ماده ۴ قانون حمایت از حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان مصوب ۱۳۴۸: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''ماده ۴ قانون حمایت از حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان:''' [[حقوق معنوی]] [[پدیدآورنده]] محدود به زمان و مکان نیست و غیرقابل انتقال است.
'''ماده ۴ قانون حمایت از حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان:''' [[حق معنوی|حقوق معنوی]] [[پدیدآورنده]] محدود به زمان و مکان نیست و غیرقابل انتقال است.


== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
حقوق معنوی، حقوق غیرمالی شخص پدیدآورنده است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق معنوی پدیدآورنده در آثار ادبی و هنری|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=دانشگاه شهید بهشتی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5101168|صفحه=|نام۱=حمید|نام خانوادگی۱=علیزاده|چاپ=}}</ref> منظور از حق معنوی این است که کسی حق تحریف، تبدیل و تغییر مفاد اثر مولف را ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کنوانسیون برن 1886 و مزایای الحاق|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=پژوهش های فقه و حقوق اسلامی پاییز 1388 سال ششم شماره 17|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5245728|صفحه=|نام۱=منوچهر|نام خانوادگی۱=توسلی نائینی|نام۲=شهین|نام خانوادگی۲=جعفری|چاپ=}}</ref>
[[حق معنوی|حقوق معنوی]]، [[حق غیرمالی|حقوق غیرمالی]] شخص [[پدیدآورنده]] است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق معنوی پدیدآورنده در آثار ادبی و هنری|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=دانشگاه شهید بهشتی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5101168|صفحه=|نام۱=حمید|نام خانوادگی۱=علیزاده|چاپ=}}</ref> منظور از [[حق معنوی]] این است که کسی حق [[تحریف]]، تبدیل و تغییر مفاد [[اثر]] [[مولف]] را ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کنوانسیون برن 1886 و مزایای الحاق|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=پژوهش های فقه و حقوق اسلامی پاییز 1388 سال ششم شماره 17|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5245728|صفحه=|نام۱=منوچهر|نام خانوادگی۱=توسلی نائینی|نام۲=شهین|نام خانوادگی۲=جعفری|چاپ=}}</ref>


== مطالعات تطبیقی ==
== مطالعات تطبیقی ==
در حقوق فرانسه، مطابق ماده 19 قانون 1957، حقوق معنوی پدیدآورنده، پس از مرگ او، به وصی و در صورت عدم وجود وصیت، به ورثه پدیدآورنده منتقل می شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق آفرینش های ادبی و هنری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5072676|صفحه=|نام۱=حمید|نام خانوادگی۱=آیتی|چاپ=-}}</ref>
در حقوق فرانسه، مطابق [[ماده 19 قانون 1957 فرانسه|ماده 19 قانون 1957]]، [[حق معنوی|حقوق معنوی]] [[پدیدآورنده]]، پس از مرگ او، به [[وصی]] و در صورت عدم وجود [[وصیت]]، به ورثه [[پدیدآورنده]] منتقل می شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق آفرینش های ادبی و هنری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5072676|صفحه=|نام۱=حمید|نام خانوادگی۱=آیتی|چاپ=-}}</ref>


در برخی از نظام های حقوقی مانند فرانسه، حقوق معنوی دیگری مانند حق اصلاح یا استرداد نیز برای پدیدآورنده قائل شده اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حق افشای اثر ادبی و هنری (مطالعه تطبیقی در حقوق ایران و فرانسه)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=مجله حقوق خصوصی (اندیشه های حقوقی حقوق خصوصی سابق) شماره 23 پاییز و زمستان 1392|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5053136|صفحه=|نام۱=سعید|نام خانوادگی۱=محسنی|نام۲=سیدمحمدمهدی|نام خانوادگی۲=قبولی درافشانی|چاپ=}}</ref>
در برخی از نظام های حقوقی مانند فرانسه، [[حق معنوی|حقوق معنوی]] دیگری مانند [[حق اصلاح]] یا [[حق استرداد|استرداد]] نیز برای [[پدیدآورنده]] قائل شده اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حق افشای اثر ادبی و هنری (مطالعه تطبیقی در حقوق ایران و فرانسه)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=مجله حقوق خصوصی (اندیشه های حقوقی حقوق خصوصی سابق) شماره 23 پاییز و زمستان 1392|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5053136|صفحه=|نام۱=سعید|نام خانوادگی۱=محسنی|نام۲=سیدمحمدمهدی|نام خانوادگی۲=قبولی درافشانی|چاپ=}}</ref>


== فلسفه و مبانی نظری ماده ==
== فلسفه و مبانی نظری ماده ==
پدیدآورنده، بخشی از شخصیت خود را در اثرش به جای می گذارد. درواقع، مخاطب، از طریق اثر، با شخصیت پدیدآورنده آشنا می شود، در مورد او پیش داوری می کند، پیش فرض هایی نسبت به او پیدا می کند و... . لذا حمایت از پدیدآورنده به عنوان یک انسان، اینگونه ایجاب می کند که حقوق مالکیت فکری، از دستکاری اثر و ایجاد تغییر و تحریف در آن جلوگیری نماید. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق معنوی پدیدآورنده در آثار ادبی و هنری|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=دانشگاه شهید بهشتی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5101124|صفحه=|نام۱=حمید|نام خانوادگی۱=علیزاده|چاپ=}}</ref>
[[پدیدآورنده]]، بخشی از شخصیت خود را در [[اثر|اثرش]] به جای می گذارد. درواقع، مخاطب، از طریق [[اثر]]، با شخصیت [[پدیدآورنده]] آشنا می شود، در مورد او پیشداوری می کند، پیش فرض هایی نسبت به او پیدا می کند و... . لذا حمایت از [[پدیدآورنده]] به عنوان یک انسان، اینگونه ایجاب می کند که [[حقوق مالکیت فکری]]، از دستکاری [[اثر]] و ایجاد تغییر و [[تحریف]] در آن جلوگیری نماید. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق معنوی پدیدآورنده در آثار ادبی و هنری|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=دانشگاه شهید بهشتی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5101124|صفحه=|نام۱=حمید|نام خانوادگی۱=علیزاده|چاپ=}}</ref>


== نکات توضیحی ==
== نکات توضیحی ==
حقوق معنوی، غیرقابل انتقال و غیرقابل اسقاط اند و محدودیت زمانی و مکانی ندارند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تحلیل حمایت حقوقی حق افشای اثر|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=فصلنامه تخصصی حقوق اسلامی (فقه و حقوق سابق) شماره 36 بهار 1392|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5004588|صفحه=|نام۱=علیرضا|نام خانوادگی۱=باریکلو|نام۲=مصطفی|نام خانوادگی۲=نصرآبادی|چاپ=}}</ref> غیرقابل انتقال بودن اعم از انتقال ارادی (به موجب قرارداد) و انتقال قهری (به موجب فوت و به ارث رسیدن) است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق معنوی پدیدآورنده در آثار ادبی و هنری|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=دانشگاه شهید بهشتی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5101208|صفحه=|نام۱=حمید|نام خانوادگی۱=علیزاده|چاپ=}}</ref>
[[حق معنوی|حقوق معنوی]]، غیرقابل انتقال و غیرقابل اسقاط اند و محدودیت زمانی و مکانی ندارند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تحلیل حمایت حقوقی حق افشای اثر|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=فصلنامه تخصصی حقوق اسلامی (فقه و حقوق سابق) شماره 36 بهار 1392|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5004588|صفحه=|نام۱=علیرضا|نام خانوادگی۱=باریکلو|نام۲=مصطفی|نام خانوادگی۲=نصرآبادی|چاپ=}}</ref> غیرقابل انتقال بودن اعم از [[انتقال ارادی]] (به موجب قرارداد) و [[انتقال قهری]] (به موجب فوت و به [[ارث]] رسیدن) است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق معنوی پدیدآورنده در آثار ادبی و هنری|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=دانشگاه شهید بهشتی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5101208|صفحه=|نام۱=حمید|نام خانوادگی۱=علیزاده|چاپ=}}</ref>


حقوق معنوی مولف شامل حق انتساب اثر و حق تمامیت اثر است. این دسته از حقوق، از حقوق سلبی اند؛ به این معنا که دیگران حق انتساب اثر پدیدآورنده را به خود ندارند و همچنین نمی توانند در آن اثر تغییر و دخل و تصرفی ایجاد نمایند. در غیر این صورت، پدیدآورنده می تواند آنها را مورد تعقیب کیفری قرار دهد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مدیریت جمعی حق مؤلف و حقوق مرتبط|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=فصلنامه تخصصی حقوق اسلامی (فقه و حقوق سابق)شماره 13 تابستان 1386|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5102064|صفحه=|نام۱=عبدالحسین|نام خانوادگی۱=شیروی|نام۲=محمدعلی|نام خانوادگی۲=میرزایی|چاپ=}}</ref>
[[حق معنوی|حقوق معنوی]] [[مولف]] شامل [[حق انتساب اثر]] و [[حق تمامیت اثر]] است. این دسته از حقوق، از [[حق سلبی|حقوق سلبی]] اند؛ به این معنا که دیگران [[حق انتساب اثر]] [[پدیدآورنده]] را به خود ندارند و همچنین نمی توانند در آن اثر تغییر و دخل و تصرفی ایجاد نمایند. در غیر این صورت، [[پدیدآورنده]] می تواند آنها را مورد [[تعقیب کیفری]] قرار دهد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مدیریت جمعی حق مؤلف و حقوق مرتبط|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=فصلنامه تخصصی حقوق اسلامی (فقه و حقوق سابق)شماره 13 تابستان 1386|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5102064|صفحه=|نام۱=عبدالحسین|نام خانوادگی۱=شیروی|نام۲=محمدعلی|نام خانوادگی۲=میرزایی|چاپ=}}</ref>


حق انتشار که از آن به حق افشای اثر نیز یاد می شود، حقی متفاوت از حق نشر و تکثیر است. اولی از حقوق معنوی پدیدآورنده و دومی از حقوق مادی او می باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق آفرینش های ادبی و هنری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5072808|صفحه=|نام۱=حمید|نام خانوادگی۱=آیتی|چاپ=-}}</ref> درواقع تصمیم گیری در مورد نخستین انتشار اثر یا عدم انتشار آن، حق انحصاری پدیدآورنده است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق آفرینش های ادبی و هنری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5072820|صفحه=|نام۱=حمید|نام خانوادگی۱=آیتی|چاپ=-}}</ref>
[[حق انتشار]] که از آن به [[حق افشای اثر]] نیز یاد می شود، حقی متفاوت از [[حق نشر]] و [[حق تکثیر|تکثیر]] است. اولی از [[حق معنوی|حقوق معنوی]] [[پدیدآورنده]] و دومی از [[حق مادی|حقوق مادی]] او می باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق آفرینش های ادبی و هنری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5072808|صفحه=|نام۱=حمید|نام خانوادگی۱=آیتی|چاپ=-}}</ref> درواقع تصمیم گیری در مورد نخستین انتشار [[اثر]] یا عدم انتشار آن، حق انحصاری [[پدیدآورنده]] است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق آفرینش های ادبی و هنری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5072820|صفحه=|نام۱=حمید|نام خانوادگی۱=آیتی|چاپ=-}}</ref>


== منابع ==
== منابع ==
۹۳۱

ویرایش