ماده ۷۲۳ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات): تفاوت میان نسخه‌ها

هر کس بدون گواهینامه رسمی اقدام به رانندگی و یا تصدی وسایل موتوری که مستلزم داشتن گواهینامه مخصوص است، بنماید و ‌همچنین هر کس به موجب حکم دادگاه از رانندگی وسایل نقلیه موتوری ممنوع باشد به رانندگی وسائل مزبور مبادرت ورزد برای بار اول به حبس‌ تعزیری تا دو ماه یا جزای نقدی تا یک میلیون ریال و یا هر دو مجازات و در صورت ارتکاب مجدد به دو ماه تا شش ماه حبس محکوم خواهد شد.

منظور از گواهینامه مخصوص با توجه به ماده [[ماده 21 آیین نامه راهنمایی|21]] و [[ماده 22 آئین نامه راهنمایی و رانندگی|22]] و [[23 آئین نامه راهنمایی و رانندگی]] ،گواهینامه ای است که با توجه به نوع وسیله موتوری و یا برای استفاده از وسیله نقلیه خاصی صادر شده باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد دوم) (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=امیرکبیر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1835032|صفحه=|نام۱=محمدصالح|نام خانوادگی۱=ولیدی|چاپ=8}}</ref>

[[عنصر مادی]] این [[جرم]] اقدام به رانندگی یا تصدی وسایل موتوری ،بدون داشتن گواهینامه یا مبادرت به رانندگی با وسایل نقلیه موتوری با وجود ممنوعیت آن به موجب [[حکم قطعی]] است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادستان و میثاق عدالت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1431548|صفحه=|نام۱=سیدمهدی|نام خانوادگی۱=حجتی|نام۲=مجتبی|نام خانوادگی۲=باری|چاپ=1}}</ref>

[[عنصر معنوی]] نیز  [[سوءنیت عام]] است بنابراین اگر کسی که از رانندگی منع شده ،مجبور شود که بدون گواهینامه رانندگی کند عمل او موجب مسئولیت نخواهد شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد سوم) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=612952|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> همچنین موضوع این جرم وسیله موتوری اعم از نقلیه یا غیر نقلیه است و وسایل غیر موتوری نقلیه از شمول این ماده خارج خواهند بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- جنایات)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=352772|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=آقایی نیا|چاپ=5}}</ref> به علاوه عمل مرتکب در این ماده رانندگی یا تصدی است بنابراین نشستن پشت فرمان یا قرار گرفتن در مقر تصدی وسیله نقلیه را نمیتوان رانندگی یا تصدی دانست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- جنایات)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=352756|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=آقایی نیا|چاپ=5}}</ref>منظور از ارتکاب مجدد بزه نیز به معنای مندرج در [[ماده 48 قانون مجازات اسلامی]] است و قبل از اجرای مجازات مرتبه قبلی ،حکم به تشدید مجازات فاقد وجاهت قانونی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادستان و میثاق عدالت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1432932|صفحه=|نام۱=سیدمهدی|نام خانوادگی۱=حجتی|نام۲=مجتبی|نام خانوادگی۲=باری|چاپ=1}}</ref>

طبق [[رای وحدت رویه]] شماره 3701-6 1337/7/6:راندن تراکتور بدون پروانه از مصادیق رانندگی بدون پروانه است.

همچنین در رای شماره 233-49/10/2 رانندگی وسایل نقلیه عمومی با گواهینامه پایه 2 شخصی ،فاقد پروانه محسوب شده و اگر منجر به تصادف شده از علل تشدید مجازات است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد سوم) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=612960|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>