۲۱٬۴۴۴
ویرایش
(+گلوله ای) |
(ابرابزار) |
||
خط ۲: | خط ۲: | ||
== توضیح واژگان == | == توضیح واژگان == | ||
وقف در لغت، یعنی ایستادن، حبس کردن و منحصر نمودن چیزی به کسی.( | وقف در لغت، یعنی ایستادن، حبس کردن و منحصر نمودن چیزی به کسی. (۱۴۸۹۸۲) و وقف در لغت، یعنی ایستادن و نگاه داشتن. (۳۵۲۳۶۰) | ||
== کلیات توضیحی تفسیری دکترین == | == کلیات توضیحی تفسیری دکترین == | ||
متولی، حق فروش موقوفه را ندارد؛ مگر در موارد خاص قانونی.( | متولی، حق فروش موقوفه را ندارد؛ مگر در موارد خاص قانونی. (۳۲۹۴) | ||
این ماده، و مواد | این ماده، و مواد ۸۹، ۹۰ و ۳۴۹ قانون مدنی، اصل عدم جواز بیع موقوفه را، تأیید نمودهاند. (۴۶۶۲۰) | ||
جهت جواز بیع موقوفه، خرابی مال، باید به اندازه ای باشد که دیگر، امکان انتفاع از آن، ممکن نبوده؛ و تعمیر مال مزبور نیز، متعذر باشد؛ و کسی حاضر به عمران آن نگردد.( | جهت جواز بیع موقوفه، خرابی مال، باید به اندازه ای باشد که دیگر، امکان انتفاع از آن، ممکن نبوده؛ و تعمیر مال مزبور نیز، متعذر باشد؛ و کسی حاضر به عمران آن نگردد. (۴۶۶۲۲) (۴۶۶۲۳) | ||
اگر میان موقوفٌ علیهم، اختلافی وجود نداشته؛ ولی از اوضاع و شواهد برآید که نفروختن آن، موجب خرابی ملک | اگر میان موقوفٌ علیهم، اختلافی وجود نداشته؛ ولی از اوضاع و شواهد برآید که نفروختن آن، موجب خرابی ملک میگردد؛ دراینصورت بیع موقوفه صحیح است. (۴۶۶۲۴) | ||
اگر اختلاف بین موقوفٌ علیهم، به اندازه ای بوده که احتمال خونریزی، وجود داشته باشد؛ دراینصورت بیع موقوفه صحیح است.( | اگر اختلاف بین موقوفٌ علیهم، به اندازه ای بوده که احتمال خونریزی، وجود داشته باشد؛ دراینصورت بیع موقوفه صحیح است. (۴۶۶۲۴) | ||
جهت جواز بیع موقوفه، خرابی ملک، باید به اندازه ای باشد که دیگر، امکان انتفاع از آن، برای منظوری که مدنظر واقف بوده؛ وجود نداشته باشد.( | جهت جواز بیع موقوفه، خرابی ملک، باید به اندازه ای باشد که دیگر، امکان انتفاع از آن، برای منظوری که مدنظر واقف بوده؛ وجود نداشته باشد. (۴۶۶۲۹) | ||
رهن موقوفه صحیح نیست؛ زیرا ممکن است بر اثر عدم تأدیه دین، عین مرهونه به فروش برسد؛ و این امر، مال را، از وضعیت وقفی خود خارج نموده؛ و با حبس عین مال در تضاد است؛ لذا مالی | رهن موقوفه صحیح نیست؛ زیرا ممکن است بر اثر عدم تأدیه دین، عین مرهونه به فروش برسد؛ و این امر، مال را، از وضعیت وقفی خود خارج نموده؛ و با حبس عین مال در تضاد است؛ لذا مالی میتواند موضوع رهن واقع گردد؛ که قابل نقل و انتقال باشد. (۱۳۱۳۳۴) | ||
در بیع موقوفه، ممکن است ثمن، موضوع وقف باشد؛ نه مبیع.( | در بیع موقوفه، ممکن است ثمن، موضوع وقف باشد؛ نه مبیع. (۴۶۶۱۹) | ||
== سوابق فقهی == | == سوابق فقهی == | ||
اگر مسجد تخریب گردد؛ | اگر مسجد تخریب گردد؛ نمیتوان عنوان مسجد را، از زمین آن سلب نمود. (۹۵۲۲) | ||
بنا بر احتیاط واجب، موقوفه ای که خراب | بنا بر احتیاط واجب، موقوفه ای که خراب میگردد؛ باید تعمیر شده؛ و در اختیار موقوفٌ علیهم قرار گیرد. (۹۵۲۳) | ||
اگر تبدیل موقوفه به احسن، بیش از تعمیر آن، به نفع موقوفٌ علیهم باشد؛ دراینصورت فروش آن مانعی ندارد.( | اگر تبدیل موقوفه به احسن، بیش از تعمیر آن، به نفع موقوفٌ علیهم باشد؛ دراینصورت فروش آن مانعی ندارد. (۴۶۶۳۰) | ||
در رابطه با فروش موقوفه، باید | در رابطه با فروش موقوفه، باید سختگیریهای بیهوده را کنار گذاشته؛ و غرض واقف را، با توجه به احسانی که مبنای وقف است؛ تعبیر نمود. (۴۶۶۳۴) | ||
جهت جواز بیع موقوفه، خرابی مال، باید به اندازه ای باشد که دیگر، امکان انتفاع از آن، ممکن نبوده؛ و تعمیر مال مزبور نیز، متعذر باشد؛ و کسی حاضر به عمران آن نگردد.( | جهت جواز بیع موقوفه، خرابی مال، باید به اندازه ای باشد که دیگر، امکان انتفاع از آن، ممکن نبوده؛ و تعمیر مال مزبور نیز، متعذر باشد؛ و کسی حاضر به عمران آن نگردد. (۴۶۶۲۲) | ||
احکام بیع موقوفه، در رابطه با موقوفات عام و خاص، یکسان است.( | احکام بیع موقوفه، در رابطه با موقوفات عام و خاص، یکسان است. (۴۶۶۳۶) | ||
== | == رویههای قضایی == | ||
به موجب رأی اصراری شماره | به موجب رأی اصراری شماره ۸۵۱ مورخه ۲۴/۴/۱۳۳۶ هیئت عمومی دیوان عالی کشور، احکام بیع موقوفه، در رابطه با فروش ثلث دائم نیز، جاری است. (۴۱۴۹۲) | ||
به موجب رأی اصراری شماره | به موجب رأی اصراری شماره ۱۵ مورخه ۱۳/۹/۱۳۸۰ هیئت عمومی دیوان عالی کشور، اگر موقوفه، بدون رعایت مقررات مقررات شرعی، به فروش رسیده باشد؛ دراینصورت معامله مزبور باطل بوده؛ و سند مالکیت خریدار، فاقد اعتبار است. (۶۶۲۱۱) | ||
به موجب رأی اصراری شماره | به موجب رأی اصراری شماره ۱۵ مورخه ۱۳/۹/۱۳۸۰ هیئت عمومی دیوان عالی کشور، مقررات شرعی فروش موقوفه، در مورد وقفهای خاص قابل اعمال بوده؛ و موقوفات عامه را نمیتوان فروخت. (۶۶۲۱۱) | ||
به موجب رأی اصراری شماره | به موجب رأی اصراری شماره ۱۵ مورخه ۱۳/۹/۱۳۸۰ هیئت عمومی دیوان عالی کشور، صرف استناد دادگاه به مقررات مربوط به فروش موقوفه را، نمیتوان مجوز شرعی بیع مال مزبور، محسوب نمود. (۶۶۲۱۱) | ||
به موجب رأی اصراری شماره | به موجب رأی اصراری شماره ۱۵ مورخه ۱۳/۹/۱۳۸۰ هیئت عمومی دیوان عالی کشور، اگر جزئی از ملک مشاعی غیرقابل افراز، وقف گردیده باشد؛ مالک جزء دیگر، میتواند سهم خود را بفروشد. (۶۶۲۱۱) | ||
== مصادیق و | == مصادیق و نمونهها == | ||
* سوختن درختان، تخریب کامل مجتمع و خشک شدن آب چاه، امکان انتفاع از اموال مزبور را، منتفی مینماید. (۱۸۴۲۶۸) | |||
* سوختن درختان، تخریب کامل مجتمع و خشک شدن آب چاه، امکان انتفاع از اموال مزبور را، منتفی |