توکن های غیرمثلی؛ چالش یا فرصت برای کپی رایت؟

توکن های غیرمثلی؛ چالش یا فرصت برای کپی رایت؟ عنوان پایان نامه ای است که توسط حانیه خسروی، با راهنمایی سعید حبیبا و با مشاوره محسن صادقی در سال ۱۴۰۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه تهران دفاع گردید.

عنوان	توکن های غیرمثلی؛ چالش یا فرصت برای کپی رایت؟
رشته	حقوق مالکیت فکری
دانشجو	حانیه خسروی
استاد راهنما	سعید حبیبا
استاد مشاور	محسن صادقی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۴۰۲
دانشگاه	دانشگاه تهران

چکیده

یکی از ابزارهایی که بلاکچین به دنیا معرفی کرد توکن های غیرمثلی هستند. این توکن ها شکل دیجیتالی دارایی ها هستندکه دارای شناسه و آدرس قرارداد منحصر به فرد هستند و در شبکه بلاکچین ذخیره و ثبت شده اند. با رواج استفاده از توکن های غیرمثلی میان پدیدآورندگان آثار فکری، برخی این توکن ها را روشی جدید و بهینه تر برای حمایت از اموال فکری و عده ای دیگر ورود این توکن ها را به معنای به پایان رسیدن نظام ادبی و هنری در حمایت از آثار ادبی و هنری دانستند. از این رو این پژوهش درصدد بررسی این موضوع است که آیا توکن های غیرمثلی برای نظام ادبی و هنری تهدید به حساب می آیند یا فرصت و در طی این بررسی به این پرسش پاسخ داده خواهد شد که آیا اساسا خود توکن های غیرمثلی هنگامی که متضمن یک اثر ادبی و هنری هستند قابلیت حمایت قانونی را دارند یا خیر و اگر قابل حمایت هستند کدام یک از نظام های مالکیت فکری مناسب ترین گزینه برای حمایت از این ابزارها خواهد بود. علاوه بر این به علت دعاوی ای که این ابزارهای نامحسوس و مجازی در دادگاه های دنیای واقعی مطرح کرده اند، این پژوهش به دنبال پاسخ این پرسش بوده است که آیا ضرب و استخراج آثار در قالب توکن یکی از حقوق انحصاری مالی پدیدآورنده محسوب می شود؟ با توجه به بررسی های انجام شده به روش تحلیلی– توصیفی توکن های غیرمثلی به علت محتوایی که ارایه می دهند قابلیت حمایت قانونی به ویژه حمایت در قوانین ایران را دارند و نظام ادبی و هنری مناسب ترین نظام برای مورد حمایت قرار دادن این ابزارها می باشد. همچنین برای تشخیص ماهیت حقوقی ضرب و استخراج توکن های باید انواع مختلف توکن های غیرمثلی را به لحاظ روش بارگذاری داده ها مدنظر قرار داد؛ زیرا پاسخ این پرسش در توکن های درون زنجیره ای و برون زنجیره ای متفاوت خواهد بود. شایان ذکر است که در طی این پژوهش به علت عدم تصویب قوانین حمایتی از توکن های غیرمثلی و برای فهم عملی و تبیین بهتر موضوع، آرای قضایی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته اند.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب عنوان صفحه مقدمه و الف: بیان مسیله ز ب: ضرورت و اهداف انجام پژوهش ل ج: سوالات تحقیق م د: فرضیات تحقیق ن و: روش تحقیق ن ه: پیشینه پژوهش س و: ساماندهی پژوهش ع ز: قلمرو پژوهش

ح: گروه های بهره بردار از آن

فصل اول: مفهوم شناسی و قابلیت حمایت

مبحث اول– مفهوم و اقسام توکن

گفتار اول– انواع توکن

بند اول– توکن های مثلی

بند دوم– توکن های غیرمثلی

بند سوم– توکن های نیمه مثلی

گفتار دوم– انواع توکن های غیرمثلی از لحاظ روش ذخیره سازی داده ها

بند اول– توکن های غیرمثلی درون زنجیره ای

بند دوم– توکن های غیرمثلی برون زنجیره ای

مبحث دوم– قابلیت حمایت از توکن های غیرمثلی

گفتار اول– ماهیت حقوقی توکن های غیرمثلی

بند اول– رمزارز

بند دوم– اوراق بهادار

بند سوم– پولشویی و مبارزه با تامین مالی تروریسم

بند چهارم– سایر قالب های موجود

گفتار دوم– دلایل مخالفان و موافقان توکن های غیرمثلی

بند اول– دلایل فنی

بند دوم– دلایل اقتصادی

بند سوم– دلایل زیست محیطی

بند چهارم– دلایل حقوق بشری

بند پنجم– انتخاب دیدگاه برتر

فصل دوم: قالب حمایتی مناسب توکن های غیرمثلی

مبحث اول– ارزیابی قالب های موجود حمایتی

گفتار اول– قالب های موجود حمایتی

بند اول– قالب های مالکیت صنعتی

الف– اختراع

۱–افشا اختراع

۲–قابلیت موضوعی ثبت اختراع

۳–جدید بودن

۴–گام ابتکاری

۵–کاربرد صنعتی

ب– علامت تجاری

پ– سر تجاری

بند دوم– قالب مالکیت ادبی و هنری

الف– نظام مالکیت ادبی و هنری

ب– نرم افزارهای رایانه ای

پ– پایگاه داده

ج–آثار چند رسانه ای

گفتار دوم–مقابله با رقابت غیرمنصفانه

گفتار سوم– انتخاب قالب برتر حمایتی

مبحث دوم– توکن های غیرمثلی در نظام حقوقی

گفتار اول– جایگاه موضوع در قوانین و رویه قضایی خارجی

گفتار دوم– جایگاه موضوع در قوانین و رویه قضایی ایران

فصل سوم: چگونگی حمایت از توکن های غیرمثلی

مبحث اول– تعیین اشخاص صاحب حق

گفتار اول– خالقان توکن های غیرمثلی

گفتار دوم– صاحبان آثار موجود در توکن های غیرمثلی

گفتار سوم– خریداران توکن های غیرمثلی

مبحث دوم– حقوق انحصاری صاحبان حق، محدودیت ها و استثنایات وارد بر آن

گفتار اول– تعیین حقوق انحصاری صاحبان حق

بند اول– حقوق انحصاری خالقان توکن های غیرمثلی

الف– حقوق مادی

۱–حق تکثیر

۲–حق عرضه و اجرا

۳–حق توزیع

۴–حق تعقیب

۵–حق اقتباس

ب– حقوق معنوی

۱–حق افشای اثر

۲–حق انتساب اثر به پدیدآورنده

۳–حق حرمت اثر

۴–حق پشیمانی و اصلاح

بند دوم– حقوق انحصاری صاحبان آثار موجود در توکن غیرمثلی

الف– حقوق مادی

۱–حق تکثیر

۲–حق عرضه و اجرا

۳–حق توزیع

۴–حق تعقیب

ب– حقوق معنوی

۱–حق افشای اثر

۲–حق انتساب اثر به پدیدآورنده

۳–حق حرمت اثر

۴–حق پشیمانی و اصلاح

بند سوم– حقوق انحصاری خریداران توکن های غیرمثلی

الف– عدم وجود توافق کتبی میان طرفین

ب– وجود توافق کتبی میان طرفین

۱–مقررات موجود در بسترهای خرید و فروش توکن های غیرمثلی

۲–مقررات موجود در خود توکن های غیرمثلی

گفتار دوم– محدودیت ها و استثنایات وارد بر حقوق انحصاری

مبحث سوم– تحلیل حقوقی ضرب توکن های غیرمثلی

گفتار اول– تکثیر

گفتار دوم– عرضه و به اطلاع عموم رساندن

گفتار سوم– خلق اثر اقتباسی

گفتار چهارم– بهره برداری مادی از اثر

مبحث چهارم– ضمانت اجراهای مترتب بر نقض حقوق انحصاری

نتایج و پیشنهادها

منابع

کلیدواژه ها

• مالکیت ادبی و هنری
• حقوق انحصاری
• نظام حمایتی
• توکن های غیرمثلی
• بلاکچین