اصل ۲۶ قانون اساسی: تفاوت میان نسخه‌ها

۲٬۲۳۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۴ دسامبر ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''اصل ۲۶ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران''': [[حزب|احزاب‏]]، [[جمعیت‌]]<nowiki/>ها، [[انجمن‌]]<nowiki/>های سیاسی و صنفی و انجمنهای اسلامی یا [[اقلیت های دینی|اقلیتهای دینی]] شناخته شده آزادند، مشروط به اینکه اصول [[استقلال]]‏، [[آزادی]]‏، [[وحدت ملی]]‏، موازین اسلامی و اساس [[جمهوری اسلامی]] را نقض نکنند. هیچ‌کس را نمی‌توان از شرکت در آنها منع کرد یا به شرکت در یکی از آنها مجبور ساخت‏.
'''اصل ۲۶ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران''': [[حزب|احزاب‏]]، [[جمعیت‌]]<nowiki/>ها، [[انجمن‌]]<nowiki/>های سیاسی و صنفی و انجمنهای اسلامی یا [[اقلیت های دینی|اقلیتهای دینی]] شناخته شده آزادند، مشروط به اینکه اصول [[استقلال]]‏، [[آزادی]]‏، [[وحدت ملی]]‏، [[موازین اسلامی]] و اساس [[جمهوری اسلامی]] را نقض نکنند. هیچ‌کس را نمی‌توان از شرکت در آنها منع کرد یا به شرکت در یکی از آنها مجبور ساخت‏.


* [[اصل ۲۵ قانون اساسی|مشاهده اصل قبلی]]
* [[اصل ۲۵ قانون اساسی|مشاهده اصل قبلی]]
خط ۱۹: خط ۱۹:


«انجمن»، [[سازمان]] یا [[کانون|کانونی]] است که اعضای آن در یک حرفه و با منافع مشترک فعالیت می‌کنند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون اساسی در نظام حقوقی ایران پیشینه، آموزه‌ها، قوانین|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=نامه هستی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4378016|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=ایمانی|نام۲=امیررضا|نام خانوادگی۲=قطمیری|چاپ=1}}</ref>
«انجمن»، [[سازمان]] یا [[کانون|کانونی]] است که اعضای آن در یک حرفه و با منافع مشترک فعالیت می‌کنند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون اساسی در نظام حقوقی ایران پیشینه، آموزه‌ها، قوانین|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=نامه هستی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4378016|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=ایمانی|نام۲=امیررضا|نام خانوادگی۲=قطمیری|چاپ=1}}</ref>
== پیشینه ==
[[اصل 21 متمم قانون اساسی مشروطه]] بیان می‌دارد: «انجمن‌ها و اجتماعاتی‌ که مولد فتنه دینی و دنیوی و مخل به نظم نباشند، در تمام مملکت آزاد است ولی مجتمعین با خود اسلحه نباید داشته باشند و ترتیباتی را که قانون در این‌ خصوص مقرر می‌کند باید متابعت نمایند. اجتماعات در شوارع و میدان‌های عمومی هم باید تابع قوانین نظمیه باشند.»


== فلسفه و مبانی نظری اصل ==
== فلسفه و مبانی نظری اصل ==
خط ۲۴: خط ۲۷:


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
همانگونه که شهروندان به صورت فردی این آزادی را دارند که عقیده خود را بیان کنند، به صورت گروهی نیز این حق برای آنها وجود دارد و به دو صورت خود را نشان می‌دهد: یک، به صورت شرکت در گردهمایی‌ها و دو، حق تشکیل تشکل‌ها و شرکت در آنها.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کلیات حقوق اساسی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5137804|صفحه=|نام۱=محمدرضا|نام خانوادگی۱=ویژه|چاپ=1}}</ref> شهروندان حق دارند در گروه‌ بندی‌های گوناگون با سرشت سیاسی، اجتماعی، صنعتی و اقتصادی و نظایر آن شرکت کنند و جلوگیری از تحقق آن جز در موارد آسیب به [[نظم عمومی]] با آزادی مباینت آشکار دارد و می‌توان گفت دقت در تنظیم مقررات مربوط به آن، نشان دهنده حساسیت موضوع در مرز بندی بین آزادی افراد با قدرت دولت است،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بایسته‌های حقوق اساسی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3114880|صفحه=|نام۱=سیدابوالفضل|نام خانوادگی۱=قاضی شریعت پناهی|چاپ=38}}</ref>به بیان دیگر آزادی شرکت در احزاب و جمعیت‌ها و انجمن‌های سیاسی و صنفی از توابع آزادی‌های سیاسی و مقدمه شرکت در [[حاکمیت]] است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه مقالات گامی به سوی عدالت (جلد اول) (آزادی، عدالت، حقوق عمومی)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3089496|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=1}}</ref>تشکیل احزاب سیاسی در دنیای کنونی از لحاط موازین شرعی نیز مورد توجه [[فقیه|فقهای]] معاصر قرار گرفته و آن را برای ایجاد آگاهی سیاسی لازم و مقدمه [[امر به معروف و نهی از منکر]] می‌دانند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مشارکت مردم در قانونگذاری جمهوری اسلامی ایران|ترجمه=|جلد=|سال=|ناشر=فصلنامه حقوق دوره 38- ش 1- 1387|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5016224|صفحه=|نام۱=ولی|نام خانوادگی۱=رستمی|چاپ=}}</ref>
همانگونه که شهروندان به صورت فردی این آزادی را دارند که عقیده خود را بیان کنند، به صورت گروهی نیز این حق برای آنها وجود دارد و به دو صورت خود را نشان می‌دهد: یک، به صورت شرکت در گردهمایی‌ها و دو، حق تشکیل تشکل‌ها و شرکت در آنها.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کلیات حقوق اساسی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5137804|صفحه=|نام۱=محمدرضا|نام خانوادگی۱=ویژه|چاپ=1}}</ref> شهروندان حق دارند در گروه‌ بندی‌های گوناگون با سرشت سیاسی، اجتماعی، صنعتی و اقتصادی و نظایر آن شرکت کنند و جلوگیری از تحقق آن جز در موارد آسیب به [[نظم عمومی]] با آزادی مباینت آشکار دارد و می‌توان گفت دقت در تنظیم مقررات مربوط به آن، نشان دهنده حساسیت موضوع در مرز بندی بین آزادی افراد با قدرت [[دولت]] است،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بایسته‌های حقوق اساسی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3114880|صفحه=|نام۱=سیدابوالفضل|نام خانوادگی۱=قاضی شریعت پناهی|چاپ=38}}</ref>به بیان دیگر آزادی شرکت در احزاب و جمعیت‌ها و انجمن‌های سیاسی و صنفی از توابع آزادی‌های سیاسی و مقدمه شرکت در [[حاکمیت]] است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه مقالات گامی به سوی عدالت (جلد اول) (آزادی، عدالت، حقوق عمومی)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3089496|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=1}}</ref>تشکیل احزاب سیاسی در دنیای کنونی از لحاط موازین شرعی نیز مورد توجه [[فقیه|فقهای]] معاصر قرار گرفته و آن را برای ایجاد آگاهی سیاسی لازم و مقدمه [[امر به معروف و نهی از منکر]] می‌دانند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مشارکت مردم در قانونگذاری جمهوری اسلامی ایران|ترجمه=|جلد=|سال=|ناشر=فصلنامه حقوق دوره 38- ش 1- 1387|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5016224|صفحه=|نام۱=ولی|نام خانوادگی۱=رستمی|چاپ=}}</ref>
 
== نکات توضیحی ==
آزادی ایجاد تشکلات سیاسی و اجتماعی از قبیل احزاب و انجمنها ناشی از حق مشارکت است. از لوازم این آزادی حق افراد حق افراد در پیوستن به این گروهاو یا برپایی،مشارکت و نظارت آنهاست. بدیهی است استفاده از این حق به نحو صحیح و در چارچوب نظام اسلام خواهد بود و اعمال آن در تعارض با اصل نظام اسلامی ممکن نیست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نظام حقوقی اسلام|ترجمه=|جلد=|سال=1377|ناشر=دفتر تحقیقات و تدوین کتب درسی مرکز جهانی علوم اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=596576|صفحه=|نام۱=جلیل|نام خانوادگی۱=قنواتی|چاپ=1}}</ref>
 
== رویه های قضایی ==
 
* [[رای دادگاه درباره اعتراض به تصمیم مراجع انتظامی دانشگاه آزاد اسلامی در دادگاه حقوقی (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۱۶۰۰۶۹۱)]]


== مقالات مرتبط ==
== مقالات مرتبط ==
خط ۳۱: خط ۴۱:
* [[نگرشی بر آزادی احزاب سیاسی و محدودیتهای موجه بر آن از منظر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ....|نگرشی بر آزادی احزاب سیاسی و محدودیت‫های موجه بر آن از منظر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران با نگاهی بر اسناد بین‌المللی حقوق بشر و قوانین اساسی برخی کشورها]] ‬‬‬‬‬‬
* [[نگرشی بر آزادی احزاب سیاسی و محدودیتهای موجه بر آن از منظر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ....|نگرشی بر آزادی احزاب سیاسی و محدودیت‫های موجه بر آن از منظر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران با نگاهی بر اسناد بین‌المللی حقوق بشر و قوانین اساسی برخی کشورها]] ‬‬‬‬‬‬
* [[اساسی سازی حقوق خصوصی]]
* [[اساسی سازی حقوق خصوصی]]
* [[اصول کلی راهنمای تمرکززدایی در حقوق فرانسه و مقایسۀ آن با حقوق ایران]]
* [[تحلیل حقوقی و اندازه گیری کاستی های کار شایسته در ایران]]
* [[کنترل‌ قضائی‌ قانون‌ عادی‌ در تطبیق‌ با قانون‌ اساسی‌ (حقوق تطبیقی‌ و ایران‌)]]


== منابع ==
== منابع ==
۶۶۵

ویرایش