ماده ۱۵۵ قانون آیین دادرسی مدنی

ماده ۱۵۵ قانون آیین دادرسی مدنی: تأمین دلیل برای حفظ آن است و تشخیص درجه ارزش آن در موارد استفاده، با دادگاه می‌باشد.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

تأمین دلیل: شیوه‌ای است برای حفاظت از حالات و وضعیت‌هایی که امکان تغییر آن‌ها وجود داشته و درخواست کننده آن قصد دارد به منظور اثبات ادعای خویش در آینده به آن وضعیت، استناد نماید.[۱] به بیان دیگر تأمین دلیل به معنای در امنیت قرار دادن ادله می‌باشد.[۲]

پیشینه

مشابه این ماده در ماده ۳۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸ نیز آمده‌است.[۳] مطابق ماده ۶۶ قوانین موقتی اصول محاکمات حقوقی: «مقصود از تأمین دلایل حفظ آن است و به هیچ وجه دلالت نمی‌کند بر این که دلایلی که تأمین شده حتماً در حین محاکمه مدرک ادعای صاحب آن خواهد بود یا دلایل تأمین شده حتماً معتبر خواهد بود».[۴]

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

طبق ماده فوق، تأمین دلیل امری مستقل و جدای از میزان ارزش دلایل محفوظ شده در آن می‌باشد و تعیین و تشخیص درجه ارزش آن با مرجع رسیدگی کننده می‌باشد.[۵] در این خصوص، شایان ذکر است که تأمین دلیل علیه یک فرد به مثابه محکومیت وی نمی‌باشد یا نشان از این نیست که حتماً محکوم‌علیه واقع می‌گردد. به عبارت دیگر، دلیلی که تأمین شده قاطع نیست.[۶] نکته‌ی دیگر آن که ارائه دلیلی که حفظ و تأمین آن مورد نظر درخواست کننده است از وظایف اوست. بنابراین، در صورتی که دلیل نزد طرف مقابل باشد به گونه‌ای که بدون معارضه نتوان بر آن دست یافت، دادگاه تکلیفی به پذیرش درخواست نخواهد داشت.[۷]

مصادیق و نمونه‌ها

این مثال مطرح شده است که چنانچه دلیل طلب شخصی از دیگری یک فقره سند رسمی است، نمی‌تواند تأمین آن را بخواهد چراکه استفاده از سند در آینده مشکلی نخواهد داشت.[۸]

منابع

  1. مهدی زینالی. شیوه‌هایی عملی از طرح و دفاع دعاوی سرقفلی و حق کسب و پیشه و تجارت. چاپ 1. جنگل، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4189180
  2. مهرداد افضلی. خود آموز و راهنمای آیین دادرسی مدنی. چاپ 2. طرح نوین اندیشه، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1605976
  3. ماده ۳۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸
  4. ماده ۶۶ قوانین موقتی اصول محاکمات حقوقی
  5. علی مهاجری. قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. فکرسازان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 570964
  6. سیدجلال الدین مدنی. آیین دادرسی مدنی (جلد دوم) (دادگاه‌های عمومی و انقلاب). چاپ 1. پایدار، 1379.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1180908
  7. علی عباس حیاتی. شرح قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 2. سلسبیل، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 470844
  8. سیدجلال الدین مدنی. آیین دادرسی مدنی (جلد دوم) (دادگاه‌های عمومی و انقلاب). چاپ 1. پایدار، 1379.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1180864