ماده ۲۳۹ قانون آیین دادرسی مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

ابرابزار
(صفحه‌ای تازه حاوی «دادگاه نمی تواند گواه را به اداء گواهی ترغیب یا از آن منع یا او را در کیفیت گو...» ایجاد کرد)
 
(ابرابزار)
خط ۱: خط ۱:
دادگاه نمی تواند گواه را به اداء گواهی ترغیب یا از آن منع یا او را در کیفیت گواهی راهنمایی یا در بیان مطالب کمک نماید، بلکه فقط مورد گواهی را طرح نموده و او را در بیان مطالب خود آزاد می گذارد.
دادگاه نمی‌تواند گواه را به اداء گواهی ترغیب یا از آن منع یا او را در کیفیت گواهی راهنمایی یا در بیان مطالب کمک نماید، بلکه فقط مورد گواهی را طرح نموده و او را در بیان مطالب خود آزاد می‌گذارد.


== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
تعتعه : در لغت به معنای مشقت می باشد و بر حسب اصطلاح فقها عبارت است از مداخله دادرس در اظهارات گواه و عدول شاهد از گفتار خود یا درج آن در شهادتش در نتیجه آن می گردد به نحوی که به وسیله این سخن شهادتش مسموع یا مردود گردد ، تعتعه در شهود حرام است./143050/ 221678
تعتعه: در لغت به معنای مشقت می‌باشد و بر حسب اصطلاح فقها عبارت است از مداخله دادرس در اظهارات گواه و عدول شاهد از گفتار خود یا درج آن در شهادتش در نتیجه آن می‌گردد به نحوی که به وسیله این سخن شهادتش مسموع یا مردود گردد، تعتعه در شهود حرام است. /۱۴۳۰۵۰/ ۲۲۱۶۷۸


== پیشینه ==
== پیشینه ==
مدلول این ماده پیش از این در آیین دادرسی مدنی سال 1318 پیش بینی نشده بود ، دادرس یا قاضی که به ملاحظه تدارک دلیل به نفع یک طرف دعوی ، گواه را به ادای گواهی ترغیب می کند یا او را به همان نیت از ادای گواهی منع می نماید، بی تردید درمقام تحصیل دلیل به نفع یکی از طرف های دعوا است و هرگاه بدون ملاحظه تدارک دلیل به نفع هر یک از طرفهای دعوا ، به این عمل دست زند ، در معرض اتهام تحصیل دلیل قرار خواهد گرفت.554752
مدلول این ماده پیش از این در آیین دادرسی مدنی سال ۱۳۱۸ پیش‌بینی نشده بود، دادرس یا قاضی که به ملاحظه تدارک دلیل به نفع یک طرف دعوی، گواه را به ادای گواهی ترغیب می‌کند یا او را به همان نیت از ادای گواهی منع می‌نماید، بی تردید درمقام تحصیل دلیل به نفع یکی از طرف‌های دعوا است و هرگاه بدون ملاحظه تدارک دلیل به نفع هر یک از طرفهای دعوا، به این عمل دست زند، در معرض اتهام تحصیل دلیل قرار خواهد گرفت. ۵۵۴۷۵۲


مفاد این ماده در ق.ا.د.م سابق وجود نداشت اما قسمت ذیل ماده 421 مقرر می داشت : « دادرس نیز می تواند هر سوالی را که برای کشف حقیقت و مبانی گواهی لازم بداند ، از گواه بنماید»139603/699483
مفاد این ماده در ق.ا.د. م سابق وجود نداشت اما قسمت ذیل ماده ۴۲۱ مقرر می‌داشت: «دادرس نیز می‌تواند هر سؤالی را که برای کشف حقیقت و مبانی گواهی لازم بداند، از گواه بنماید»۱۳۹۶۰۳/۶۹۹۴۸۳


== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
این ماده در مقام بیان ممنوعیت «تعتعه» گواهان است ، گفته شده است که تعتعه در لغت عبارت است از شخص در سخنان طرف مداخله نموده تا وی را به مضقت اندازد به نحوی که موجب تردید در سخنانش گردد./613644/143050//
این ماده در مقام بیان ممنوعیت «تعتعه» گواهان است، گفته شده‌است که تعتعه در لغت عبارت است از شخص در سخنان طرف مداخله نموده تا وی را به مضقت اندازد به نحوی که موجب تردید در سخنانش گردد. /۶۱۳۶۴۴/۱۴۳۰۵۰//


مدلول این ماده پیش از این در آیین دادرسی مدنی سال 1318 پیش بینی نشده بود ، دادرس یا قاضی که به ملاحظه تدارک دلیل به نفع یک طرف دعوی ، گواه را به ادای گواهی ترغیب می کند یا او را به همان نیت از ادای گواهی منع می نماید، بی تردید درمقام تحصیل دلیل به نفع یکی از طرف های دعوا است و هرگاه بدون ملاحظه تدارک دلیل به نفع هر یک از طرفهای دعوا ، به این عمل دست زند ، در معرض اتهام تحصیل دلیل قرار خواهد گرفت.554752
مدلول این ماده پیش از این در آیین دادرسی مدنی سال ۱۳۱۸ پیش‌بینی نشده بود، دادرس یا قاضی که به ملاحظه تدارک دلیل به نفع یک طرف دعوی، گواه را به ادای گواهی ترغیب می‌کند یا او را به همان نیت از ادای گواهی منع می‌نماید، بی تردید درمقام تحصیل دلیل به نفع یکی از طرف‌های دعوا است و هرگاه بدون ملاحظه تدارک دلیل به نفع هر یک از طرفهای دعوا، به این عمل دست زند، در معرض اتهام تحصیل دلیل قرار خواهد گرفت. ۵۵۴۷۵۲


تذکر دادگاه به گواهان در جهت عدم بیان مطالب غیر مربوط به موضوع شهادت مشمول ممنوعیت قانونی نخواهد بود.143052
تذکر دادگاه به گواهان در جهت عدم بیان مطالب غیر مربوط به موضوع شهادت مشمول ممنوعیت قانونی نخواهد بود. ۱۴۳۰۵۲


مفاد و مضمون این ماده بر قاعده منع تحصیل دلیل در دعاوی حقوقی و لزوم بی طرفی دادگاه مبتنی و استوار است که بارقه و پرتو آن حتی در استماع گواهی نیز باید جلوه گر و متعین شود.1331070
مفاد و مضمون این ماده بر قاعده منع تحصیل دلیل در دعاوی حقوقی و لزوم بی‌طرفی دادگاه مبتنی و استوار است که بارقه و پرتو آن حتی در استماع گواهی نیز باید جلوه گر و متعین شود. ۱۳۳۱۰۷۰


== سوابق و مستندات فقهی ==
== سوابق و مستندات فقهی ==
تعتعه در لغت به معنای مشقت می باشد و بر حسب اصطلاح فقها عبارت است از مداخله دادرس در اظهارات گواه و عدول شاهد از گفتار خود یا درج آن در شهادتش در نتیجه آن می گردد به نحوی که به وسیله این سخن شهادتش مسموع یا مردود گردد ، تعتعه در شهود حرام است221678
تعتعه در لغت به معنای مشقت می‌باشد و بر حسب اصطلاح فقها عبارت است از مداخله دادرس در اظهارات گواه و عدول شاهد از گفتار خود یا درج آن در شهادتش در نتیجه آن می‌گردد به نحوی که به وسیله این سخن شهادتش مسموع یا مردود گردد، تعتعه در شهود حرام است۲۲۱۶۷۸


از منظر فقهی تعتعه زمانی مکروه ویا حرام است که دادرس در صحت شهادت شهود مردد نباشد ولی در صورت تردید تعنیت جایز بلکه مستحب خواهد بود.221672
از منظر فقهی تعتعه زمانی مکروه ویا حرام است که دادرس در صحت شهادت شهود مردد نباشد ولی در صورت تردید تعنیت جایز بلکه مستحب خواهد بود. ۲۲۱۶۷۲


گفته اند قاضی نباید با القای مطلبی به یک طرف دعوا اورا در دادرسی یاری نماید .مثلا اگر یک طرف دعوا مطلبی را به صورت احتمال بیان کند ، به او بگوید : اگر این مطلب را جزما ادعا کنی ، پذیرفته خواهد شد ؛ یا در صورتی که یک طرف ، مدعی ادای امانت یا دین است ، قاضی به او بفهماند که اگر منکر امانت یا دین باشد ، پذیرفته خواهد شد . زیرا وقتی مدعی ادای امانت یا دین را ادعا می کند یعنی اصل امانت و دین را می پذیرد.121393
گفته‌اند قاضی نباید با القای مطلبی به یک طرف دعوا اورا در دادرسی یاری نماید؛ مثلاً اگر یک طرف دعوا مطلبی را به صورت احتمال بیان کند، به او بگوید: اگر این مطلب را جزما ادعا کنی، پذیرفته خواهد شد؛ یا در صورتی که یک طرف، مدعی ادای امانت یا دین است، قاضی به او بفهماند که اگر منکر امانت یا دین باشد، پذیرفته خواهد شد؛ زیرا وقتی مدعی ادای امانت یا دین را ادعا می‌کند یعنی اصل امانت و دین را می‌پذیرد. ۱۲۱۳۹۳


== مصادیق و نمونه ها ==
== مصادیق و نمونه‌ها ==
دخالت قاضی در ادای شهادت مانند این که در الفاظ آن یا دنبال کردن اظهارات شاهد ؛ منع از دخالت در اظهارات شاهد تعتعه نام دارد و به معنی مردد نمودن است.653987
دخالت قاضی در ادای شهادت مانند این که در الفاظ آن یا دنبال کردن اظهارات شاهد؛ منع از دخالت در اظهارات شاهد تعتعه نام دارد و به معنی مردد نمودن است. ۶۵۳۹۸۷