ماده ۳ قانون آیین دادرسی کیفری: تفاوت میان نسخه‌ها

اضافه کردن نظریه مشورتی
بدون خلاصۀ ویرایش
(اضافه کردن نظریه مشورتی)
(۲۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۱۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
مراجع قضائی باید با بی‌طرفی و استقلال کامل به اتهام انتسابی به اشخاص در کوتاه‌ترین مهلت ممکن، رسیدگی و تصمیم مقتضی اتخاذ نمایند و از هر اقدامی که باعث ایجاد اختلال یا طولانی شدن فرایند دادرسی کیفری می‌شود، جلوگیری کنند.
'''ماده ۳ قانون آیین دادرسی کیفری:''' [[مراجع قضایی|مراجع قضائی]] باید با [[بی‌طرفی مراجع قضایی|بی‌طرفی]] و [[استقلال مراجع قضایی|استقلال]] کامل به اتهام انتسابی به اشخاص در کوتاه‌ترین مهلت ممکن، رسیدگی و تصمیم مقتضی اتخاذ نمایند و از هر اقدامی که باعث ایجاد اختلال یا طولانی شدن فرایند [[دادرسی]] کیفری می‌شود، جلوگیری کنند.
* {{زیتونی|[[ماده ۲ قانون آیین دادرسی کیفری|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۴ قانون آیین دادرسی کیفری|مشاهده ماده بعدی]]}}
 
== مواد مرتبط ==
 
* [[ماده ۹۵ قانون آیین دادرسی کیفری]]
* [[ماده ۱۸۹ قانون آیین دادرسی کیفری]]
* [[ماده ۴۶ قانون آیین دادرسی کیفری]]
* [[ماده ۱۰۴ قانون آیین دادرسی کیفری]]
* [[ماده ۲۸۳ قانون آیین دادرسی کیفری]]
* [[ماده ۹۴ قانون آیین دادرسی کیفری]]


== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
منظور از واژه بی‌طرفی این است که ارگان‌های قضایی از یک طرز فکر و گرایش حقوقی جانبداری نکنند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بایسته‌های آیین دادرسی کیفری جلد اول|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=طرح نوین اندیشه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4771800|صفحه=|نام۱=بابک|نام خانوادگی۱=فرهی|چاپ=1}}</ref>
منظور از واژه «بی‌طرفی» این است که ارگان‌های قضایی از یک طرز فکر و گرایش حقوقی جانبداری نکنند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بایسته‌های آیین دادرسی کیفری جلد اول|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=طرح نوین اندیشه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4771800|صفحه=|نام۱=بابک|نام خانوادگی۱=فرهی|چاپ=1}}</ref>
 
«استقلال» به معنای فقدان نفوذ و کنترل سیاسی و اجرایی است،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بایسته‌های آیین دادرسی کیفری جلد اول|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=طرح نوین اندیشه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4771832|صفحه=|نام۱=بابک|نام خانوادگی۱=فرهی|چاپ=1}}</ref>همچنین استقلال به معنای عدم وجود فشار خارجی بر دادرس است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (بر اساس قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392) (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4809620|صفحه=|نام۱=ایمان|نام خانوادگی۱=یوسفی|چاپ=1}}</ref>
 
== رویه‌های قضایی ==


استقلال به معنای فقدان نفوذ و کنترل سیاسی و اجرایی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بایسته‌های آیین دادرسی کیفری جلد اول|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=طرح نوین اندیشه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4771832|صفحه=|نام۱=بابک|نام خانوادگی۱=فرهی|چاپ=1}}</ref> استقلال همچنین به معنای عدم وجود فشار خارجی بر دادرس است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (بر اساس قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392) (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4809620|صفحه=|نام۱=ایمان|نام خانوادگی۱=یوسفی|چاپ=1}}</ref>
* شماره [[دادنامه]]: ۱۹۵ _ تاریخ ۱۳۷۴/۱۱/۱۰: از گزارش تخلف استنباط می‌شود که پس از ۱۲ سال [[بازداشت]]، [[متهم|متهمان]] به ترتیب به ۷ سال و ۵ سال حبس محکوم شده‌اند. این امر بر تطویل محاکمه و تجدید جلسات بی جهت بوده که قسمتی از آن در زمان تصدی قاضی فعلی دادگاه کیفری ۱ واقع شده‌است. تجدید ۱۲ جلسه رسیدگی به تصدی او بوده و منجر به اضافه حبس متهمان شده و صدور حکم محکومیت متهمان به اتهام [[آدم‌ربایی]] که بر خلاف دلایل و محتویات پرونده بوده تخلف از موازین قانونی است و دفاع وی مبنی بر اینکه کثرت کار و وضع پرونده مقتضی این امر بوده، موجه نیست، نامبرده طبق [[ماده ۲۰ نظام‌نامه تقصیرات قضات]] به … [[انفصال موقت]] محکوم می‌گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=پیشینه رویه قضایی در ایران در ارتیاط با آیین دادرسی کیفری- جلد اول|ترجمه=|جلد=|سال=1396|ناشر=مرکز مطبوعات و انتشارات قوه قضائیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6279104|صفحه=|نام۱=مرکز مطبوعات|انتشارات قوه قضائیه|نام خانوادگی۱=|چاپ=2}}</ref>


== رویه قضایی ==
* [[نظریه شماره 7/1400/1869 مورخ 1400/01/07 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره امکان تسری ملاک ماده ۳۱۴ قانون آ.د.ک به مرحله تحقيقات مقدماتی|نظریه شماره 7/1400/1869 مورخ 1400/01/07 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره امکان تسری ملاک ماده ۳۱۴ قانون آ.د.ک به مرحله تح'''قيقات مقدماتی''']]
شماره دادنامه: 195 _ تاریخ 1374/11/10: از گزارش تخلف استنباط می شود که پس از 12 سال بازداشت ، متهمان به ترتیب به 7 سال و 5 سال  حبس محکوم شده اند. این امر بر تطویل محاکمه و تجدید جلسات بی جهت بوده که قسمتی از آن در زمان تصدی قاضی فعلی دادگاه کیفری 1 واقع شده است. تجدید 12 جلسه رسیدگی به تصدی او بوده و منجر به اضافه حبس متهمان شده و صدور حکم محکومیت متهمان به اتهام آدم ربایی که بر خلاف دلایل و محتویات پرونده بوده تخلف از موازین قانونی است. و دفاع وی مبنی بر کثرت کار و وضع پرونده مقتضی این امر بوده موجه نیست نامبرده طبق ماده 20 نظام نامه تقصیرات قضات به ... انفصال موقت محکوم می گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=پیشینه رویه قضایی در ایران در ارتیاط با آیین دادرسی کیفری- جلد اول|ترجمه=|جلد=|سال=1396|ناشر=مرکز مطبوعات و انتشارات قوه قضائیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6279104|صفحه=|نام۱=مرکز مطبوعات|انتشارات قوه قضائیه|نام خانوادگی۱=|چاپ=2}}</ref>
* [[نظریه شماره 7/1400/207 مورخ 1400/05/19 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تخلفات در قانون تقویت و توسعه نظام استاندارد و تشکیل کمیسیون رسیدگی]]
* [[نظریه شماره 7/1401/110 مورخ 1401/06/16 اداره کل حقوقی قوه قضاییه در مورد عذر وکیل برای حضور در جلسه در مرحله پیش دادرسی]]
* [[نظریه شماره 7/98/1942 مورخ 1399/02/07 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره معیارهای صدور قرار تامین کیفری]]


== انتقادات ==
== انتقادات ==
برخی حقوق دانان بر این باور هستند که به جای عبارت رسیدگی در کوتاه‌ترین مهلت، مناسب تر بود که از عبارت رسیدگی در مهلت معقول استفاده می‌شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4648296|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=خالقی|چاپ=1}}</ref>
برخی حقوق دانان بر این باور هستند که به جای عبارت «رسیدگی در کوتاه‌ترین مهلت»، مناسب تر بود که از عبارت «رسیدگی در مهلت معقول» استفاده می‌شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4648296|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=خالقی|چاپ=1}}</ref>


== مواد مرتبط ==
== مواد مرتبط ==
طبق بند ۳ ماده ۹ میثاق حقوق بین‌المللی مدنی و سیاسی هر کس به اتهام جرمی دستگیر یا بازداشت می‌شود باید او را در اسرع وقت در محضر دادرس یا هر مقام دیگری که به موجب قانون مجاز به اعمال اختیارات قضایی باشد حاضر نمود و باید در مدت معقولی دادرسی یا آزاد شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بایسته‌های آیین دادرسی کیفری جلد اول|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=طرح نوین اندیشه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4771864|صفحه=|نام۱=بابک|نام خانوادگی۱=فرهی|چاپ=1}}</ref>
طبق بند ۳ [[ماده ۹ میثاق حقوق بین‌المللی مدنی و سیاسی]]: هر کس به اتهام [[جرم|جرمی]] دستگیر یا [[بازداشت]] می‌شود باید او را در اسرع وقت در محضر دادرس یا هر مقام دیگری که به موجب قانون مجاز به اعمال اختیارات قضایی باشد حاضر نمود و باید در مدت معقولی دادرسی یا آزاد شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بایسته‌های آیین دادرسی کیفری جلد اول|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=طرح نوین اندیشه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4771864|صفحه=|نام۱=بابک|نام خانوادگی۱=فرهی|چاپ=1}}</ref>
 
[[ماده ۹۳ قانون آیین دادرسی کیفری]]
 
== مقالات مرتبط ==
 
* [[کارکردهای اصول راهبردی آیین دادرسی کیفری]]
* [[اصول بنگلور در خصوص رفتار قضایی از منظر حقوق اسلامی]]
* [[تحلیل نظام صدور مجوز اجراهای صحنه ای موسیقی و نظارت بر آن در ایران]]
* [[کوی‌بان به‌عنوان دادستان در نظام حقوقی زرتشتی]]
* [[رسالت فرایند دادرسی کیفری]]


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{{مواد قانون آیین دادرسی کیفری}}
[[رده:مواد قانون آیین دادرسی کیفری]]
[[رده:تعریف آیین دادرسی کیفری و اصول حاکم بر آن]]
۴٬۴۲۹

ویرایش