بررسی سیاست تقنینی قانونگذار ایران در قبال همسرآزاری

بررسی سیاست تقنینی قانونگذار ایران در قبال همسرآزاری عنوان پایان نامه ای است که توسط فاطمه غلامی، با راهنمایی حسین گلدوزیان در سال ۱۳۹۷ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد بین المللی بندر انزلی دفاع گردید.

عنوان	بررسی سیاست تقنینی قانونگذار ایران در قبال همسرآزاری
رشته	حقوق جزا و جرم شناسی
دانشجو	فاطمه غلامی
استاد راهنما	حسین گلدوزیان
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۷
دانشگاه	دانشگاه آزاد اسلامی واحد بین المللی بندر انزلی

چکیده

همسرآزاری پدیده ای است که از زمان های گذشته در جوامع مختلف وجود داشته است. آزار روانی، جسمی، مالی و جنسی ازجمله خشونت هایی است که مردان علیه زنان انجام می دهند. خشونت علیه زنان؛ پدیده شایع و تاسف باری است که ابعاد گسترده آن، زمینه آسیب های فردی و اجتماعی متعدد را نسبت به آنها، خانواده و جامعه فراهم می آورد. خشونت علیه زنان دارای سابقه ای به وسعت تاریخ بوده و در دهه های اخیر به شکل خشونت مدرن، اشکال نوینی به خود یافته است و با وجود تلاش های بین المللی حقوقدانان، کارشناسان و کنشگران اجتماعی و حقوق بشری برای رفع هرگونه خشونت نسبت به آنها سونامی خشونت علیه زنان، کماکان جاری و روزافزون بوده و هزینه های متعددی را بر جامعه بشری و ملی دولت ها وارد می کند.خشونت علیه همسران و زنان به اشکال مختلف توهین و هتک حرمت، ازدواج زودهنگام آنها، استثمار عاطفی و جنسی در منازل و محافل کار و خارج از آن، طلاق قهری، تبعیض جنسیتی و نگاه های سنگین مردانه، آزار جنسی و تن فروشی پیدا و پنهان، ایراد صدمات عمدی بدنی و حیثیتی، اخراج از منزل و ممانعت از تحصیل و کار، وضع زنان بی سرپرست و بدسرپرست، ممانعت از ملاقات فرزند و سلب حضانت فرزندان از مادران، تضییع حقوق اساسی و شهروندی آنها، تضییع حقوق زناشویی، خانوادگی و فرصت های شغلی و حرفه ای، نمود پیدا نموده است. مساله اساسی تحقیق مبتنی بر این است که مهمترین دلیل خشونت و همسرآزاری در ایران چیست؟ بر اساس نتایج و یافته های تحقیق بنظر می رسد مهمترین دلیل خشونت و همسرآزاری عدم وجود تدابیر پیشگیرانه موثر در حوزه تقنینی و کیفر دهی به مجرمین خشونت خانگی و لزوم آگاهی زنان از حقوق خود در جهت مقابله و پیشگیری از پدیده همسرآزاری می باشد.

ساختار و فهرست پایان نامه

چکیده ۱ مقدمه ۲ الف)بیان مساله ۵ ب)پرسش های تحقیق ۸ ج)فرضیه های تحقیق ۸ د)اهداف و ضرورت های تحقیق ۸ ه)پیشینه تحقیق ۸ و)روش تحقیق ۱۰ ز)ساختار تحقیق ۱۰ فصل اول: مفاهیم اساسی پژوهش ۱–۱– مفهوم همسرآزاری

۱–۱–۱– مفهوم شناسی خشونت

۱–۱–۱–۱– واژه شناسی خشونت

۱–۱–۱–۲– رویکرد اسلام به خشونت

۱–۱–۲– بردگی زنان ریشه تاریخی همسرآزاری

۱–۱–۲–۱– بردگی در دوران باستان

۱–۱–۲–۲– بردگی از منظر ادیان

۱–۱–۲–۳– بردگی سنتی تا ممنوعیت آن

۱–۱–۳– خشونت مبتنی بر جنسیت

۱–۲– گونه شناسی خشونت بر همسران

۱–۲–۱– خشونت جسمی، عاطفی و جنسی

۱–۲–۱–۱– خشونت جسمی

۱–۲–۱–۱–۱– مفهوم خشونت جسمی

۱–۲–۱–۱–۲– مصادیق بارز خشونت جسمی علیه همسران

۱–۲–۱–۱–۲– ۱– قطع و بریدن اندام جنسی زنان

۱–۲–۱–۱–۲–۲– ضرب، جرح و قتل همسر

۱–۲–۱–۲– خشونت عاطفی

۱–۲–۱–۲–۱– مفهوم خشونت عاطفی

۱–۲–۱–۲–۲– مصداق بارز خشونت روانی؛ به ستوه آوری جنسی

۱–۲–۱–۳– خشونت جنسی

۱–۲–۱–۳–۱– مفهوم خشونت جنسی

۱–۲–۱–۳–۲– گونه شناسی خشونت جنسی

۱–۲–۱–۳–۲–۱– بر مبنای تعداد متجاوزین ۲۵ ۱–۲–۱–۳–۲–۲– بر مبنای شدت خشونت

۱–۲–۱–۴–خشونت خانوادگی ۲۶ ۱–۲–۲– سایر مصادیق همسرآزاری

۱–۲–۲–۱– ازدواج اجباری

۱–۲–۲–۲– خرید همسر

۱–۲–۲–۳– ازدواج نابالغ

فصل دوم: حمایت کیفری ماهوی از همسران آزاردیده ۲–۱– تدابیر پیشگیرنده

۲–۱–۱– پیشگیری کنش گرای اجتماعی

۲–۱–۱–۱– پیشگری رشدمدارانه نسبت به خشونت بر زنان

۲–۱–۱–۱–۱– بالا بردن آگاهی

۲–۱–۱–۱–۲– آموزش

۲–۱–۱–۱–۲–۱– از رهگذر بسترهای جامعوی

۲–۱–۱–۱–۲–۲– از رهگذر رسانه های گروهی

۲–۱–۱–۲– تدابیر پیشگیرنده اجتماع مدارانه

۲–۱–۱–۲–۱– فقرزدایی

۲–۱–۱–۲–۲– اشتغال زایی

۲–۱–۱–۲–۳– حمایت از زنان و کودکان بی سرپرست

۲–۱–۱–۲–۴– ثبت اجباری ولادت و ازدواج

۲–۱–۲– پیشگیری کنش گرای موقعیت مدار

۲–۱–۲–۱– نظارت بر اماکن توریستی

۲–۱–۲–۲– نظارت بر بنگاه های کاریابی

۲–۱–۲–۳– کنترل مرزها

۲–۱–۲–۴– ایمنی و کنترل اسناد

۲–۱–۲–۵– نظارت بر بیمارستان ها

۲–۲– تدابیر حمایت گرا

۲–۲–۱– حمایت از بزه دیده گی خشونت علیه زنان

۲–۲–۱–۱– حمایت از بزه دیده قاچاق زنان در اثر خشونت جنسی

۲–۲–۱–۲– حمایت از بزه دیده جنسی ناشی از خشونت

۲–۲–۱–۲–۱– حمایت های پلیسی

۲–۲–۱–۲–۲– حمایت های سیاسی

۲–۲–۱–۳– بازگرداندن بزه دیدگان به میهن

۲–۲–۱–۴– فراهم سازی اقامت بزه دیده

۲–۲–۲– حمایت در فرایند دادرسی

۲–۲–۳– حمایت پزشکی

۲–۲–۳–۱– خدمات پزشکی

۲–۲–۳–۲– خدمات روان شناسی

۲–۲–۴– حمایت حقوقی

۲–۲–۴–۱– جبران خسارت قانونی

۲–۲–۴–۲– رفع عناوین مجرمانه از زنان بزه دیده جنسی

فصل سوم: موضع حقوق کیفری ایران در برابر همسرآزاری ۳–۱– موضع حقوق کیفری ایران در برابر جرایم خشونت آمیز نسبت به همسران

۳–۱–۱– حمایت از زنان در برابر قتل عمد

۳–۱–۱–۱– کیفر قتل عمد در قانون مجازات عمومی

۳–۱–۱–۲– کیفر قتل زن در قانون مجازات اسلامی ۵۰ ۳–۱–۱–۳– قتل در فراش

۳–۱–۲– حمایت از زنان در برابر ضرب و جرح

۳–۱–۲–۱– قانون مجازات عمومی و حمایت از زنان در برابر ضرب و جرح

۳–۱–۲–۲– قانون مجازات اسلامی و حمایت از زنان در برابر ضرب و جرح

۳–۱–۳– حمایت از زنان در برابر قطع اندام جنسی و ازاله بکارت

۳–۱–۴– حمایت از زنان باردار در برابر ضرب و جرح و اذیت و آزار

۳–۱–۴–۱– آزار و اذیت زن باردار در قوانین قبل از سال ۱۳۷۵

۳–۱–۴–۲– حمایت از زنان باردار در قانون مجازات اسلامی

۳–۱–۵– حمایت از زنان در برابر خشونت های جنسی

۳–۱–۵–۱– حمایت از زنان در برابر تجاوز جنسی در قانون مجازات عمومی

۳–۱–۵–۲– حمایت از زنان در برابر تجاوز جنسی در قوانین پس از انقلاب

۳–۲– موضع حقوق کیفری ایران نسبت به نهادهای مشابه بردگی جنسی

۳–۲–۱– ازدواج پیش از بلوغ

۳–۲–۱–۱– کنکاش در قوانین موجود

۳–۲–۱–۲– ملاک قانونی سن ازدواج

۳–۲–۲– ازدواج اجباری

۳–۲–۳– عدم ثبت نکاح

۳–۳– تدابیر حمایتی از زنان قربانی خشونت خانگی در مرحله دادرسی کیفری ۶۶ ۳–۳–۱– حمایت از زنان قربانی خشونت خانگی در مرحله بررسی پزشکی قانونی ۶۶ ۳–۳–۱–۱– لزوم شناسایی انواع بزه دیدگی زنان از سوی پزشکی قانونی ۶۷ ۳–۳–۱–۲– استفاده از تیم های پزشکی قانونی ۶۸ ۳–۳–۱–۳– لزوم پذیرش بزه دیدگان بلافاصله پس از وقوع جرم ۶۹ ۳–۳–۲– حمایت از زنان بزه دیده از خشونت خانگی در مرحله محاکمه کیفری ۶۹ ۳–۳–۲–۱– لزوم مداخله اشخاص شایسته در محاکمه زنان ۶۹ ۳–۳–۲–۱–۱– استفاده از قضات زن ۷۰ ۳–۳–۲–۱–۲–استفاده از وکلای تسخیری در خشونت های جنسی ۷۱ ۳–۳–۲–۱–۳– تخصیص شعب دادگاه به خشونت های جنسی ۷۲ ۳–۳–۲–۱–۴– استفاده دادگاه از مشاوران قضایی و مددکاران اجتماعی ۷۳ ۳–۳–۲–۲– رعایت حقوق زنان در روند رسیدگی به پرونده ۷۳ ۳–۳–۲–۲–۱– آگاه سازی بزه دیده از روند رسیدگی به پرونده ۷۴ ۳–۳–۲–۲–۲– مشارکت دادن ویژه بزه دیده در فرایند رسیدگی ۷۵ ۳–۳–۲–۲–۳– تامین امنیت بزه دیده ۷۶ ۳–۳–۲–۲–۴– جلوگیری از اطاله دادرسی ۷۷ ۳–۳–۲–۲–۵– لزوم جبران خسارت بزه دیده ۷۸ نتیجه گیری

پیشنهادات

فهرست منابع و مآخذ

چکیده انگلیسی ۸۹

کلیدواژه ها

• ضرب و شتم
• پیشگیری و حمایت