ماده ۴۰۲ قانون آیین دادرسی مدنی

درصورت نقض رأی به علت نقص تحقیقات، دیوان عالی کشور مکلف است نواقص را به صورت یکجا و مشروح ذکر نماید.

توضیح واژگان

رسیدگی فرجامی :فرجام در لغت به معنی پایان ، خاتمه و نهایت می باشد و رسیدگی دیوان عالی کشور را رسیدگی تمیزی یا فرجامی گویند.101225/1197244 که به معنای رسیدگی نهایی است.1197247/

پیشینه

مشابه مفاد این ماده ذیل ماده 580 قانون آیین دادرسی مدنی سال 1290 699781و همچنین ماده 576 قانون آیین دادرسی مدنی سال 1318 بیان شده بود.699778/ همچنین مشابه مفاد آن ذیل  تبصره ماده 23 قانون تشکیل دادگاه های عمومی و انقلاب مصوب 1373 نیز پیش بینی شده بود.141077

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

منظور از دیوانعالی کشور در این ماده شعبه دیوانی است که پرونده فرجاممی در ان شعبه تحت رسیدگی می باشد. 995396/ در صورتی که حکم دادگاه به علت نقص تحقیقات نقض شده باشد دیوان مکلف است نواقص را مشروح و به صورت یکجا اعلام نماید. 143880/ چنانچه دیوان عالی کشور نقصی را بیان نکرده باشد اما دادگاه مرجوع الیه متوجه آن شود باید نقص را نیز برطرف سازد چرا که رسیدگی این دادگاه در ماهیت دعوا و همه جوانب آن می باشد.141079/ منظور از « رای» در این ماده حکم است زیرا نقض قرار به علت نقص تحقیقات موضوعیت ندارد.141078

انتقادات

کلمه رای در این ماده مبتنی بر سهو است و در معنای دقیق خود به کار برده نشده است ، می بایست از واژه حکم استفاده می شد ، زیرا رای در برگیرنده حکم و قرار است و در دیوان عالی کشور ، هیچ گاه قرار به علت نقص تحقیقات نقض نمی شود.313842/995370