دیه لاله گوش: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۶٬۸۹۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۸ مهٔ ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴: خط ۴:
[[رده:اصطلاحات حقوق جزا]]
[[رده:اصطلاحات حقوق جزا]]
[[رده:اصطلاحات قانون مجازات اسلامی]]
[[رده:اصطلاحات قانون مجازات اسلامی]]
مواد [[ماده ۶۰۰ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)|600]] تا [[ماده ۶۰۶ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)|606 قانون مجازات اسلامی (1392)]]، در خصوص '''دیه گوش''' می باشد.
== دیه از بین بردن لاله گوش ==
=== در قانون ===
ماده 600 قانون مجازات اسلامی (1392)، برای از بین بردن دو لاله گوش، [[دیه کامل]] و برای از بین بردن هر یک از آنها، نصف دیه کامل، تعیین کرده است.
حکم این ماده را باید منطبق با قاعده فقهی دانست که بر اساس آن [[دیه اعضا|دیه اعضاء]] زوج بدن معادل دیه کامل و دیه اعضای فرد آن نیز معادل نصف دیه کامل می‌باشد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=712360|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> بنابراین از بین بردن هر گوش، معادل پنجاه نفر شتر است،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نشریه دادرسی شماره 51 مرداد و شهریور 1384|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=سازمان قضایی نیروهای مسلح|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1928228|صفحه=|نام۱=سازمان قضایی نیروهای مسلح|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref> لذا چنانچه ضربه ای به هر دو گوش وارد شود موجب دیه کامل و در فرض ورود به یکی از گوش‌ها، موجب پرداخت نصف دیه کامل خواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=712356|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref>
===در فقه===
مستند شرعی این ماده را روایتی از امام صادق (ع) دانسته‌اند،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد سی و یکم) (قصاص و دیات)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=فرهنگ سبز|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2430612|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=اسماعیل تبار|نام۲=سیداحمدرضا|نام خانوادگی۲=حسینی|نام۳=مهدی|نام خانوادگی۳=حسینیان قمی|چاپ=1}}</ref> همچنین گوش را باید از اعضاء زوج بدن دانست که به موجب حدیث عام «ما کان فی الجسد منه اثنان ففیه نصف الدیه»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در رویه قضایی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1557620|صفحه=|نام۱=سیدمحمدرضا|نام خانوادگی۱=حسینی|چاپ=3}}</ref> و نیز بسیاری از [[نص|نصوص]] دیگر موجب دیه کامل است، در این خصوص نیز میان گوش سالم و ناشنوا تفاوتی وجود ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم‌های سر و صورت)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=836332|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|چاپ=2}}</ref> همچنین عده ای بر مبنای قضاوت‌های حضرت علی (ع)، از میان بردن بخشی از گوش بجز نرمه را موجب [[دیه]] به نسبت تمام لاله گوش دانسته‌اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم‌های سر و صورت)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=836348|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|چاپ=2}}</ref>
[[فقهای عامه]] معتقدند دیه دو گوش، معادل دیه کامل است، تنها از یکی از فقها این نظر مطرح شده‌است که در گوش [[ارش]] وجود دارد؛ زیرا در این خصوص از سوی شارع، [[دیه مقدر|تقدیری]] آورده نشده‌ است،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم‌های سر و صورت)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=836352|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|چاپ=2}}</ref> اما گروه نخست قطع بخشی از گوش را موجب ثبوت دیه به تناسب کل گوش می‌دانند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم‌های سر و صورت)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=836360|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|چاپ=2}}</ref> برخی از [[فقهای امامیه]] نیز دیه دو گوش را معادل دیه کامل و دیه هر یک از آن دو را برابر با نصف دیه کامل دانسته‌اند و معتقدند در این خصوص، نص یا فتوای مخالفی وجود ندارد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه نظریات مشورتی فقهی در امور کیفری (جلد هفتم) (دیات)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1394660|صفحه=|نام۱=معاونت آموزش|تحقیقات قوه قضاییه|نام خانوادگی۱=|چاپ=2}}</ref> لذا فقها در این خصوص صراحتاً بیان نموده‌اند که هر دو گوش، دارای دیه کامل و یکی از آن‌ها دارای نصف دیه کامل
است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی تطبیقی حقوق جزای اسلامی و قوانین عرفی (جلد سوم) (جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=یادآوران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4989428|صفحه=|نام۱=عبدالقادر|نام خانوادگی۱=عوده|نام۲=حسن (ترجمه)|نام خانوادگی۲=فرهودی نیا|چاپ=1}}</ref> در این امر فرقی میان گوش شنوا و ناشنوا وجود ندارد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ترجمه مباحث حقوقی شرح لمعه|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2175064|صفحه=|نام۱=اسداله|نام خانوادگی۱=لطفی|چاپ=4}}</ref> همچنین در فرض بریده شدن مقداری از گوش نظیر نصف، ربع یا ثلث نیز باید به همان میزان از دیه واجب شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی تطبیقی حقوق جزای اسلامی و قوانین عرفی (جلد سوم) (جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=یادآوران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4989456|صفحه=|نام۱=عبدالقادر|نام خانوادگی۱=عوده|نام۲=حسن (ترجمه)|نام خانوادگی۲=فرهودی نیا|چاپ=1}}</ref>
== دیه از بین بردن نرمه گوش ==
=== در قانون ===
در تبصره ماده 600 قانون مجازات اسلامی، برای از بین بردن نرمه هر گوش، یک ششم دیه کامل تعیین شده است.
=== در فقه ===
در خصوص دیه از بین بردن نرمه گوش، عده ای به روایتی از امام کاظم (ع) استناد نموده‌اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=712368|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref>
== دیه پاره کردن لاله گوش ==
=== در قانون ===
دیه پاره کردن لاله گوش، مطابق [[ماده ۶۰۱ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)|ماده 601 قانون مجازات اسلامی (1392)]]، یک ششم دیه کامل و در صورت بهبودی کامل، موجب ارش است.
=== در فقه ===
مستند شرعی این حکم را پاره ای از روایات دانسته اند.<ref name=":0">{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=712380|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref>
== دیه پاره ‌کردن نرمه گوش ==
===پیشینه===
در گذشته [[ماده 388 قانون مجازات اسلامی (مصوب 1370)]]، در این خصوص وضع شده بود و دارای ابهاماتی بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در آیینه آرای دیوانعالی کشور (قسمت سوم) (قصاص عضو و دیه اعضا)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2817052|صفحه=|نام۱=یداله|نام خانوادگی۱=بازگیر|چاپ=2}}</ref>این ماده برای پاره کردن گوش، ثلث دیه تعیین کرده بود.
=== در قانون ===
در حال حاضر دیه پاره ‌کردن نرمه گوش، مطابق [[ماده ۶۰۱ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)|ماده 601 قانون مجازات اسلامی (1392)]] یک نهم دیه کامل و در صورت بهبودی کامل، موجب ارش است.
=== میزان دیه ===
لازم به ذکر است که پاره کردن نرمه گوش با از میان بردن آن متفاوت است، لذا در پاره کردن نرمه گوش، ثلث دیه پرداخت می شود، اما در فرض از بین رفتن مقداری از گوش باید به نسبت یک سوم مورد سنجش واقع شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی(جلد دوم) (بخش دیات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2811964|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> گروهی دیه پاره کردن گوش را معادل 333/33 دینار دانسته اند،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=671244|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=5}}</ref> گروهی نیز آن را معادل یک سوم 50 شتر دانسته اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نشریه دادرسی  شماره 51 مرداد و شهریور 1384|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=سازمان قضایی نیروهای مسلح|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1928236|صفحه=|نام۱=سازمان قضایی نیروهای مسلح|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref>
=== در فقه ===
مستند شرعی این حکم را پاره ای از روایات دانسته اند.<ref name=":0" />
در خصوص قطع کردن نرمه گوش، گروهی از فقها آن را موجب ثلث دیه گوش دانسته اند، در فرض بریدن نصف آن نیز قائل به نصف ثلث دیه و به همین ترتیب شده اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد سوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=راه نوین|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4179804|صفحه=|نام۱=محمدحسین|نام خانوادگی۱=کارخیران|چاپ=1}}</ref> در خصوص پاره کردن نرمه گوش، نظر مخالفی نیز وجود دارد که میزان دیه را ثلث یک سوم دیه می داند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=712392|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> همچنین گروهی معتقدند در خصوص میزان دیه سوراخ کردن گوش میان فقها اختلاف نظر وجود دارد، گروهی میزان دیه را در این خصوص معادل یک سوم دیه گوش دانسته اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در آیینه آرای دیوانعالی کشور (قسمت سوم) (قصاص عضو و دیه اعضا)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2817032|صفحه=|نام۱=یداله|نام خانوادگی۱=بازگیر|چاپ=2}}</ref> گروهی اما این نظر را دارای اشکال تلقی کرده، [[ظهور|اظهر]] را فقدان [[دیه مقدر|دیه مقدر شرعی]] دانسته و معتقد به پرداخت ارش هستند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ترجمه مبانی تکملةالمنهاج (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3699668|صفحه=|نام۱=سیدابوالقاسم|نام خانوادگی۱=خویی|نام۲=علیرضا (ترجمه)|نام خانوادگی۲=سعید|چاپ=1}}</ref>
== دیه فلج کردن لاله گوش ==
==منابع==
{{پانویس}}
۳۰٬۶۷۹

ویرایش