ماده ۵۰۴ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴: خط ۴:


== مواد مرتبط ==
== مواد مرتبط ==
* [[ماده ۵۰۵ قانون مدنی]]
[[ماده ۵۴۰ قانون مدنی]]
[[ماده ۵۴۰ قانون مدنی]]


== فلسفه و مبانی نظری ماده ==
== فلسفه و مبانی نظری ==
قانونگذار در این ماده، به حمایت از [[حق ریشه]] پرداخته‌است؛ که در [[عرف]] [[زراعت|زراعی]] معمول و رایج می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد اول) (درس‌هایی از عقود معین) (بیع، اجاره، قرض، جعاله، شرکت، صلح)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2878944|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=13}}</ref>
قانونگذار در این ماده، به حمایت از [[حق ریشه]] پرداخته‌است؛ که در [[عرف]] [[زراعت|زراعی]] معمول و رایج می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد اول) (درس‌هایی از عقود معین) (بیع، اجاره، قرض، جعاله، شرکت، صلح)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2878944|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=13}}</ref>


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات تفسیری دکترین ==
حکم این ماده، ناظر به موردی هم هست که عرف منطقه، اجازه احداث بنا و غرس درخت را به مستأجر می‌دهد؛ بدون اینکه نیازی به کسب [[اذن]] از موجر باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد دوم) (در اجاره، مساقات، مضاربه، جعاله، شرکت، ودیعه، عاریه، قرض، قمار، وکالت …)|ترجمه=|جلد=|سال=1375|ناشر=اسلامیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=306220|صفحه=|نام۱=سیدحسن|نام خانوادگی۱=امامی|چاپ=12}}</ref>
حکم این ماده، ناظر به موردی هم هست که عرف منطقه، اجازه احداث بنا و غرس درخت را به مستأجر می‌دهد؛ بدون اینکه نیازی به کسب [[اذن]] از موجر باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد دوم) (در اجاره، مساقات، مضاربه، جعاله، شرکت، ودیعه، عاریه، قرض، قمار، وکالت …)|ترجمه=|جلد=|سال=1375|ناشر=اسلامیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=306220|صفحه=|نام۱=سیدحسن|نام خانوادگی۱=امامی|چاپ=12}}</ref>


وقتی که موجر، به مستأجر اذن داده باشد تا در ملک او، بنا احداث نموده؛ یا درخت بکارد، پس از انقضای مدت اجاره، دیگر حق الزام وی به [[قلع بنا]] یا درخت را ندارد؛ زیرا چنین امری، مستلزم ورود [[زیان]] به مستأجر خواهد بود، در ضمن موجر نمی‌تواند با [[تادیه|تأدیه]] خسارت مستأجر، اقدام به ازاله بنا و اشجار نماید؛ زیرا او حق تجاوز به حدود [[مالکیت]] دیگران را ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد دوم) (در اجاره، مساقات، مضاربه، جعاله، شرکت، ودیعه، عاریه، قرض، قمار، وکالت …)|ترجمه=|جلد=|سال=1375|ناشر=اسلامیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=306220|صفحه=|نام۱=سیدحسن|نام خانوادگی۱=امامی|چاپ=12}}</ref>
وقتی که موجر، به مستأجر اذن داده باشد تا در ملک او، بنا احداث نموده؛ یا درخت بکارد، پس از انقضای مدت اجاره، دیگر حق الزام وی به [[قلع بنا]] یا درخت را ندارد؛ زیرا چنین امری، مستلزم ورود [[زیان]] به مستأجر خواهد بود، در ضمن موجر نمی‌تواند با [[تادیه|تأدیه]] خسارت مستأجر، اقدام به ازاله بنا و اشجار نماید؛ زیرا او حق تجاوز به حدود [[مالکیت]] دیگران را ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد دوم) (در اجاره، مساقات، مضاربه، جعاله، شرکت، ودیعه، عاریه، قرض، قمار، وکالت …)|ترجمه=|جلد=|سال=1375|ناشر=اسلامیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=306220|صفحه=|نام۱=سیدحسن|نام خانوادگی۱=امامی|چاپ=12}}</ref>


== رویه‌های قضایی ==
 
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ==
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
# موجر نمی‌تواند مستأجر را به خراب کردن یا کندن بنا یا درخت مجبور کند، اگر مستأجر به موجب عقد اجاره مجاز به بنا یا غرس بوده باشد.
# پس از انقضای مدت اجاره، اگر بنا یا درخت همچنان در تصرف مستأجر باشد، موجر می‌تواند اجرت‌المثل زمین را مطالبه کند.
# اگر پس از انقضای مدت اجاره، بنا یا درخت در تصرف موجر باشد، مستأجر حق دارد اجرت‌المثل بنا یا درخت را مطالبه کند.
# تصرف مستأجر یا موجر پس از پایان مدت اجاره بر حق مطالبه اجرت‌المثل تأثیرگذار است.
 
== رویه های قضایی ==
* [[رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری درباره ابطال بخشنامه شماره ۲۰۶۰/۲۲۵/۱۴/۴۲۰/ف مورخ ۷/۳/۱۳۷۳ سرپرست سازمان اوقاف و امور خیریه]]
* [[نظریه شماره 7/99/626 مورخ 1399/07/23 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
* [[نظریه شماره 7/1401/852 مورخ 1401/11/17 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
* [[نظریه شماره 7/1400/1375 مورخ 1400/11/20 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
 
به موجب نظر [[نشست‌ قضایی|کمیسیون نشست‌های قضایی]]، به مناسبت نشست قضات دادگستری قم، حکم [[ماده ۵۰۳ قانون مدنی]] و ماده بعد از آن، ناظر به مواردی هم خواهد بود که مستأجر، در [[عین موقوفه]]، اقدام به احداث بنا یا غرس اشجار می‌نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه نشست‌های قضایی مسائل قانون مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5653700|صفحه=|نام۱=معاونت آموزش|تحقیقات قوه قضاییه|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref>
به موجب نظر [[نشست‌ قضایی|کمیسیون نشست‌های قضایی]]، به مناسبت نشست قضات دادگستری قم، حکم [[ماده ۵۰۳ قانون مدنی]] و ماده بعد از آن، ناظر به مواردی هم خواهد بود که مستأجر، در [[عین موقوفه]]، اقدام به احداث بنا یا غرس اشجار می‌نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه نشست‌های قضایی مسائل قانون مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5653700|صفحه=|نام۱=معاونت آموزش|تحقیقات قوه قضاییه|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref>