ماده ۴۳۴ قانون آیین دادرسی مدنی

دادگاهی که دادخواست اعاده دادرسی طاری را دریافت می دارد مکلف است آن را به دادگاه صادرکننده حکم ارسال نماید و چنانچه دلایل درخواست را قوی بداند و تشخیص دهد حکمی که درخصوص درخواست اعاده دادرسی صادر می گردد مؤثر در دعوا می باشد، رسیدگی به دعوای مطروحه را در قسمتی که حکم راجع به اعاده دادرسی در آن مؤثر است تا صدور حکم نسبت به اعاده دادرسی به تأخیر می اندازد و در غیر این صورت به رسیدگی خود ادامه می دهد.

تبصره - چنانچه دعوایی در دیوان عالی کشور تحت رسیدگی باشد و درخواست اعاده دادرسی نسبت به آن شود، درخواست به دادگاه صادرکننده حکم ارجاع می گردد. درصورت قبول درخواست یادشده از طرف دادگاه، رسیدگی در دیوان عالی کشور تا صدور حکم متوقف خواهد شد.

توضیح واژگان

اعاده دادرسی اصلی : عبارت است از اینکه متقاضی ، مستقلا درخواست اعاده دادرسی کند و یا به عبارت دیگر بدون این که دعوایی در جریان رسیدگی باشد درخواست اعاده دادرسی صورت گیرد.144251/

اعاده دادرسی طاری : در اثنای رسیدگی حکمی به عنوان دلیل ابراز شده و محکوم علیه که حکم در مقابل او ابراز شده است می تواند متقاضی اعاده دادرسی  نسبت به آن حکم را  درخواست نماید . این درخواست اعاده دادرسی طاری نامیده می شود.467016/

پیشینه

در قانون آیین دادرسی مدنی فرانسه اعاده دادرسی اصلی و طاری صراحنا نعریف نشده است.اما با توجه به ماده 598 و 599 قانون آیین دادرسی مدنی  فرانسه در نظام حقوق این کشور اعاده دادرسی اصلی و اعاده دادرسی طاری وجود دارد.532632/ در قانون آیران نیز مشابه مفاد این ماده ذیل ماده 600 قانون آیین دادرسی مدنی سال 1318 پیش بینی شده بود. اما اثری از تبصره ماده 423 در آن قانون نبود.141241/

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

در مورد تقدیم دادخواست اعاده دادرسی اصلی ، چنانجه رای معترض عنه در دیوان عالی کشور صادر شده باشد و یا این دادگاه آن را صادر کرده باشد ، به دلیل اینکه در دیوان عالی کشور رسیدگی ماهوی صورت نمیگیرد ، اعتراض در قالب اعاده دادرسی باید از سوی آخرین دادگاهی که رای ماهوی صادر کرده است ، درخواست شود.387752/ پس از قبولی دادخواست اعاده دادرسی ، رسیدگی فرجامی در دیوان عالی کشور متوقف خواهد شد . 1138862/144264/ اما در مورد دادخواست اعاده دادرسی طاری ، این دادخواست به دادگاهی داده می شود که حکم اعاده دادرسی در آن دادگاه به عنوان دلیل ابراز شده باشد ، دادخواست تقدیمی از طرف این دادگاه به دادگاه صادر کننده حکم ارسال می شود.294771/  در این مورد چنانچه دادگاه رسیدگی کننده ، نتیجه اعاده دادرسی طاری را موثر در دعوای مطروحه بداند ، رسیدگی را تا تعیین تکلیف در مورد درخواست اعاده دادرسی طاری را به تاخیر می اندازد.144261/