ماده ۸۵۳ قانون مدنی

ماده ۸۵۳ قانون مدنی: اگر موصی‌لهم متعدد و محصور باشند موصی‌به بین آن‌ها بالسویه تقسیم می‌شود مگر این که موصی طور دیگر مقرر داشته باشد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

نکات توضیحی تفسیری دکترین

درصورت محصور بودن موصی لهم، موصی به بین آنان به نسبت مساوی تقسیم می‌گردد؛ دروصیت به نفع ورثه نیز، همین ضابطه حاکم است. اما درفرضی که موصی لهم غیرمحصور باشند؛ دیگر تقسیم به تساوی کاربرد ندارد؛ چراکه هم تعیین تعداد موصی لهم مشکل است؛ و هم اینکه ظاهر، نشان از مقید نبودن موصی نسبت به تساوی سهام آنان دارد. و نامحصور بودن موصی لهم، خود قرینه ای است بر اینکه موصی، راضی به مساوی بودن حصه آنان نبوده‌است؛ چراکه دراینصورت سهم هریک از آنان، بسیار ناچیزخواهدبود؛ بنابراین وصی، می‌تواند هر میزان که مصلحت بداند؛ به هریک از آنان اختصاص دهد.

اگر مالی را، به نفع اقربای نزدیک خویش وصیت نماید؛ دراینصورت موصی به با رعایت طبقات ارث، بین موصی لهم تقسیم گردیده و درواقع هر طبقه ای، طبقه بعد از خود را محروم می‌کند.

وصیت بر اهل بیت (خانواده) کسی، همسر و اولاد بلافصل او را دربرمی گیرد. برخی احتمال داده‌اند که سایر اشخاص تحت سرپرستی، نظیر نوه و یا… نیز، جزء اهل بیت محسوب می‌گردند.

درموردی که مالی، به نفع شخصی محصور، و نیز برای جماعتی نامحصور وصیت شده باشد؛ نیمی از آن مال به موصی له محصور، و نیمی دیگر، به جمیع موصی لهم غیرمحصور تعلق خواهدیافت.

درمورد محصور بودن موصی لهم، و تقسیم موصی به بین آنان به نحو مساوی، تفاوتی نمی‌کند که اشخاص مزبور جزء ورثه باشند یا نه، یا قرابتشان با موصی، به کدام طبقه مربوط باشد، یا اینکه جنسیت آنان چیست؟

مصادیق و نمونه‌ها

موصی، می‌تواند وصیت نماید که بخشی از وجوه نقد او، به طلبه‌های حوزه علمیه تعلق بگیرد؛ و درضمن به طلبه‌های سید، سهم بیشتری اختصاص یابد.

اگر موصی وصیت نماید که اموال او به دانشجویان بی بضاعت یا کودکان بی سرپرست تعلق بگیرد؛ نمی‌توان موصی به را بین آنان به‌طور مساوی تقسیم نمود.