۲۷۴
ویرایش
اضافه کردن مواد مرتبط
بدون خلاصۀ ویرایش |
(اضافه کردن مواد مرتبط) |
||
| (۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
== توضیح واژگان == | == توضیح واژگان == | ||
بازداشت (arrest): (القبض به تازی) جلوگیری از آزادی کس یا [[مال]] معین ([[توقیف اموال|بازداشت مال]]) را گویند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=110468|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref> | بازداشت (arrest): (القبض به تازی) جلوگیری از آزادی کس یا [[مال]] معین ([[توقیف اموال|بازداشت مال]]) را گویند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=110468|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref> | ||
== مواد مرتبط == | |||
* [[ماده ۲۷ قانون مجازات اسلامی]] (اصلاحی ۱۳۹۸/۱۱/۲۰): «مدت حبس از روزی آغاز می‌شود که محکوم، به موجب حکم قطعی لازم‌الاجراء حبس می‌گردد. در صورتی که فرد، پیش از صدور حکم به علت اتهام یا اتهاماتی که در پرونده مطرح بوده بازداشت شده باشد، مدت بازداشت قبلی در حکم محاسبه می‌شود. در صورتی که مجازات مورد حکم، شلاق تعزیری یا جزای نقدی باشد، هر روز بازداشت، معادل سه ضربه شلاق یا یک میلیون (۱/۰۰۰/۰۰۰) ریال است. چنانچه مجازات متعدد باشد به ترتیب نسبت به حبس، شلاق و جزای نقدی محاسبه می‌گردد.» | |||
* [[ماده ۵۱۷ قانون آیین دادرسی کیفری]] | |||
* [[ماده ۲۷ قانون مجازات اسلامی|ماده 27 قانون مجازات اسلامی]] | |||
== پیشینه == | == پیشینه == | ||
[[ماده ۴۸۷ قانون آیین دادرسی کیفری (مصوب رمضان ۱۳۳۰)]]: «مدتی که محکوم‌علیه تا زمان [[اجرای | [[ماده ۴۸۷ قانون آیین دادرسی کیفری (مصوب رمضان ۱۳۳۰)]]: «مدتی که محکوم‌علیه تا زمان [[اجرای مجازات حبس|اجرای حکم]] در توقیف بوده‌است جزء مدت حبسی که برای او به حکم محکمه مقرر شده‌است محسوب خواهد شد غیر از مواردی که محکمه حکم بدهد که زمان توقیف سابق نباید حساب شود هرگاه محکوم‌علیه در زمان محاکمه و قبل از صدور حکم در توقیف نبوده‌است مدت حبس از زمانی حساب می‌شود که مشارالیه را توقیف کرده‌اند.» | ||
[[ماده ۲۹۵ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری مصوب ۱۳۷۸|ماده ۲۹۵ قانون آیین دادرسی کیفری ۱۳۷۸]]: «مدت تمامی کیفرهای حبس از روزی شروع می‌شود که محکوم‌علیه به موجب حکم قطعی قابل اجراء حبس شود. | [[ماده ۲۹۵ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری مصوب ۱۳۷۸|ماده ۲۹۵ قانون آیین دادرسی کیفری ۱۳۷۸]]: «مدت تمامی کیفرهای حبس از روزی شروع می‌شود که محکوم‌علیه به موجب حکم قطعی قابل اجراء حبس شود. | ||
| خط ۲۶: | خط ۳۴: | ||
حکم این ماده، مخصوص مجازات‌ها است و به سه دلیل شامل [[اقدامات تأمینی و تربیتی|اقدامات تأمینی]] سالب آزادی نمی‌گردد: اول اینکه این اقدام تأمینی باید به‌طور کامل اجرا شود تا [[حالت خطرناک]] محکوم برطرف شود، دوم اینکه اقدامات تأمینی و تربیتی مدت زمان مشخصی ندارند و سوم اینکه ماهیت این دو (بازداشت و اقدامات تأمینی تربیتی) با یکدیگر تفاوت دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای عمومی (جلد دوم) (مجازات‌ها و اقدامات تأمینی)|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2337900|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> | حکم این ماده، مخصوص مجازات‌ها است و به سه دلیل شامل [[اقدامات تأمینی و تربیتی|اقدامات تأمینی]] سالب آزادی نمی‌گردد: اول اینکه این اقدام تأمینی باید به‌طور کامل اجرا شود تا [[حالت خطرناک]] محکوم برطرف شود، دوم اینکه اقدامات تأمینی و تربیتی مدت زمان مشخصی ندارند و سوم اینکه ماهیت این دو (بازداشت و اقدامات تأمینی تربیتی) با یکدیگر تفاوت دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای عمومی (جلد دوم) (مجازات‌ها و اقدامات تأمینی)|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2337900|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> | ||
گفتنی است رعایت قاعده احتساب مذکور در این ماده بر عهده دادگاه صادر کننده حکم است. در غیر این صورت دادیار یا [[قاضی اجرای احکام کیفری|قاضی اجرای احکام]] باید رعایت مفاد این ماده را جهت اصلاح رأی به دادگاه صادرکننده حکم تذکر دهد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=550496|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=آشوری|چاپ=8}}</ref> | |||
== رویه‌های قضایی == | == رویه‌های قضایی == | ||
در خصوص اینکه آیا مدت بازداشت قبلی در مدت [[تبعید]] نیز مؤثر است یا نه، [[کمیسیون تخصصی معاونت آموزشی قوه قضاییه]] بیان داشته‌است که از آنجایی که تبعید حسب [[ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۰|ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی ۱۳۷۰]] [[مجازات تکمیلی|مجازات تتمیمی]] است و با مجازات‌های [[تعزیر|تعزیری]] و [[مجازات بازدارنده|بازدارنده]] متفاوت است لذا بازداشت پیشین را نمی‌توان بابت محکومیت به تبعید محاسبه کرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین رسیدگی در دادسرا|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2332924|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=8}}</ref> | * [[نظریه مشورتی|نظریه]] شماره ۷/۸۹۷۵ _۱۳۷۹/۹/۱۲ [[اداره حقوقی قوه قضاییه|ا.ح.ق. ق]]: ایام بازداشتی که [[حبس بدل از جزای نقدی|بدل از جزای نقدی]] تحمل می‌شود از روزی که از این بابت محکوم‌علیه حبس می‌گردد، احتساب می‌گردد و بازداشت‌های قبلی بابت جزای نقدی حساب نمی‌شود زیرا که مدت حبس قبل از جزای نقدی به دلیل محکومیت حبس بوده نه محکومیت جزای نقدی.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=پیرامون دادسرا|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=دادیار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3500724|صفحه=|نام۱=محمدحسین|نام خانوادگی۱=شاملواحمدی|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه قوانین و مقررات آیین دادرسی کیفری (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=معاونت حقوقی ریاست جمهوری|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=502308|صفحه=|نام۱=معاونت تدوین تنقیح|انتشار قوانین|مقررات ریاست جمهوری|نام خانوادگی۱=|چاپ=11}}</ref> | ||
* در خصوص اینکه آیا مدت بازداشت قبلی در مدت [[تبعید]] نیز مؤثر است یا نه، [[کمیسیون تخصصی معاونت آموزشی قوه قضاییه]] بیان داشته‌است که از آنجایی که تبعید حسب [[ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۰|ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی ۱۳۷۰]] [[مجازات تکمیلی|مجازات تتمیمی]] است و با مجازات‌های [[تعزیر|تعزیری]] و [[مجازات بازدارنده|بازدارنده]] متفاوت است لذا بازداشت پیشین را نمی‌توان بابت محکومیت به تبعید محاسبه کرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین رسیدگی در دادسرا|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2332924|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=8}}</ref> | |||
* [[نظریه شماره 1151/95/7 مورخ 1395/05/17 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 7/99/1374 مورخ 1399/10/09 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره نحوه احتساب بازداشت قبلی متهم]] | |||
== انتقادات == | == انتقادات == | ||
بهتر بود قانون گذار در مورد مدت تحت نظر بودن که در مواد [[ماده ۴۶ قانون آیین دادرسی کیفری|۴۶]] و [[ماده ۱۸۹ قانون آیین دادرسی کیفری|۱۸۹ قانون آیین دادرسی کیفری]] ذکر شده نیز در اجرای مفاد این ماده در نظر می‌گرفت، اگر چه این مدت طولانی نیست اما عدم پیش‌بینی و ذکر آن بر خلاف [[عدالت قضایی]] است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4737732|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=خالقی|چاپ=1}}</ref>باید گفت از آنجایی که تحت نظر بودن نوعی بازداشت محسوب می‌شود و همچنین قانونگذار در [[قانون آیین دادرسی کیفری|آیین دادرسی کیفری]] مدت تحت نظر بودن را بازداشت محسوب کرده‌است، به نظر می‌رسد این مدت باید از میزان محکومیت به حبس کسر گردد، از طرفی نیز [[تفسیر به نفع متهم]] ایجاب می‌کند این مدت تحت نظر بودن را از محکومیت به حبس کسر کنیم.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین رسیدگی در دادسرا|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2332892|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=8}}</ref> | بهتر بود قانون گذار در مورد مدت تحت نظر بودن که در مواد [[ماده ۴۶ قانون آیین دادرسی کیفری|۴۶]] و [[ماده ۱۸۹ قانون آیین دادرسی کیفری|۱۸۹ قانون آیین دادرسی کیفری]] ذکر شده نیز در اجرای مفاد این ماده در نظر می‌گرفت، اگر چه این مدت طولانی نیست اما عدم پیش‌بینی و ذکر آن بر خلاف [[عدالت قضایی]] است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4737732|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=خالقی|چاپ=1}}</ref>باید گفت از آنجایی که تحت نظر بودن نوعی بازداشت محسوب می‌شود و همچنین قانونگذار در [[قانون آیین دادرسی کیفری|آیین دادرسی کیفری]] مدت تحت نظر بودن را بازداشت محسوب کرده‌است، به نظر می‌رسد این مدت باید از میزان محکومیت به حبس کسر گردد، از طرفی نیز [[تفسیر به نفع متهم]] ایجاب می‌کند این مدت تحت نظر بودن را از محکومیت به حبس کسر کنیم.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین رسیدگی در دادسرا|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2332892|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=8}}</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||