۳۴٬۱۱۹
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
[[رده:اصطلاحات حقوق جزا]] | [[رده:اصطلاحات حقوق جزا]] | ||
[[جراحت|جرح]]، [[صدمه]] ای است که موجب ضایعه عضوی، نسجی یا بافتی در بدن انسان با استفاده از وسایل فیزیکی و شیمیایی و مکانیکی می‌شود. در جرح، فرض بر ورود صدمه بر بدن انسان است<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی بر مبنای قانون مصوب 1/2/1392 به همراه مفاهیم جدید و قوانین جزایی پیشین|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4173996|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=1}}</ref>همچنین در جرح، بافت‌های بدن از هم گسیخته می‌شود و اغلب با خونریزی همراه است، مانند پوست رفتگی یا خراشیدگی، پارگی و بریدن سطحی و عمیق همراه با آسیب بر پوست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- جنایات)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=351332|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=آقایی نیا|چاپ=5}}</ref>ضمناً این جرح می‌تواند به وسیله آلت برنده مانند تیغ و چاقو یا سرنیزه و نظایر اینها ایجاد شود و علامت خارجی آن، خونریزی شدید یا ضعف است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اندیشه‌های حقوقی (1) (مجموعه مقالات حقوق کیفری اختصاصی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=نگاه بینه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4097384|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=حبیب زاده|چاپ=1}}</ref>در فقه اسلامی معمولاً جراحات وارده بر سر و صورت از سایر جراحات تفکیک شده است و به دلیل آشکار بودن آنها و تأثیر سوء آنها بر زیبایی فرد، برخورد خاصی با آنها شده است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=355488|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=7}}</ref> | [[جراحت|جرح]]، [[صدمه]] ای است که موجب ضایعه عضوی، نسجی یا بافتی در بدن انسان با استفاده از وسایل فیزیکی و شیمیایی و مکانیکی می‌شود. در جرح، فرض بر ورود صدمه بر بدن انسان است<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی بر مبنای قانون مصوب 1/2/1392 به همراه مفاهیم جدید و قوانین جزایی پیشین|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4173996|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=1}}</ref>همچنین در جرح، بافت‌های بدن از هم گسیخته می‌شود و اغلب با خونریزی همراه است، مانند پوست رفتگی یا خراشیدگی، پارگی و بریدن سطحی و عمیق همراه با آسیب بر پوست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- جنایات)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=351332|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=آقایی نیا|چاپ=5}}</ref>ضمناً این جرح می‌تواند به وسیله آلت برنده مانند تیغ و چاقو یا سرنیزه و نظایر اینها ایجاد شود و علامت خارجی آن، خونریزی شدید یا ضعف است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اندیشه‌های حقوقی (1) (مجموعه مقالات حقوق کیفری اختصاصی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=نگاه بینه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4097384|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=حبیب زاده|چاپ=1}}</ref>در فقه اسلامی معمولاً جراحات وارده بر سر و صورت از سایر جراحات تفکیک شده است و به دلیل آشکار بودن آنها و تأثیر سوء آنها بر زیبایی فرد، برخورد خاصی با آنها شده است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=355488|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=7}}</ref> | ||
==رویه‌های قضائی== | |||
طبق [[نظریه مشورتی]] شماره ۷/۶۷۷–۶۴/۵/۲۳ [[اداره حقوقی قوه قضائیه]]: «سوختگی‌ها نوعی جراحت تلقی می‌شوند و بین [[عمد]] و [[غیر عمدی|غیر عمد]] آن فرقی نیست و مجازات آنها تابع قانون دیات است.»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=671504|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=5}}</ref> | |||
== دیه جراحات سر و صورت == | |||
== | === در قانون === | ||
حکم '''دیه جراحات''' سر و صورت، در [[ماده ۷۰۹ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)|ماده 709 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392]]، پیش بینی شده است. | حکم '''دیه جراحات''' سر و صورت، در [[ماده ۷۰۹ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)|ماده 709 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392]]، پیش بینی شده است. | ||
=== در فقه === | === در فقه === | ||
به‌طور کلی، سه نوع [[دیه]] وجود دارد که عبارت اند از [[دیه نفس]] و آنچه در حکم نفس است، [[دیه اعضا]] و [[دیه شجاج]] و سایر جراحات<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قواعد فقه (جلد اول) (بخش جزا)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=831276|صفحه=|نام۱=آیت اله خلیل|نام خانوادگی۱=قبله ای خویی|چاپ=4}}</ref> و اما جراحاتی که بر انسان وارد می‌شود، بر دو نوع است: شجاج و جراح، شجاج یعنی زخمهای سر و صورت و جراح یعنی زخمهای سایر اعضای بدن. گفتنی است با توجه به ماده ۷۰۹ و | به‌طور کلی، سه نوع [[دیه]] وجود دارد که عبارت اند از [[دیه نفس]] و آنچه در حکم نفس است، [[دیه اعضا]] و [[دیه شجاج]] و سایر جراحات<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قواعد فقه (جلد اول) (بخش جزا)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=831276|صفحه=|نام۱=آیت اله خلیل|نام خانوادگی۱=قبله ای خویی|چاپ=4}}</ref> و اما جراحاتی که بر انسان وارد می‌شود، بر دو نوع است: شجاج و جراح، شجاج یعنی زخمهای سر و صورت و جراح یعنی زخمهای سایر اعضای بدن. گفتنی است با توجه به ماده ۷۰۹ و ۷۱۰ قانون مجازات اسلامی، واژه شجه به زخمهای دیگر بدن اطلاق نمی‌شود، ولی جرح اینطور نیست و عبارت «والجروح قصاص»، شجاج و جراح را در بر می‌گیرد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیات الاحکام (حقوق مدنی و جزایی)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=134280|صفحه=|نام۱=آیت اله خلیل|نام خانوادگی۱=قبله ای خویی|چاپ=6}}</ref>به علاوه در این مورد، دیه گونه ای که پس از شکافتن و جراحت التیام یافته اما اثر آن بر چهره باقی مانده است و موجب زشتی گردد، پنجاه دینار است،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فرهنگ فقه (جلد چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=مؤسسه دایرةالمعارف اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3360920|صفحه=|نام۱=آیت اله سیدمحمود|نام خانوادگی۱=هاشمی شاهرودی|چاپ=1}}</ref>همچنین اگر در اثر فرو رفتن جسم تیزی، سوراخی در گونه فرد به وجود آید که داخل دهان از آن دیده شود، دیه آن دویست دینار است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ترجمه مبانی تکملةالمنهاج (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3699788|صفحه=|نام۱=سیدابوالقاسم|نام خانوادگی۱=خویی|نام۲=علیرضا (ترجمه)|نام خانوادگی۲=سعید|چاپ=1}}</ref> | ||
===در رویه قضایی=== | ===در رویه قضایی=== | ||
ماده ۷۰۹ قانون مجازات اسلامی، انواع جراحات سر و صورت و دیه آنها را معین کرده است که در مورد جراحت وارده بر ابروها می‌توان به | ماده ۷۰۹ قانون مجازات اسلامی، انواع جراحات سر و صورت و دیه آنها را معین کرده است که در مورد جراحت وارده بر ابروها می‌توان به نظریه مشورتی شماره ۷/۵۳۶۳–۶۴/۱۱/۱۵، اداره حقوقی قوه قضائیه استناد کرد که ابروها را [[عرف|عرفا]] جزو صورت محسوب می‌کند و بیان می‌کند دیه آنها برابر [[دیه مقدر]] برای جراحات منظور شده در قانون دیات خواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=671500|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=5}}</ref> | ||
== دیه جراحات در غیر سر و صورت == | |||
=== در قانون === | |||
حکم دیه جراحات در غیر سر و صورت، در [[ماده 710 قانون مجازات اسلامی (1392)|ماده 710 قانون مجازات اسلامی]]، پیش بینی شده است. | |||
در رابطه با ماده فوق، باید توجه داشت که هرگاه مثلاً جراحت [[دامیه]] بر یک دست سالم واقع شود، چون [[دیه دست]]، پنجاه درصد [[دیه کامل]] می‌باشد، باید دو صدم از پنجاه صدم، یعنی یک صدم دیه، به عنوان دیه آن جراحت تعیین شود، ولی هرگاه این جراحت بر کف دست کسی که یا به طور مادرزاد یا بر اثر وقوع سانحه ای انگشت ندارد، واقع شود، چون بریدن چنین دستی طبق [[ماده ۶۳۵ قانون مجازات اسلامی]]، دیه معینی ندارد و [[ارش]] آن با نظر حاکم تعیین می‌شود، در مورد جراحت دامیه وارده به آن نیز دادن ارش ضروری است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=354648|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=7}}</ref>همچنین گفتنی است [[دیه جراحات|دیه زخمها]] با یکدیگر [[تداخل در دیات|تداخل]] نمی‌کند، مگر آنکه زخمی با زخم دیگری قبل از التیام به واسطه فعل خود جانی یا به واسطه [[سرایت]]، متصل شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخمهای سر و صورت)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=835620|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|چاپ=2}}</ref> | |||
=== در فقه === | |||
زخمهای مذکور در ماده ۷۰۹ قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲، چه در سر و چه در صورت واقع شود، دیه آنها یکسان است چون به موجب روایت، صورت جزء سر محسوب می‌شود، اما اگر مثل آنها، زخمهایی در سایر اعضای بدن واقع شود، چنانچه آن عضو دارای دیه معین باشد، به نسبت دیه آن تعیین می‌شود،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخمهای سر و صورت)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=837824|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|چاپ=2}}</ref>مثلاً اگر زخم [[حارصه]] در یکی از دو دست باشد، طبق نظر صاحب جواهر، دیه آن نصف یک شتر یا پنج دینار است یا [[دیه حارصه]] در انگشت، طبق نظر شهید ثانی در شرح لمعه یک دینار است به این دلیل که [[دیه انگشت]] ده شتر است و دیه حارصه سر یک شتر است که یکصدم دیه کامل است، پس دیه حارصه انگشت، یک صدم دیه کامل انگشت یعنی یک دهم شتر و معادل یک دینار است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخمهای سر و صورت)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=837832|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|چاپ=2}}</ref> | |||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس}}{{پانویس}} | {{پانویس}}{{پانویس}} | ||