شورای عالی انقلاب فرهنگی در ترازوی استقلال قوا
شورای عالی انقلاب فرهنگی در ترازوی استقلال قوا نام مقاله ای از محمد حسین زارعی و سید محمد حسینی و محمد نجفی کلیانی بوده که در شماره سوم دوره یازدهم (پاییز 1398) مجله علمی مطالعات حقوقی منتشر شده است.
چکیده
شورای عالی انقلاب فرهنگی به عنوان یکی از نهادهای ایجاد شده در نخستین سالهای پس از انقلاب، بعضاً چالش هایی را در نظام حقوقی ایران ایجاد کرده است و در مواردی نیز، صلاحیت های قوای سه گانه به محاق رفته اند. در این میان، در پی پاسخ به این پرسش که مصادیق نقض استقلال قوا از سوی شورا چه حوزه هایی را شامل میشوند میتوان در حوزه ورود به صلاحیت های قوه مقننه از مواردی همچون قانونگذاری، سیاستگذاری، تعیین حدود آزادی مطبوعات و نشریات، تصویب معاهدات بین المللی و تفسیر اصول قانون اساسی سخن گفت و از میان نقض صلاحیت های مربوط به قوه مجریه، ورود به سازوکارهای تنظیم بودجه و صلاحیت‌های وزارتخانه های این قوه درخور تأمل بیش‌تری است. نهایتاً، در خصوص نقض استقلال قوه قضاییه نیز میتوان به مواردی اشاره کرد که علاوه بر نقض حق دسترسی به دادگاه، صلاحیت دیوان عدالت اداری و سازمان بازرسی کل کشور مورد خدشه قرار گرفته و شورا در مورد تشکیلات قضایی، لوایح قضایی و امور زندانها ضوابطی را وضع کرده است. برجسته ترین پیامدهای نقض این صلاحیت ها عبارت اند از: صرف منابع مالی، موازی کاری، افزایش بوروکراسی، توسیع اقتدارات حکومت، جلوگیری از مشارکت شهروندان در تصمیم گیری ها، نفی نظریه حکومت به نمایندگی و نقض سایر اصول حقوقی. نگاشته پیش رو نشان میدهد که میزان کثیری از فعالیت های این نهاد با حوزه عملکردی نهادهای قانونی کشور متداخل شده و این پژوهش درصدد است تا با بررسی مواردی از مصوبات شورای یادشده، زمینه اصلاح وضعیت موجود را فراهم آورده و به آسیب شناسی فعالیت های شورا بپردازد.
کلید واژه ها
- استقلال قوا
- شورای عالی انقلاب فرهنگی
- قوه قضاییه
- قوه مجریه
- قوه مقننه