ماده ۱۵۰ قانون آیین دادرسی مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

* {{زیتونی|[[ماده ۱۴۹ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}  

* {{زیتونی|[[ماده ۱۵۱ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}  

== مواد مرتبط ==

* [[ماده ۱۴۹ قانون آیین دادرسی مدنی]]

* [[ماده ۱۵۶ قانون آیین دادرسی مدنی]]

* [[ماده ۱۵۷ قانون آیین دادرسی مدنی]]

== توضیح واژگان ==

[[تأمین دلیل]]: در قانون تأمین دلیل تعریف نشده‌است اما می‌توان گفت شیوه است برای حفاظت از حالات و وضعیت‌هایی که امکان تغییر آن‌ها وجود داشته و درخواست کننده آن قصد دارد به منظور [[اثبات]] [[ادعا|ادعای]] خویش در آینده به آن وضعیت، استناد نماید. به بیان دیگر تأمین دلیل به معنای در امنیت قرار دادن [[دلیل|ادله]] می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=112444|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>

== پیشینه ==

این ماده جانشین [[ماده ۳۱۶ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸|مواد ۳۱۶]] و [[ماده ۳۱۷ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸|۳۱۷ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸]] می‌باشد<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2797364|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=رفیعی|چاپ=1}}</ref>  و در [[ماده ۶۰ قوانین موقتی اصول محاکمات حقوقی]] سال ۱۲۹۰ نیز آمده بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2797368|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=رفیعی|چاپ=1}}</ref>  

با توجه به [[ماده ۹ قانون شوراهای حل اختلاف]] مصوب ۱۳۸۷ هم‌اکنون درخواست تأمین دلیل از [[شورای حل اختلاف]] صورت می‌گیرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=570904|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref>

ممکن است [[درخواست]] [[تأمین دلیل]] به‌طور مستقل و جداگانه قبل از اقامه دعوا یا ضمن آن و در همان [[دادخواست]] اصلی یا در اثنای رسیدگی به دعوا مطرح شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نگاهی به آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=رادنواندیش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5312312|صفحه=|نام۱=یوسف|نام خانوادگی۱=نوبخت|چاپ=1}}</ref> مزیتی که طرح جداگانه درخواست تأمین دلیل دارد این است که گاهی اوقات با اجرای تأمین دلیل و بررسی نتایج آن می‌توان درصد پیشرفت و شانس موفقیت در دعوای اصلی را محاسبه نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=یادداشت‌های محکمه (دفتر اول) (کارگاه آموزشی آیین دادرسی مدنی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2089632|صفحه=|نام۱=سیدمحمدرضا|نام خانوادگی۱=حسینی|چاپ=2}}</ref> در صورتی که تأمین دلیل همراه با دادخواست اصلی درخواست شود و [[دادگاه صالح]] به رسیدگی به دعوای اصلی باشد، دادگاه با تفکیک پرونده در خصوص تأمین دلیل به شایستگی شورای حل اختلاف [[قرار عدم صلاحیت]] صادر خواهد نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نگاهی به آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=رادنواندیش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5312316|صفحه=|نام۱=یوسف|نام خانوادگی۱=نوبخت|چاپ=1}}</ref>

== مصادیق و نمونه ها ==

پیش‌بینی موفقیت در دعوای اصلی با درخواست جداگانه تأمین دلیل: چنانچه بخواهیم، خواسته دعوایی با عنوان ([[تخلیه]] به علت انتقال به غیر) طرح نماییم و جهت اطمینان از صحت چنین [[ادعا|ادعایی]] توسط [[موکل|موکلتان]]، متوسل به تأمین دلیل شوید و با همه ظرافت‌هایی که به خرج داده‌اید در نهایت متوجه شوید که انتقال به غیری صورت نگرفته‌است به نظر می‌رسد طرح دعوای اصلی چنانچه دلیل دیگری در دست نباشد منطقی نباشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=یادداشت‌های محکمه (دفتر اول) (کارگاه آموزشی آیین دادرسی مدنی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2089632|صفحه=|نام۱=سیدمحمدرضا|نام خانوادگی۱=حسینی|چاپ=2}}</ref>

{{هوش مصنوعی (ماده)}}

# امکان درخواست تأمین دلیل در طول دادرسی وجود دارد.

# درخواست تأمین دلیل به دو مرحله زمانی (قبل از دعوا و هنگام دادرسی) محدود نمی‌شود.

# متقاضی تأمین دلیل، تنها محدود به شرایط خاص زمانی نیست.

== رویه های قضایی ==

* [[نظریه شماره 7/99/1576 مورخ 1399/10/27 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره قابل اعتراض بودن قرار رد درخواست تامین دلیل]]

== منابع ==

{{پانویس|۲}}

[[رده:تامین دلیل و اظهارنامه]]

[[رده:شرایط درخواست تأمین دلیل]]