ماده ۵۲۴ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)

هر کس احکام یا امضاء یا مهر یا فرمان یا دستخط مقام رهبری و یا روسای سه قوه را به اعتبار مقام آنان جعل کند یا با علم به جعل یا‌ تزویر استعمال نماید به حبس از سه تا پانزده سال محکوم خواهد شد.

توضیح واژگان

دستخط: هرچند ظهور این عبارت شامل نوشته‌های بدون امضا و مهر نیز می‌شود اما به نظر می‌رسد شمول ماده بر این موارد را باید مقید به ارزش قضائی و قابلیت استناد این نوشته‌ها بدانیم.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

عنصر مادی این جرم، همان اعمالی است که در ماده ۵۲۳ قانون تعزیرات ذکر شده‌است. مرتکب این جرم می‌تواند هر فردی اعم از ایرانی یا غیر ایرانی، کارمند یا غیر کارمند باشد. همچنین اگر این جرم در خارج از کشور رخ داده و مرتکب در ایران یافت شود، طبق قوانین ایران قابل تعقیب خواهد بود. گفتنی است نظر به عبارات ماده، در مواردی که احکام، دستخط، مهر و امضای افراد فوق‌الذکر، جنبه شخصی داشته و ارتباطی با سمت و مقام ایشان نداشته باشد، جرم موضوع این ماده، محقق نمی‌شود البته این عمل، می‌تواند جعل عادی محسوب شود. به لحاظ عنصر روانی نیز مرتکب باید علاوه بر عمد در ارتکاب رفتار مجرمانه، از هویت صاحب امضا آگاه باشد. اگر کسی موارد مذکور در ماده را جعل و از آن استفاده کند، مرتکب دو جرم جداگانه جعل و استفاده از سند مجعول شده‌است و مشمول مقررات تعدد جرم قرار می‌گیرد.

انتقادات

عدم ذکر اعضای مجامع، نهادها و شوراهای مهم دولتی، مثل مجمع تشخیص مصلحت نظام، شورای عالی امنیت ملی، شورای عالی انقلاب فرهنگی و … در این ماده قابل نقد به نظر می‌رسد.

مواد مرتبط

ماده ۹۵ قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح مصوب ۱۳۸۲