۳۴٬۱۶۳
ویرایش
(ابرابزار) |
|||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''اصل ۱۶۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران''': وزیر دادگستری مسئولیت کلیه مسائل مربوط به روابط قوه قضائیه با قوه مجریه و قوه مقننه را بر عهده دارد و از میان کسانی که رئیس قوه قضائیه به رئیسجمهور پیشنهاد میکند انتخاب میگردد، رئیس قوه قضائیه میتواند اختیارات تام مالی و اداری و نیز اختیارات استخدامی غیر قضات را به وزیر دادگستری تفویض کند. در این صورت وزیر دادگستری دارای همان اختیارات و وظایفی خواهد بود که در قوانین برای وزراء بعنوان عالیترین مقام اجرائی پیشبینی میشود. | '''اصل ۱۶۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران''': وزیر دادگستری مسئولیت کلیه مسائل مربوط به روابط قوه قضائیه با قوه مجریه و قوه مقننه را بر عهده دارد و از میان کسانی که رئیس قوه قضائیه به رئیسجمهور پیشنهاد میکند انتخاب میگردد، رئیس قوه قضائیه میتواند اختیارات تام مالی و اداری و نیز اختیارات استخدامی غیر قضات را به وزیر دادگستری تفویض کند. در این صورت وزیر دادگستری دارای همان اختیارات و وظایفی خواهد بود که در قوانین برای وزراء بعنوان عالیترین مقام اجرائی پیشبینی میشود. | ||
== پیشینه == | == پیشینه == | ||
تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی و تصویب قانون اساسی وزیر دادگستری بالاترین مقام دستگاه قضا محسوب | تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی و تصویب قانون اساسی وزیر دادگستری بالاترین مقام دستگاه قضا محسوب میشد و کلیه مسائل قضایی و اداری و اجرائی در اختیار وی بود. اما ایرادی اساسی که بر این موضوع مترتب بود این بودکه عالیترین مقام قضائی عضو قوه مجریه بود و این امر میتوانست به نفوذ دولت در دستگاه قضا بیانجامد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تفکیک تقنین و اجرای تحلیل مرزهای صلاحیت تقنینی در روابط قوای مقننه و مجریه|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=معاونت تدوین تنقیح و انتشار قوانین و مقررات|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4990804|صفحه=|نام۱=علی محمد|نام خانوادگی۱=فلاح زاده|چاپ=1}}</ref> | ||
== نکات توضیحی تفسیری دکترین == | == نکات توضیحی تفسیری دکترین == | ||
وظیفه وزیر دادگستری برقراری رابطه بین قوه قضائیه با قوه مجریه و قوه مقننه است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در نظم حقوق کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4744760|صفحه=|نام۱=امیر|نام خانوادگی۱=ساعدوکیل|نام۲=پوریا|نام خانوادگی۲=عسکری|چاپ=3}}</ref> لازم | وظیفه وزیر دادگستری برقراری رابطه بین قوه قضائیه با قوه مجریه و قوه مقننه است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در نظم حقوق کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4744760|صفحه=|نام۱=امیر|نام خانوادگی۱=ساعدوکیل|نام۲=پوریا|نام خانوادگی۲=عسکری|چاپ=3}}</ref> لازم است ذکر شود که رابطه حقوقی رئیس قوه قضائیه و وزیر دادگستری یک رابطه سازمانی است. به این معنا که رئیس قوه قضائیه قسمتی از اختیارات سازمات تحت تصدی خود را با اجازه قانون اساسی به وزیر دادگستری تفویض میکند. و هر زمان لازم بود میتواند این تفویض را لغو نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران حاکمیت و نهادهای سیاسی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3860260|صفحه=|نام۱=سیدمحمد|نام خانوادگی۱=هاشمی|چاپ=23}}</ref> | ||
== رویههای حکومتی == | == رویههای حکومتی == | ||
خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
== انتقادات == | == انتقادات == | ||
سپردن | سپردن مسئولیتهای قضائی و وظایق قوه قضائیه به دست وزیر دادگستری (که خود جزی از قوه مجریه است) به دلیل نقض بیطرفی و استقلال قوه قضائیه روشی مردود شناخته شده و در بسیاری از کشورها مردود شناخته شدهاست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق اساسی (جلد اول) مبانی حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4533252|صفحه=|نام۱=آیت اله عباسعلی|نام خانوادگی۱=عمیدزنجانی|چاپ=1}}</ref> همچنین پیرامون پاسخگویی سیاسی وزیر دادگستری به مجلس نکته قابل ذکر این است که با توجه به اینکه تفویض اختیار یک امر سازمانی است مسئولیت نهایی اختیار داده شده، با مقام تفویض کننده است. این در حالی است که ذیل اصل ۱۶۰ قانون اساسی وزیر دادگستری را دارای همان اختیارات و وظایف سایر وزرا معرفی کردهاست. از سوی دیگر وزیر دادگستری باید تنها در قبال اقدامات ناشی از عضویت در قوه مجریه مسئول باشد نه اختیارات تفویضی از سوی رئیس قوه قضائیه.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تفکیک تقنین و اجرای تحلیل مرزهای صلاحیت تقنینی در روابط قوای مقننه و مجریه|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=معاونت تدوین تنقیح و انتشار قوانین و مقررات|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4991232|صفحه=|نام۱=علی محمد|نام خانوادگی۱=فلاح زاده|چاپ=1}}</ref> | ||
== مواد مرتبط == | == مواد مرتبط == | ||
قانون تشکیل | قانون تشکیل دادگاههای عمومی و انقلاب مصوب ۱۳۷۳ | ||
قانون وظایف و اختیارات رئیس قوه قضائیه مصوب | قانون وظایف و اختیارات رئیس قوه قضائیه مصوب ۱۳۷۸ | ||
ماده | ماده ۴۹۸ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۷۹ | ||
== مقالات مرتبط == | == مقالات مرتبط == | ||
* [[بررسی نسبت میان هرمنوتیک حقوقی و آرای تفسیری شورای نگهبان]] | * [[بررسی نسبت میان هرمنوتیک حقوقی و آرای تفسیری شورای نگهبان]] | ||
* [[استقلال استخدامی قوۀ قضاییه جمهوری اسلامی ایران]] | * [[استقلال استخدامی قوۀ قضاییه جمهوری اسلامی ایران]] | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس|۲}} | ||
{{ | {{اصول قانون اساسی}} | ||
[[رده:اصول قانون اساسی]] | [[رده:اصول قانون اساسی]] |
ویرایش