ماده ۱۱۲۰ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳: خط ۳:
* {{زیتونی|[[ماده ۱۱۲۱ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۱۱۲۱ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}


== مواد مرتبط ==
* [[ماده ۱۱۱۹ قانون مدنی]]
* [[ماده ۱۱۲۱ قانون مدنی]]
== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
اصطلاح «بذل مدت» که در '''ماده ۱۱۲۰ قانون مدنی''' مورد اشاره قرار گرفته است، به معنای انصراف [[زوج|شوهر]] از بقیه مدت متعه می باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=110584|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>
اصطلاح «بذل مدت» که در '''ماده ۱۱۲۰ قانون مدنی''' مورد اشاره قرار گرفته است، به معنای انصراف [[زوج|شوهر]] از بقیه مدت متعه می باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=110584|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات تفسیری دکترین ==
غیبت شوهر، تأثیری در اعتبار متعه نداشته؛ و با بذل مدت یا [[فوت|موت]] او، می‌توان حکم به انحلال نکاح مزبور نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=امور حسبی غایب مفقود الاثر|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2708900|صفحه=|نام۱=سیدمرتضی|نام خانوادگی۱=قاسم‌زاده|چاپ=1}}</ref> در خصوص زوج [[حجر|محجور]]، [[ولی]] او می‌تواند باقیمانده مدت متعه را بذل نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی تطبیقی حقوق خانواده|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=175664|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|نام۲=سیدحسین|نام خانوادگی۲=صفایی|نام۳=سیدعزت اله|نام خانوادگی۳=عراقی|نام۴=اسداله|نام خانوادگی۴=امامی|نام۵=سیدمرتضی|نام خانوادگی۵=قاسم‌زاده|نام۶=محمود|نام خانوادگی۶=صادقی|نام۷=عباس|نام خانوادگی۷=ببرزویی|نام۸=احمد|نام خانوادگی۸=حمیدزاده|نام۹=آهنی|نام خانوادگی۹=بتول|چاپ=2}}</ref>
غیبت شوهر، تأثیری در اعتبار متعه نداشته؛ و با بذل مدت یا [[فوت|موت]] او، می‌توان حکم به انحلال نکاح مزبور نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=امور حسبی غایب مفقود الاثر|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2708900|صفحه=|نام۱=سیدمرتضی|نام خانوادگی۱=قاسم‌زاده|چاپ=1}}</ref> در خصوص زوج [[حجر|محجور]]، [[ولی]] او می‌تواند باقیمانده مدت متعه را بذل نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی تطبیقی حقوق خانواده|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=175664|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|نام۲=سیدحسین|نام خانوادگی۲=صفایی|نام۳=سیدعزت اله|نام خانوادگی۳=عراقی|نام۴=اسداله|نام خانوادگی۴=امامی|نام۵=سیدمرتضی|نام خانوادگی۵=قاسم‌زاده|نام۶=محمود|نام خانوادگی۶=صادقی|نام۷=عباس|نام خانوادگی۷=ببرزویی|نام۸=احمد|نام خانوادگی۸=حمیدزاده|نام۹=آهنی|نام خانوادگی۹=بتول|چاپ=2}}</ref>


خط ۲۰: خط ۲۴:
نسبت به [[عیب|عیوبی]] که در متعه، راه می‌یابد؛ فسخ نکاح جاری است، در نکاح منقطع، به دلیل اینکه زوج، ملزم به [[دخول|مقاربت]] با همسر خود نیست؛ زوجه فقط در صورت [[جنون]] شوهر، یا [[تخلف]] وی از [[خیار تدلیس|خیارات تدلیس]] و [[خیار رویت و تخلف وصف|تخلف وصف]]، می‌تواند نکاح را فسخ نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تبیین فقهی حقوقی شروط ضمن عقد ازدواج و عیوب موجب فسخ نکاح و حق حبس زوجه|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1066668|صفحه=|نام۱=سیدمهدی|نام خانوادگی۱=میرداداشی|چاپ=1}}</ref>
نسبت به [[عیب|عیوبی]] که در متعه، راه می‌یابد؛ فسخ نکاح جاری است، در نکاح منقطع، به دلیل اینکه زوج، ملزم به [[دخول|مقاربت]] با همسر خود نیست؛ زوجه فقط در صورت [[جنون]] شوهر، یا [[تخلف]] وی از [[خیار تدلیس|خیارات تدلیس]] و [[خیار رویت و تخلف وصف|تخلف وصف]]، می‌تواند نکاح را فسخ نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تبیین فقهی حقوقی شروط ضمن عقد ازدواج و عیوب موجب فسخ نکاح و حق حبس زوجه|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1066668|صفحه=|نام۱=سیدمهدی|نام خانوادگی۱=میرداداشی|چاپ=1}}</ref>


== مطالعات فقهی ==
== سوابق و مستندات فقهی ==
 
=== سوابق و مستندات فقهی ===
=== سوابق فقهی ===
 
* برای ثبوت لعان، سبق دخول بین زوجین، شرط نیست؛ در مقابل، نظراتی مبنی بر لزوم سبق دخول، جهت اجرای لعان وجود دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مباحث ازدواج و طلاق ویژه آزمون‌های سردفتری ازدواج و طلاق|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=بهنامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3242152|صفحه=|نام۱=حمید|نام خانوادگی۱=فرجی|چاپ=3}}</ref>
* برای ثبوت لعان، سبق دخول بین زوجین، شرط نیست؛ در مقابل، نظراتی مبنی بر لزوم سبق دخول، جهت اجرای لعان وجود دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مباحث ازدواج و طلاق ویژه آزمون‌های سردفتری ازدواج و طلاق|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=بهنامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3242152|صفحه=|نام۱=حمید|نام خانوادگی۱=فرجی|چاپ=3}}</ref>


* بذل مدت مشروط، صحیح بوده؛ ولی شرط ضمن آن، فاقد اثر است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=58776|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=کیایی|چاپ=1}}</ref>
* بذل مدت مشروط، صحیح بوده؛ ولی شرط ضمن آن، فاقد اثر است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=58776|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=کیایی|چاپ=1}}</ref>


== رویه‌های قضایی ==


== نکات توصیفی هوش مصنوعی ==
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
# عقد نکاح می‌تواند منحل شود.
# انحلال عقد نکاح می‌تواند به وسیله فسخ اتفاق بیفتد.
# امکان انحلال عقد نکاح از طریق طلاق وجود دارد.
# در عقد نکاح موقت (انقطاعی)، بذل مدت یکی از روش‌های انحلال است.
# فسخ، طلاق، و بذل مدت، روش‌های مختلفی برای پایان دادن به عقد نکاح هستند.
# انحلال به معنای پایان قانونی و رسمی عقد نکاح است.
== رویه های قضایی ==
* [[نظریه شماره 854/96/7 مورخ 1396/04/17 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
* [[نظریه شماره 794/96/7 مورخ 1396/04/04 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
* [[نظریه شماره 7/96/854 مورخ 1396/04/17 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
* [[نشست‌ قضایی|کمیسیون نشست‌های قضایی]]، به مناسبت نشست قضات دادگستری قم، تنها راه خروج زوج از قید زوجیت در متعه را، بذل مدت دانسته؛ و زوجه منقطعه، جز در موارد درخواست صدور [[حکم]] [[موت فرضی]] شوهر غایب خویش، نمی‌تواند جهت انحلال نکاح مزبور، اقدام دیگری نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه نشست‌های قضایی مسائل قانون مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1010484|صفحه=|نام۱=معاونت آموزش|تحقیقات قوه قضاییه|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref> همچنین این کمیسیون، استماع [[دعوی|دعوای]] طلاق، در رابطه با ازدواج‌های غیررسمی را ممکن دانسته‌ است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه نشست‌های قضایی مسائل قانون مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1010484|صفحه=|نام۱=معاونت آموزش|تحقیقات قوه قضاییه|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref>
* [[نشست‌ قضایی|کمیسیون نشست‌های قضایی]]، به مناسبت نشست قضات دادگستری قم، تنها راه خروج زوج از قید زوجیت در متعه را، بذل مدت دانسته؛ و زوجه منقطعه، جز در موارد درخواست صدور [[حکم]] [[موت فرضی]] شوهر غایب خویش، نمی‌تواند جهت انحلال نکاح مزبور، اقدام دیگری نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه نشست‌های قضایی مسائل قانون مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1010484|صفحه=|نام۱=معاونت آموزش|تحقیقات قوه قضاییه|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref> همچنین این کمیسیون، استماع [[دعوی|دعوای]] طلاق، در رابطه با ازدواج‌های غیررسمی را ممکن دانسته‌ است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه نشست‌های قضایی مسائل قانون مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1010484|صفحه=|نام۱=معاونت آموزش|تحقیقات قوه قضاییه|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref>
* کمیسیون نشست‌های قضایی، به مناسبت نشست قضات دادگستری بوشهر، انحلال متعه را، فقط با انقضا یا بذل مدت، [[موت حقیقی|فوت حقیقی]] یا فرضی یکی از زوجین، و فسخ نکاح به دلیل جنون زوج یا زوجه، ممکن دانسته‌ است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه نشست‌های قضایی مسائل قانون مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5655052|صفحه=|نام۱=معاونت آموزش|تحقیقات قوه قضاییه|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref>
* کمیسیون نشست‌های قضایی، به مناسبت نشست قضات دادگستری بوشهر، انحلال متعه را، فقط با انقضا یا بذل مدت، [[موت حقیقی|فوت حقیقی]] یا فرضی یکی از زوجین، و فسخ نکاح به دلیل جنون زوج یا زوجه، ممکن دانسته‌ است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه نشست‌های قضایی مسائل قانون مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5655052|صفحه=|نام۱=معاونت آموزش|تحقیقات قوه قضاییه|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref>
* [[نظریه شماره 7/99/327 مورخ 1399/04/07 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره سقوط حق طلاق و طرح دعوای فسخ نکاح|نظریه شماره ۷/۹۹/۳۲۷ مورخ ۱۳۹۹/۰۴/۰۷ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره سقوط حق طلاق و طرح دعوای فسخ نکاح]]
* [[نظریه شماره 7/99/327 مورخ 1399/04/07 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره سقوط حق طلاق و طرح دعوای فسخ نکاح|نظریه شماره ۷/۹۹/۳۲۷ مورخ ۱۳۹۹/۰۴/۰۷ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره سقوط حق طلاق و طرح دعوای فسخ نکاح]]