۱۸٬۰۹۰
ویرایش
جز (removed Category:اصطلاحات کیفری; added Category:اصطلاحات حقوق جزا using HotCat) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
(یک نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''جنایت''' بهطور کلی به دو دستهٔ [[جنایت عمد|عمد]] و [[جنایت غیرعمدی|غیرعمد]] تقسیم میشود که جنایتهای غیرعمد خود شامل [[جنایت شبه عمد|شبه عمد]] و [[جنایت خطای محض|خطای محض]] هستند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوق کنونی (دکترین و رویه کیفری ایران)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=مهاجر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=804708|صفحه=|نام۱=رضا|نام خانوادگی۱=شکری|نام۲=قادر|نام خانوادگی۲=سیروس|چاپ=8}}</ref> | |||
== در اصطلاح فقهی == | |||
در اصطلاح فقهی، '''جنایت''' اسم فعل و عملی است که در شرع تحریم شده است، خواه بر نفس واقع شود یا بر مال و غیر آن. اما اکثر فقها واژه جنایت را بر اعمالی اطلاق میکنند که بر نفس یا اعضای انسان واقع میشود، مانند [[قتل]]، [[ضرب]]، [[جرح]] و [[سقط جنین]]. بر این اساس، فقیهان جنایت را به معنای صدمه رساندن به بدن انسان دانستهاند، خواه کلی باشد یا جزئی، که از قسم اول، به «[[جنایت نفس]]» و از دومی به «[[جنایت طرف]]» (یا اطراف) یاد میشود. همچنین، در لسان فقها به جنایت نوع اول، [[قتل]] و به جنایت نوع دوم، [[جرح]] گفته میشود. برخی از فقهای معاصر نیز از خسارت مزبور با عنوان «إضرار البدنی» یا «ضرر البدنی» یاد کردهاند. به این ترتیب، [[خسارت بدنی]] یا جنایت، عملی است که شخصی به صورت عمدی یا غیرعمدی، [[مباشرت|مباشر]] یا [[سبب]] ایجاد آن باشد و باعث ایراد [[ضرر]] به جسم یا جان انسانی شود. «[[دیه]]» نیز در فقه اسلامی و حقوق ایران، وسیلهای است برای جبران خسارت زیان دیده (مجنیعلیه)؛ که میتوان معادل «غرامت» یا «جبران خسارت» را برای آن به کار برد.<ref>{{Cite journal|title=معیار ارزیابی «خسارتهای بدنی»: نظام ارزیابیِ مقطوع یا موردی؛ مطالعه تطبیقی در حقوق اسلام، ایران، فرانسه و انگلستان|url=https://jcl.illrc.ac.ir/article_243194.html|journal=[[فصلنامه تحقیق و توسعه در حقوق تطبیقی]]|date=پاییز ۱۳۹۹|issn=2981-1805|pages=54–92|volume=3|issue=8|doi=10.22034/law.2021.525117.1047|language=fa|first=محمدهادی|last=جواهرکلام}}</ref> | |||
== اقسام == | == اقسام == | ||
خط ۱۱: | خط ۱۴: | ||
=== '''جنایت عمد''' === | === '''جنایت عمد''' === | ||
[[جنایت عمد]] را میتوان [[جنایت|جنایتی]] دانست که مرتکب در آن قصد جدی و اطمینان به ارتکاب رفتار و [[نتیجه جرم|نتیجه]] آن دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فصلنامه رهنمون شماره 1 تابستان 1371|ترجمه=|جلد=|سال=1371|ناشر=مدرسه عالی شهید مطهری|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=293360|صفحه=|نام۱=مدرسه عالی شهید مطهری|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref> در این نوع جنایات، قاتل قصد ارتکاب جنایت دارد و از وسایلی نیز ممکن است استفاده کند که نوعاً منجر به نتیجه مقصود میشوند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فصلنامه دیدگاههای حقوقی شماره 9 بهار 1377|ترجمه=|جلد=|سال= 1377|ناشر=دانشکده علوم قضایی و خدمات اداری|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=292688|صفحه=|نام۱=دانشکده علوم قضایی| خدمات اداری|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref> | [[جنایت عمد]] را میتوان [[جنایت|جنایتی]] دانست که مرتکب در آن قصد جدی و اطمینان به ارتکاب رفتار و [[نتیجه جرم|نتیجه]] آن دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فصلنامه رهنمون شماره 1 تابستان 1371|ترجمه=|جلد=|سال=1371|ناشر=مدرسه عالی شهید مطهری|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=293360|صفحه=|نام۱=مدرسه عالی شهید مطهری|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref> در این نوع جنایات، قاتل قصد ارتکاب جنایت دارد و از وسایلی نیز ممکن است استفاده کند که نوعاً منجر به نتیجه مقصود میشوند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فصلنامه دیدگاههای حقوقی شماره 9 بهار 1377|ترجمه=|جلد=|سال= 1377|ناشر=دانشکده علوم قضایی و خدمات اداری|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=292688|صفحه=|نام۱=دانشکده علوم قضایی| خدمات اداری|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref> | ||
== رویه قضایی == | |||
* [[نظریه شماره 7/1401/1289 مورخ 1402/03/01 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عنوان فساد فی الارض مندرج در ماده ۲۸۶ قانون مجازات اسلامی]] | |||
== مصادیق == | == مصادیق == |