۱۹۹٬۶۴۱
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۳: | خط ۳: | ||
* {{زیتونی|[[ماده ۱۲۰۳ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}} | * {{زیتونی|[[ماده ۱۲۰۳ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}} | ||
== مواد مرتبط == | |||
* [[ماده ۱۲۰۱ قانون مدنی]] | |||
* [[ماده ۱۲۰۳ قانون مدنی]] | |||
== توضیح واژگان == | == توضیح واژگان == | ||
«واجب النفقه» در '''ماده ۱۲۰۲ قانون مدنی'''، شخصی است که به موجب [[قانون]]، میتواند نفقه خود را، از برخی اقارب خود [[مطالبه]] نماید،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد پنجم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=344744|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref> همچنین «منفق»، به معنای پرداخت کننده نفقه میباشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد پنجم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=344744|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref> | «واجب النفقه» در '''ماده ۱۲۰۲ قانون مدنی'''، شخصی است که به موجب [[قانون]]، میتواند نفقه خود را، از برخی اقارب خود [[مطالبه]] نماید،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد پنجم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=344744|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref> همچنین «منفق»، به معنای پرداخت کننده نفقه میباشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد پنجم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=344744|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref> | ||
== نکات | == نکات تفسیری دکترین == | ||
اگر اقارب واجبالنفقه، متعدد باشند؛ و منفق نتواند نفقهٔ همهٔ آنها را بدهد؛ اقارب در خط عمودی نزولی، صرف نظر از جنسیت، مقدم بر اقارب در خط عمودی صعودی، خواهند بود،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اساس در قوانین مدنی (المدونه)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1443900|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref> زیرا در مواردی که منفق، سبب به وجود آمدن منفقٌ علیه شده باشد؛ [[عرف|متعارف]] این است که امور او را، وانگذارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=سلسله مباحث فقهی حقوقی حقوق خانواده (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2033972|صفحه=|نام۱=اسداله|نام خانوادگی۱=لطفی|چاپ=1}}</ref> | اگر اقارب واجبالنفقه، متعدد باشند؛ و منفق نتواند نفقهٔ همهٔ آنها را بدهد؛ اقارب در خط عمودی نزولی، صرف نظر از جنسیت، مقدم بر اقارب در خط عمودی صعودی، خواهند بود،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اساس در قوانین مدنی (المدونه)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1443900|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref> زیرا در مواردی که منفق، سبب به وجود آمدن منفقٌ علیه شده باشد؛ [[عرف|متعارف]] این است که امور او را، وانگذارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=سلسله مباحث فقهی حقوقی حقوق خانواده (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2033972|صفحه=|نام۱=اسداله|نام خانوادگی۱=لطفی|چاپ=1}}</ref> | ||
گفتنی است رابطه انفاق، بین [[خویشاوند رضاعی|اقربای رضاعی]] جاری نیست، و برای ثبوت نفقه، وجود [[قرابت نسبی]] عمودی صعودی یا نزولی، بین منفق و [[منفق علیه|منفقٌ علیه]]، به همراه سایر شرایط انفاق، [[شرطیت|شرط]] است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=امور حسبی غایب مفقود الاثر|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2707456|صفحه=|نام۱=سیدمرتضی|نام خانوادگی۱=قاسمزاده|چاپ=1}}</ref> | گفتنی است رابطه انفاق، بین [[خویشاوند رضاعی|اقربای رضاعی]] جاری نیست، و برای ثبوت نفقه، وجود [[قرابت نسبی]] عمودی صعودی یا نزولی، بین منفق و [[منفق علیه|منفقٌ علیه]]، به همراه سایر شرایط انفاق، [[شرطیت|شرط]] است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=امور حسبی غایب مفقود الاثر|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2707456|صفحه=|نام۱=سیدمرتضی|نام خانوادگی۱=قاسمزاده|چاپ=1}}</ref> | ||
== | == سوابق و مستندات فقهی == | ||
=== سوابق فقهی === | === سوابق و مستندات فقهی === | ||
* انفاق [[پدر]] و [[مادر]]، هر چه بالا روند؛ و انفاق [[ولد|اولاد]]، هر چه پایین روند؛ با حصول شرایطی [[وجوب|واجب]] است؛ خواه مذکر باشند یا مؤنث، [[بلوغ|بالغ]] باشند یا [[صغر|نابالغ]]، [[مسلمان|مسلم]] باشند یا [[کافر]]، [[نفقه اقارب|انفاق اقاربی]] که [[قرابت در خط اطراف|در خط اطراف]] قرار دارند؛ واجب نبوده؛ و [[استحباب|مستحب]] است؛ به خصوص اگر آنها [[وارث]] منفق باشند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=62300|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=کیایی|چاپ=1}}</ref> | * انفاق [[پدر]] و [[مادر]]، هر چه بالا روند؛ و انفاق [[ولد|اولاد]]، هر چه پایین روند؛ با حصول شرایطی [[وجوب|واجب]] است؛ خواه مذکر باشند یا مؤنث، [[بلوغ|بالغ]] باشند یا [[صغر|نابالغ]]، [[مسلمان|مسلم]] باشند یا [[کافر]]، [[نفقه اقارب|انفاق اقاربی]] که [[قرابت در خط اطراف|در خط اطراف]] قرار دارند؛ واجب نبوده؛ و [[استحباب|مستحب]] است؛ به خصوص اگر آنها [[وارث]] منفق باشند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=62300|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=کیایی|چاپ=1}}</ref> | ||
* به نظر برخی از [[فقیه|فقها]]، اگر اقارب واجبالنفقه، متعدد باشند؛ و منفق، نتواند نفقهٔ همهٔ آنها را بدهد؛ نفقه شخصی که نیازمندتر است؛ بر نفقه سایر اشخاص، مقدم خواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد پنجم) (حقوق خانواده)|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5287008|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=1}}</ref> | * به نظر برخی از [[فقیه|فقها]]، اگر اقارب واجبالنفقه، متعدد باشند؛ و منفق، نتواند نفقهٔ همهٔ آنها را بدهد؛ نفقه شخصی که نیازمندتر است؛ بر نفقه سایر اشخاص، مقدم خواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد پنجم) (حقوق خانواده)|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5287008|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=1}}</ref> | ||
== نکات توصیفی هوش مصنوعی == | |||
{{هوش مصنوعی (ماده)}} | |||
# اقارب واجبالنفقه ممکن است متعدد باشند. | |||
# در صورت عدم توانایی منفق در پرداخت نفقه به همه اقارب، اولویتبندی صورت میگیرد. | |||
# اقارب در خط عمودی نزولی (مثل فرزندان و نوهها) نسبت به اقارب در خط عمودی صعودی (مثل والدین و پدربزرگ و مادربزرگ) اولویت دارند. | |||
# خط عمودی نزولی به اقاربی اشاره دارد که در نسلهای بعدی قرار دارند. | |||
# خط عمودی صعودی به اقاربی اشاره دارد که در نسلهای قبلی قرار دارند. | |||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس|۲}} | {{پانویس|۲}} | ||
{{مواد قانون مدنی}} | {{مواد قانون مدنی}} | ||
[[رده:مواد قانون مدنی]] | [[رده:مواد قانون مدنی]] | ||
[[رده:اشخاص]] | [[رده:اشخاص]] |