ماده ۱۱۸۹ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

* {{زیتونی|[[ماده ۱۱۸۸ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}

* {{زیتونی|[[ماده ۱۱۹۰ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}

== مواد مرتبط ==

* [[ماده ۱۱۸۸ قانون مدنی]]

== توضیح واژگان ==

«وصی» در '''ماده ۱۱۸۹ قانون مدنی'''، کسی است که توسط پدر یا جد پدری، برای دوران پس از [[فوت|مرگ]] آنان، جهت [[تصدی]] امور مالی [[طفل]] انتخاب می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق خانواده|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=بهینه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3351016|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=رسایی نیا|چاپ=1}}</ref>

به نظر برخی از حقوقدانان، اگر طفل، دارای دو [[ولی قهری]] بوده باشد؛ که یکی از آنها [[محجور]] یا ممنوع از [[تصرف]] در امور مولی علیه بوده؛ و دیگری، به اداره امور محجور بپردازد؛ شخص اخیر نمی‌تواند به بهانه اینکه ولی دیگر، قادر به اعمال [[ولایت]] خود نیست؛ برای بعد از خود، وصی معین نماید؛ زیرا قانونگذار، تعیین وصی توسط ولی قهری را، منوط به عدم حیات ولی دیگر دانسته‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مختصر حقوق خانواده|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=585772|صفحه=|نام۱=سیدحسین|نام خانوادگی۱=صفایی|نام۲=اسداله|نام خانوادگی۲=امامی|چاپ=21}}</ref> و به نظر برخی دیگر، در صورت ممنوع التصرف بودن یکی از دو ولی، ولی دیگر، می‌تواند برای بعد از خود، شخصی را به عنوان وصی جهت اداره امور محجور، تعیین نماید؛ زیرا در فرض مزبور، [[سمت]] ولی که خود ناتوان از ولایت باشد؛ زایل است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد سوم) (در شفعه، وصایا، ارث) (با تجدیدنظر، تصحیح کامل اضافات)|ترجمه=|جلد=|سال=1376|ناشر=اسلامیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=14380|صفحه=|نام۱=سیدحسن|نام خانوادگی۱=امامی|چاپ=13}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اساس در قوانین مدنی (المدونه)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1440332|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref>

اگر پدر، در فرض زنده بودن پدربزرگ، برای اداره امور مولی علیه خود، وصی تعیین نماید؛ بنا به قولی، چنین [[وصیت عهدی|وصیتی]]، [[باطل]] است؛ و به عقیده برخی دیگر، پس از فوت پدر، اجرای وصیت توسط وصی منصوب از سوی او، معلق به فوت پدربزرگ محجور می‌باشد؛ مشروط بر اینکه جد پدری، برای پس از خود، وصی تعیین ننماید؛ که در این صورت وصی منصوب از سوی پدر، صلاحیت خود را از دست خواهد داد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=وصیت در حقوق اسلامی (شیعه)|ترجمه=|جلد=|سال=1377|ناشر=زریاب|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=447572|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=مصدق|چاپ=1}}</ref> و بین حقوقدانان، در مورد بطلان یا تعلیق وصیت موضوع '''ماده ۱۱۸۹ قانون مدنی'''، به فوت هر دو ولی قهری (چه آن کس که وصیت کرده و چه آن کس که با وجود حیات او، ولی دیگر، اقدام تعیین وصی نموده) است؛ اختلاف وجود دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=102112|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=26}}</ref>

== سوابق و مستندات فقهی ==

=== سوابق و مستندات فقهی ===

* در صورت حیات پدر و جد پدری، یکی از آنها نمی‌تواند برای اداره امور مولی علیه، اقدام به تعیین وصی نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (وصیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=299656|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=2}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=61776|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=کیایی|چاپ=1}}</ref>

{{هوش مصنوعی (ماده)}}

# ولی قهری مختص پدر و جد پدری است.

# مفهوم "وصی" در این ماده به معنای تعیین جانشین برای ولایت بر مولی‌علیه است.

# ماده بر مسئله تعیین وصی و قیمومت بر مولی‌علیه تمرکز دارد.

== رویه های قضایی ==

* به موجب [[رای وحدت رویه|رأی وحدت رویه]] شماره ۱۵۳۶ مورخه ۱۳۳۸/۳/۳ [[هیئت عمومی دیوان عالی کشور]]، هیچ‌یک از پدر و جد پدری، نمی‌تواند با حیات دیگری، برای مولی‌علیه خود، وصی معین کند و چنین وصیتی فاقد اثر است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه آرای وحدت رویه هیئت عمومی دیوانعالی کشور در امور حقوقی (1328 الی 1391) |ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=کمالان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5507228|صفحه=|نام۱=سیدمهدی|نام خانوادگی۱=کمالان|چاپ=4}}</ref>

== منابع ==

{{پانویس|۲}}

[[رده:اولاد]]

[[رده:ولایت قهری پدر و جد پدری]]