ماده ۴۰۸ قانون مجازات اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(افزودن رویه قضایی)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:
*{{زیتونی|[[ماده ۴۰۷ قانون مجازات اسلامی|مشاهده ماده قبلی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۴۰۷ قانون مجازات اسلامی|مشاهده ماده قبلی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۴۰۹ قانون مجازات اسلامی|مشاهده ماده بعدی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۴۰۹ قانون مجازات اسلامی|مشاهده ماده بعدی]]}}
== مواد مرتبط ==
* [[ماده ۴۰۷ قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۴۰۹ قانون مجازات اسلامی]]
== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
به فرد فاقد حس بویایی، «اَخشَم» گفته می شود، اعتقاد بر این است که [[جنایت]] بر بینی اخشم، حتی اگر بینی جانی سالم باشد، موجب قصاص است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فرهنگ فقه (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2621680|صفحه=|نام۱=آیت اله سیدمحمود|نام خانوادگی۱=هاشمی شاهرودی|چاپ=3}}</ref>
به فرد فاقد حس بویایی، «اَخشَم» گفته می شود، اعتقاد بر این است که [[جنایت]] بر بینی اخشم، حتی اگر بینی جانی سالم باشد، موجب قصاص است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فرهنگ فقه (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2621680|صفحه=|نام۱=آیت اله سیدمحمود|نام خانوادگی۱=هاشمی شاهرودی|چاپ=3}}</ref>


== فلسفه و مبانی نظری ماده ==
== فلسفه و مبانی نظری ==
علت حکم فوق را عده ای نقش عمده اعضاء مورد بحث، در ایجاد زیبایی صورت ولو بدون داشتن حس تلقی کرده اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=354472|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=7}}</ref>  
علت حکم فوق را عده ای نقش عمده اعضاء مورد بحث، در ایجاد زیبایی صورت ولو بدون داشتن حس تلقی کرده اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=354472|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=7}}</ref>  


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات تفسیری دکترین ==
برخی از حقوقدانان بیان داشته اند که در خصوص دو سوراخ بینی، با رعایت تساوی محل (از نظر چپ و راست بودن)، قصاص امکان پذیر است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=354480|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=7}}</ref>
برخی از حقوقدانان بیان داشته اند که در خصوص دو سوراخ بینی، با رعایت تساوی محل (از نظر چپ و راست بودن)، قصاص امکان پذیر است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=354480|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=7}}</ref>


== مطالعات فقهی ==
== سوابق و مستندات فقهی ==
 
=== سوابق و مستندات فقهی ===
=== مستندات فقهی ===
عده ای علت اجرای قصاص گوش در مقابل گوش را این امر می دانند که خداوند فرموده است:«... و گوش در مقابل گوش...»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی تطبیقی حقوق جزای اسلامی و قوانین عرفی (جلد سوم) ( جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=یادآوران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4981440|صفحه=|نام۱=عبدالقادر|نام خانوادگی۱=عوده|نام۲=حسن (ترجمه)|نام خانوادگی۲=فرهودی نیا|چاپ=1}}</ref>
عده ای علت اجرای قصاص گوش در مقابل گوش را این امر می دانند که خداوند فرموده است:«... و گوش در مقابل گوش...»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی تطبیقی حقوق جزای اسلامی و قوانین عرفی (جلد سوم) ( جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=یادآوران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4981440|صفحه=|نام۱=عبدالقادر|نام خانوادگی۱=عوده|نام۲=حسن (ترجمه)|نام خانوادگی۲=فرهودی نیا|چاپ=1}}</ref>
=== سوابق فقهی ===
=== سوابق و مستندات فقهی ===
گروهی از فقها بر این نظرند که  اگر کسی بینی معیوب دیگری را ببرد، قصاص ثابت است، هرچند بینی او سالم باشد، اما اگر بینی آسیب دیده و معیوب، شل بوده باشد و بینی جانی سالم باشد، قصاص امکان ندارد و جانی باید [[دیه]] یا [[ارش]] بپردازد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فرهنگ فقه (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3365028|صفحه=|نام۱=آیت اله سیدمحمود|نام خانوادگی۱=هاشمی شاهرودی|چاپ=2}}</ref>برخی از فقها معتقدند بخشی از بینی باید در مقابل بخشی از آن قصاص شود، لذا بایستی میزان بریده شده از بینی [[مجنی علیه]] با تمام بینی او اندازه گیری شده و به همان مقدار از نرمه بینی جانی بریده شود، در این امر اندازه و مقدار قسمت بریده شده، ملاک عمل نیست، چرا که ممکن است اندازه ی بینی های جانی و مجنی علیه متفاوت باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی تطبیقی حقوق جزای اسلامی و قوانین عرفی (جلد سوم) ( جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=یادآوران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4981056|صفحه=|نام۱=عبدالقادر|نام خانوادگی۱=عوده|نام۲=حسن (ترجمه)|نام خانوادگی۲=فرهودی نیا|چاپ=1}}</ref>
گروهی از فقها بر این نظرند که  اگر کسی بینی معیوب دیگری را ببرد، قصاص ثابت است، هرچند بینی او سالم باشد، اما اگر بینی آسیب دیده و معیوب، شل بوده باشد و بینی جانی سالم باشد، قصاص امکان ندارد و جانی باید [[دیه]] یا [[ارش]] بپردازد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فرهنگ فقه (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3365028|صفحه=|نام۱=آیت اله سیدمحمود|نام خانوادگی۱=هاشمی شاهرودی|چاپ=2}}</ref>برخی از فقها معتقدند بخشی از بینی باید در مقابل بخشی از آن قصاص شود، لذا بایستی میزان بریده شده از بینی [[مجنی علیه]] با تمام بینی او اندازه گیری شده و به همان مقدار از نرمه بینی جانی بریده شود، در این امر اندازه و مقدار قسمت بریده شده، ملاک عمل نیست، چرا که ممکن است اندازه ی بینی های جانی و مجنی علیه متفاوت باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی تطبیقی حقوق جزای اسلامی و قوانین عرفی (جلد سوم) ( جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=یادآوران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4981056|صفحه=|نام۱=عبدالقادر|نام خانوادگی۱=عوده|نام۲=حسن (ترجمه)|نام خانوادگی۲=فرهودی نیا|چاپ=1}}</ref>


برخی دیگر از فقها بر این باورند که اگر جانی همه نرمه بینی مجنی علیه را برید، قصاص ثابت است و چنانچه بعض آن را ببرد به دلیل ناتوانی در مماثلت، [[اجرای قصاص]] ناممکن خواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی تطبیقی حقوق جزای اسلامی و قوانین عرفی (جلد سوم) ( جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=یادآوران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4981260|صفحه=|نام۱=عبدالقادر|نام خانوادگی۱=عوده|نام۲=حسن (ترجمه)|نام خانوادگی۲=فرهودی نیا|چاپ=1}}</ref>
برخی دیگر از فقها بر این باورند که اگر جانی همه نرمه بینی مجنی علیه را برید، قصاص ثابت است و چنانچه بعض آن را ببرد به دلیل ناتوانی در مماثلت، [[اجرای قصاص]] ناممکن خواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی تطبیقی حقوق جزای اسلامی و قوانین عرفی (جلد سوم) ( جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=یادآوران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4981260|صفحه=|نام۱=عبدالقادر|نام خانوادگی۱=عوده|نام۲=حسن (ترجمه)|نام خانوادگی۲=فرهودی نیا|چاپ=1}}</ref>
* [[رای دادگاه درباره تشریفات دادرسی غیابی (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۰۴۰۱۶۹۳)]]
* [[رای دادگاه درباره تشریفات دادرسی غیابی (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۰۴۰۱۶۹۳)]]


== انتقادات ==
== انتقادات ==
عده ای امکان قصاص بینی یا گوش را در فرض فقدان حس بویایی یا شنوایی غیر عادلانه می دانند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=710036|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref>
عده ای امکان قصاص بینی یا گوش را در فرض فقدان حس بویایی یا شنوایی غیر عادلانه می دانند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=710036|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref>
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ==
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
# قطع بینی یا گوش تحت شرایط قانونی موجب قصاص است.
# وجود یا عدم وجود حس بویایی در بینی تأثیری بر اجرای حکم قصاص ندارد.
# وجود یا عدم وجود حس شنوایی در گوش تأثیری بر اجرای حکم قصاص ندارد.


== منابع ==
== منابع ==
خط ۳۵: خط ۴۴:
[[رده:مواد قانون مجازات اسلامی]]
[[رده:مواد قانون مجازات اسلامی]]
[[رده:قصاص]]
[[رده:قصاص]]
== رویه های قضایی ==
* [[رای دادگاه درباره تشریفات دادرسی غیابی (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۰۴۰۱۶۹۳)]]