هنگام شب را موجب تشدید مجازات دانسته بود.<ref name=":0">{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد سوم) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=611340|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>
قانونگذار در [[ماده 267 قانون مجازات عمومی مصوب 1304]] نیز ارتکاب اعمال مذکور در هنگام شب را موجب [[تشدید مجازات]] دانسته بود.<ref name=":0">{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد سوم) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=611340|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
در این ماده قانونگذار ارتکاب جرم در هنگام شب را به عنوان یکی از [[علت عینی تشدید مجازات|علل عینی یا نوعی تشدید مجازات]] ذکر کرده است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوق کنونی (دکترین و رویه کیفری ایران)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=مهاجر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=815256|صفحه=|نام۱=رضا|نام خانوادگی۱=شکری|نام۲=قادر|نام خانوادگی۲=سیروس|چاپ=8}}</ref> به نظر میرسد این تشدید صرفا در خصوص مباشر یا شریک جرم جاری خواهد بود و [[معاونت در جرم|معاونین]] از شمول ماده خارج هستند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه قانون تعزیرات در نظم حقوقی کنونی مطابق با قانون مجازات اسلامی مصوب 1392|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5244696|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=بابالویی|چاپ=1}}</ref>
در این ماده، قانونگذار ارتکاب جرم در هنگام شب را به عنوان یکی از [[علل عینی تشدید مجازات|علل عینی]] یا [[علل نوعی تشدید مجازات|نوعی تشدید مجازات]] ذکر کرده است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوق کنونی (دکترین و رویه کیفری ایران)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=مهاجر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=815256|صفحه=|نام۱=رضا|نام خانوادگی۱=شکری|نام۲=قادر|نام خانوادگی۲=سیروس|چاپ=8}}</ref> به نظر میرسد این تشدید صرفا در خصوص [[مباشرت|مباشر]] یا [[شرکت در جرم|شریک جرم]] جاری خواهد بود و [[معاونت در جرم|معاونین]] از شمول ماده خارج هستند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه قانون تعزیرات در نظم حقوقی کنونی مطابق با قانون مجازات اسلامی مصوب 1392|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5244696|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=بابالویی|چاپ=1}}</ref>


== انتقادات ==
== انتقادات ==
توجه به سابقه تقنینی این ماده در قانون مجازات عمومی، ذکر این ماده بعد از ماده 694 و منطقی تر بودن اعمال چنین تشدیدی بر ماده 694 به جای ماده 692 نشان از آن دارد که قانونگذار در ذکر مواد مندرج در ماده فوق اشتباه کرده است.<ref name=":0" />
توجه به سابقه تقنینی این ماده در قانون مجازات عمومی، ذکر این ماده بعد از [[ماده ۶۹۴ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|ماده 694]] و منطقی تر بودن اعمال چنین تشدیدی بر ماده 694 به جای ماده 692 نشان از آن دارد که قانونگذار در ذکر مواد مندرج در ماده فوق اشتباه کرده است.<ref name=":0" />


== منابع ==
== منابع ==
۳۴٬۱۶۳

ویرایش